Είναι γνωστό σε όλους μας ότι με το ν.δ. 4398/22/30-10-1964 ιδρύθηκαν οι Νομοί Γρεβενών και Πειραιώς, όταν κυβέρνηση της χώρας ήταν η Ένωση Κέντρου, πρωθυπουργός ο Γεώργιος Παπανδρέου και βουλευτής της περιοχής μας ο Κώστας Ταλιαδούρης, ο οποίος την περίοδο εκείνη ήταν και Υπουργός Βορείου Ελλάδος...
Για να ξαναθυμηθούμε εκείνες τις ωραίες στιγμές και για την ιστορική αλήθεια, ως άνθρωπος που έζησα τα γεγονότα της εποχής εκείνης, γράφω τις λίγες αυτές γραμμές, για να μην υπάρχουν παρερμηνείες.
Η περιοχή του σημερινού Νομού Γρεβενών (πλην Δεσκάτης και των γύρω κοινοτήτων), που αποτελούσε τότε την Επαρχία Γρεβενών του Νομού Κοζάνης, ήταν απομονωμένη, «υποτελής» στην Κοζάνη, άγνωστος τόπος για πολλούς Έλληνες. Το μεγάλο παράπονο όλων των Γρεβενιωτών (εννοώ όλων των κατοίκων της επαρχίας Γρεβενών) ήταν ότι ήμασταν εγκαταλελειμμένοι, αποξενωμένοι διοικητικά και πάντοτε το Μεγάλο Όραμα ήταν η ίδρυση Νομαρχίας Γρεβενών, που όπως αποδείχθηκε ήταν ζωτικής σημασίας υπόθεση για την περιοχή μας, αφού μετά την πραγμάτωση του οράματος αυτού ανοίχτηκαν οι ορίζοντες για τον τόπο μας.
Ο λαός των Γρεβενών έχει τα αγωνιστικά του ξεπετάγματα, καταλαμβάνεται ορισμένες φορές από μία θαυμαστή ενότητα και σύμπνοια και «γράφει» τις λαμπρές ιστορικές σελίδες του. Το 1960 ένας πυρήνας ανθρώπων που διαδραμάτιζαν ρόλο πολιτικό και κοινωνικό αποφάσισαν το όραμα να το κάνουν πρόβλημα για τους ιθύνοντες, να το κάνουν αίτημα για το λαό.
Οι άνθρωποι αυτοί, που άλλοι ζουν και άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή, ανέλαβαν μια δύσκολη, αλλά υπέροχη πρωτοβουλία, να εμφυσήσουν στο λαό και στους φορείς την ιδέα του αγώνα, να κινητοποιήσουν τις λαϊκές δυνάμεις και τους φορείς κι έτσι με πρωτοβουλία του Δήμου Γρεβενών, του Εμπορικού Συλλόγου, του Δικηγορικού Συλλόγου, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, αποφασίστηκε η άτυπη σύσταση μιας συντονιστικής επιτροπής αγώνα για την ίδρυση της Νομαρχίας Γρεβενών.
Αρχικά πρόεδρος της συντονιστικής επιτροπής ορίστηκε ο αείμνηστος Γεώργιος Γιαννόπουλος, συνταξιούχος δικηγόρος, και αργότερα τιμητικά πρόεδρος ορίσθηκε ο τότε μητροπολίτης Γρεβενών αείμνηστος κ.κ. Χρυσόστομος. Χώρος των συσκέψεων ήταν το Μέγαρο της Μητροπόλεως, όπου η φιλοξενία ήταν αμέριστη.
Έγιναν πολλές συσκέψεις, πολλά διαβήματα, ανοιχτές διαδηλώσεις του λαού, με μια απερίγραπτη τάξη και δημοκρατικότητα και με σοβαρές προτάσεις για μορφές αγώνα. Μια μορφή του αγώνα ήταν η επίσκεψη μελών της Επιτροπής στην Αθήνα, για συναντήσεις με τους αρμόδιους κυβερνητικούς και τους άλλους πολιτικούς παράγοντες.
Έγιναν αρκετές κάθοδοι στην Αθήνα. Κυβέρνηση τότε ήταν το κόμμα της ΕΡΕ και Υπουργός Εσωτερικών ο βουλευτής Φλωρίνης Τάκος Μακρής, προσωπικός φίλος του Πρωθυπουργού Κων/νου Καραμανλή, ο οποίος ήταν απόλυτα αρνητικός στο αίτημά μας. Επισκεφθήκαμε κι άλλους υπουργούς, όπως τον κο Ράλλη, τον τότε αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Παναγιώτη Κανελλόπουλο, που έβλεπε με συμπάθεια το αίτημά μας, αλλά εδήλωνε αναρμοδιότητα.
Ο Κων/νος Καραμανλής δεν μας δέχθηκε ποτέ.
Οι αρνήσεις αυτές δε μας απογοήτευσαν, απεναντίας θέριευαν το πείσμα μας, οι συσκέψεις σιγά-σιγά μετατρέπονταν σε λαϊκές κινητοποιήσεις, η ενότητα του αγώνα ήταν αρραγής και θαρραλέα. Το θέμα δεν το αφήσαμε να κλείσει ποτέ. Το κρατούσαμε με συνεχείς προσπάθειες πάντοτε ανοιχτό και πιστεύαμε ότι το όπλο μας ήταν η ψήφος του λαού, που θα μπορούσε να δώσει τη λύση.
Η μεγάλη στιγμή είχε πλησιάσει, οι βουλευτικές εκλογές είχαν προκηρυχθεί για το Νοέμβριο του 1963. Την 15η Οκτωβρίου του 1963, ήτοι λίγες μέρες προ των εκλογών, με πρωτοβουλία του βουλευτή της περιοχής Κώστα Ταλιαδούρη, που ήταν και προσωπικός φίλος του αείμνηστου «Γέρου της Δημοκρατίας», έρχεται στην πόλη μας ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Ήταν μια μέρα υπέροχη, γιορτινή, ξέχωρη από τις άλλες και η υποδοχή που έγινε ήταν πραγματικά μεγαλειώδης για τα δεδομένα της εποχής εκείνης. Χώρος της προεκλογικής συγκέντρωσης ήταν η κεντρική πλατεία Αιμιλιανού Γρεβενών και εξώστης ομιλίας το μεσαίο μπαλκόνι του δεύτερου ορόφου του ξενοδοχείου «Αίγλη».
Ήμουν τότε Πρόεδρος της Επαρχιακής Επιτροπής Ένωσης Κέντρου και μέλη αυτής από την πόλη των Γρεβενών οι αείμνηστοι:
- Γιαννακούλης Παπανίκος (Παπαϊωάννου)
- Γιαννακούλης Τζήκας
- Γεώργιος Δόλγηρας
- Ηλίας Φάσσας
- Κωνσταντίνος Βουλγαρίδης
και από την περιφέρεια:
- Παύλος Παυλίδης (από τη Μυρσίνα)
- Γεώργιος Παπαδόπουλος (από το Καρπερό)
- Κώστας Τσακνάκης (από το Τρίκωμο)
- ΓιαννούληςΠαπαδημητρίου(από το Πολυνέρι)
- Γιώργος Σπανούδης (από την Ποντινή)
- Στάθης Καλαϊτζίδης (από την Κιβωτό)
- Δημήτρης Στέφος (από το Κηπουρειό),
όλοι φευγάτοι από τη ζωή και οι επιζώντες θαλεροί υπερήλικες:
- Βαγγέλης Γκανάς (από το Δίπορο)
- Δημήτρης Πετσούλας (από την Παλιουριά)
- Τάκης Δασκαλόπουλος (από το Μοναχίτι)
- Ντίνος Κοντογιάννης, ο μετέπειτα Δήμαρχος Γρεβενών
Ο βουλευτής της περιοχής μας Κώστας Ταλιαδούρης είχε προϊδεάσει τον Γεώργιο Παπανδρέου για τα αιτήματα της περιοχής και εμείς ως επαρχιακή επιτροπή με διαβήματα και με επιστολές είχαμε καταστήσει γνωστά στον Γεώργιο Παπανδρέου τα καίρια αιτήματά μας. Τον Γεώργιο Παπανδρέου συνόδευαν, εκτός του Κώστα Ταλιαδούρη, οι υποψήφιοι βουλευτές Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, Γεώργιος Λαζαρίδης, Γεώργιος Καστανίδης, ο Λαμπριανίδης, ο Παπαγεωργίου κ.α.
Απόφαση της Επαρχιακής Επιτροπής Ένωσης Κέντρου ήταν να ζητήσω, ως πρόεδρός της, από το μέλλοντα πρωθυπουργό να ιδρύσει Νομαρχία και να συνδέσει την περιοχή μας με την Ήπειρο μέσω Κρανιάς-Μηλιάς. Οι υποψήφιοι βουλευτές ήταν επιφυλακτικοί για το αν έπρεπε να ζητηθούν αυτά με την προσφώνησή μου, γιατί φοβούνταν μήπως ο Γεώργιος Παπανδρέου δεν το υποσχόταν και χάναμε ψήφους, πλην του αείμνηστου Γιώργου Καστανίδη, φίλου και συμφοιτητή μου (πατέρα του νυν Υπουργού Χάρη Καστανίδη), που ζητούσε τα ίδια μ’ εμάς, διότι ήθελε η περιοχή Βοΐου, απ’ όπου καταγόταν, να γίνει τμήμα του Νομού μας.
Η δική μας απόφαση ήταν ειλημμένη και αμετάκλητη. Η ίδρυση Νομαρχίας και η έξοδος από την απομόνωσή μας ήταν δίκαια αιτήματα και είχαμε εμπιστοσύνη στην αλάθητη πολιτική διορατικότητα του Γεωργίου Παπανδρέου, γι αυτό και πιστεύαμε ότι θα υποσχόταν τη δικαίωση των αιτημάτων.
Συγκινημένος όπως ήμουν, νέος, με δύναμη και αγωνιστικότητα, αλλά και δέος, που βρισκόμουν απέναντι στο γίγαντα της πολιτικής και του ρητορικού λόγου, άρχισα την προσφώνησή μου ως εξής:
«Αρχηγέ μας, στον ιερό αυτό τόπο, που καθαγιάστηκε με το αίμα του εθνομάρτυρα Αιμιλιανού και τόσων άλλων ηρώων επώνυμων και ανώνυμων κατοικεί ένας φτωχός, αλλά περήφανος και αδικημένος λαός, ο οποίος σας καλωσορίζει και σας ευγνωμονεί που τον τιμήσατε με την επίσκεψή Σας αυτή, Σας εκφράζει την απερίγραπτη αγάπη, τη χαρά και τη συγκίνησή του και Σας διαβεβαιώνει ότι θα Σας δώσει, μαζί με όλους τους άλλους Έλληνες, την πολιτική δύναμη να κυβερνήσετε την Ελλάδα…».
Και κατέληγα: «…Όμως ο λαός αυτός, ο τόσο αγνός και δημοκρατικός ΑΠΑΙΤΕΙ από εσάς το μεγάλο ηγέτη να του υποσχεθείτε ότι δε θα τον αδικήσετε, όπως οι άλλοι, κι ότι θα ικανοποιήσετε, όταν θα γίνετε πρωθυπουργός, τα δύο δίκαια αιτήματά του. Ζητώ να μας υποσχεθείτε σήμερα ΕΝΩΠΙΟΣ ΕΝΩΠΙΩ ότι θα ιδρυθεί Νομός Γρεβενών και θα συνδεθεί η Δυτική Μακεδονία με την Ήπειρο…».
Ο Γεώργιος Παπανδρέου, αφού με φίλησε και με συνεχάρη σήκωσε το δεξί του χέρι ψηλά σαν ημίθεος, χαιρέτησε το λαό που είχε συγκεντρωθεί και που παραληρούσε από ενθουσιασμό και με το αγέρωχο, το επιβλητικό, το ολύμπιο ύφος αντιφώνησε:
«Ευχαριστώ τον αγαπητό Πρόεδρο της Επαρχιακής Επιτροπής για την υπέροχη προσφώνησή του, που τόσο με συγκίνησε, και ΥΠΟΣΧΟΜΑΙ ότι θα πραγματώσω τα όνειρά σας τα δίκαια, θα ιδρύσω Νομαρχία Γρεβενών και θα συνδέσω τη Δυτική Μακεδονία με την Ήπειρο από τη φυσική θύρα Κρανιάς-Μηλιάς…».
Το τι έγινε στην πλατεία και στα μπαλκόνια δεν περιγράφεται. Το συμβόλαιο τιμής που υπογράφηκε την ημέρα αυτή τηρήθηκε πιστά και από τις δύο πλευρές. Ο λαός της περιοχής Γρεβενών τίμησε την Ένωση Κέντρου με μεγάλη πλειοψηφία στις δύο βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν και η κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου ίδρυσε, όπως στην αρχή αναφέρω, τη Νομαρχία Γρεβενών και έγιναν τα εγκαίνια για την κατασκευή του δρόμου προς την Ήπειρο.
Βεβαίως πρωταρχική και καθοριστική ήταν η δραστηριότητα του αείμνηστου Κώστα Ταλιαδούρη, ώστε δίκαια ονομάζεται ιδρυτής της Νομαρχίας Γρεβενών.
Όμως ως προς το ζήτημα αυτό αδικείται ο τότε πρωθυπουργός της χώρας Γεώργιος Παπανδρέου που σήμερα δεν αναφέρεται και αυτός ως ιδρυτής του Νομού, ο οποίος παρά τις μεγάλες αντιδράσεις που υπήρχαν τότε στη Βουλή, τήρησε το λόγο του και πραγματοποίησε την υπόσχεσή του.
Το τότε Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γρεβενών απέδωσε τιμητικές διακρίσεις και στους δυο πρωτεργάτες της ίδρυσης του Νομού. Ο τότε Δήμαρχος Γρεβενών, αείμνηστος Τάκης Λάιος, απέστειλε την 5η Νοεμβρίου 1964 στον τότε Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Γεώργιο Παπαϊωάννου (υποφαινόμενο) πρόταση με την οποία ζητούσε τη σύγκληση έκτακτης συνεδρίασης, για να αποφασίσει την απονομή διακρίσεων και ηθικών αμοιβών στον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου και στον Υπουργό Βορείου Ελλάδος Κώστα Ταλιαδούρη.
Το δημοτικό συμβούλιο κατά τη συνεδρίαση της 9-11-1964 με την υπ’ αριθ. 161/1964 απόφασή του αποφάσισε:
1.-Να ανακηρυχθούν επίτιμοι δημότες του Δήμου Γρεβενών ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου και ο Υπουργός Βορείου Ελλάδος Κώστας Ταλιαδούρης
2.-Να απονεμηθεί και στους δύο το χρυσό μετάλλιο της πόλης Γρεβενών.
3.-Να αναρτηθούν οι φωτογραφίες και των δύο στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου και
4.-Να μετονομασθεί η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου σε οδό Κώστα Ταλιαδούρη.
Ο ίδιος Δήμαρχος Τάκης Λάιος την 26-2-1965 κατάρτισε πρόγραμμα επίδοσης του χρυσού μεταλλίου στον Κωνσταντίνο Ταλιαδούρη κι έτσι την 28-2-1965, ημέρα Κυριακή, στην αίθουσα του κινηματογράφου «Αχίλλειον» παρουσία των Αρχών και του λαού των Γρεβενών, σε μια πανηγυρική εκδήλωση έγινε από το Δήμαρχο η ανάγνωση του ψηφίσματος επί περγαμηνής και η απονομή του χρυσού μεταλλίου της πόλης στον Κώστα Ταλιαδούρη.
Στην εκδήλωση αυτή απηύθυνα χαιρετισμό ως Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και αναφέρθηκα στο πολιτικό ανάστημα του Κώστα Ταλιαδούρη και στους συνεχείς μακροχρόνιους δημοκρατικούς αγώνες του για τον τόπο και ειδικότερα για την ίδρυση της Νομαρχίας.
Περί το τέλος Φεβρουαρίου 1965 μια επιτροπή που αποτελούνταν από τον τότε μητροπολίτη Χρυσόστομο, το Δήμαρχο Τάκη Λάιο, τον τότε Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Γεώργιο Παπαϊωάννου και τους δημοτικούς συμβούλους Δημήτριο Νασίκα και Απόστολο Παπαποστόλου επέδωσε στον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, στο πρωθυπουργικό του γραφείο στη Βουλή, το χρυσό μετάλλιο και την περγαμηνή του ψηφίσματος του Δήμου Γρεβενών, με την οποία ανακηρύσσονταν επίτιμος δημότης της πόλης των Γρεβενών.
Οι τότε αρχές έπραξαν το καθήκον τους εις το ακέραιον, καθώς απέδωσαν αντάξια όσα έπρεπε στους ιδρυτές της Νομαρχίας και ο λαός τους τίμησε με το παραπάνω.
Αυτό είναι με λίγα λόγια το ιστορικό της ίδρυσης της Νομαρχίας Γρεβενών, που αποτελούσε μακροχρόνιο και καθολικό αίτημα, οι αγώνες ωραίοι και δυναμικοί και η ενότητα του γρεβενιώτικου λαού θαυμαστή.-
Γεώργιος Χ. Παπαϊωάννου
Επίτιμος Δικηγόρος
ΥΓ.1: Δεν πρέπει να παραλείψω ότι παρόμοιες κινήσεις και εκδηλώσεις για ίδρυση νομαρχίας είχαν γίνει και παλιότερα, όπως επί Δημαρχίας του αειμνήστου Θεμιστοκλή Κατσάνου και αργότερα κατά την δεκαετία του ’50.
ΥΓ.2: Προς τον Βουλευτή Γρεβενών κο Χαντάβα: Δεν είναι αληθές ότι «προδόθηκε» από το λαό των Γρεβενών ο Κώστας Ταλιαδούρης, απεναντίας τιμήθηκε επάξια. Η υπερβολή βλάπτει τα τιμώμενα πρόσωπα. Μην ξεχνούμε το του Χείλωνος του Λακεδαιμονίου απόφθεγμα: Μηδέν Άγαν.
ΥΓ.3: Σκέψη του Γεωργίου Παπανδρέου ήταν η ίδρυση νομαρχίας Γρεβενών με τρεις βουλευτές, με απόσπαση μέρους της περιοχής Βοΐου στο Νομό Γρεβενών. Το γιατί δεν έγινε είναι ένα άλλο ζήτημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου