επιστημονική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 του μήνα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, ενώ αίσθηση έκανε η ανακοίνωση που αφορούσε στα συμπεράσματα από την ανασκαφή στην Εορδαία και συγκεκριμένα στην Αναρράχη και τη Μαυροπηγή.
Στην 1η επιστημονική συνάντηση της Αιανής, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Κοζάνης σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και τη Λ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, τονίστηκε η ανάγκη να εστιάσει ο νομός Κοζάνης και γενικότερα η Δυτική Μακεδονία στην ανάδειξη και αξιοποίηση των πλούσιων αρχαιολογικών ευρημάτων που έφερε στο φως το ανασκαφικό έργο που πραγματοποιήθηκε σε δεκάδες στρεμμάτων με αφορμή την κατασκευή δημοσίων έργων, σε φράγματα και στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ, όπως ανέφερε η προϊσταμένη της Λ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, αρχαιολόγος Γεωργία Καραμήτρου- Μεντεσίδη, λέγοντας ότι ότι τα πολλά και πολύμορφα δημόσια έργα επέβαλαν έργο ανασκαφικό «που ξεπέρασε κάθε προηγούμενο με την απασχόληση προσωπικού 758 ατόμων».
Αναρράχη
Αναφερόμενη στα αρχαιολογικά ευρήματα της Αναρράχης (δυτική Εορδαία και στους ανατολικούς πρόποδες της οροσειράς του Ασκίου όρους, είπε ότι έχουν αποκαλυφθεί από λαθρανασκαφές τάφοι και σημαντικά ευρήματα με ένταξη από τα αρχαϊκά έως τα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια. Ευρύτερα έχει ανευρεθεί θησαυρός 81 χάλκινων νομισμάτων Φιλίππου Β΄ και Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενώ από παλαιότερα είναι γνωστός ο θησαυρός 720 χάλκινων βυζαντινών νομισμάτων.
Κατά τον έλεγχο της χάραξης του δρόμου Δυτικής Εορδαίας διαπιστώθηκε ότι θίγονται σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, ανάμεσά τους και της θέσης Κουρί, όπου διενεργήθηκε σωστική ανασκαφή και διαπιστώθηκε ότι ο χώρος είχε κατοικηθεί κατά την Εποχή Χαλκού, τα κατάλοιπα της οποίας διαταράχθηκαν στα ιστορικά χρόνια, από τον 4ο αι. π.Χ.. Τα οικιστικά κατάλοιπα δεν διασώθηκαν, εκτός από ένα στρώμα καταστροφής σε έκταση 100 τ. μ. και δύο πίθους, με ελάχιστα κινητά ευρήματα.
Εξαιρετικά σημαντικό κινητό εύρημα στην Αναρράχη ήταν το σύνολο των αργυρών αγγείων πόσης, που αποτελούνται από έναν κάνθαρο, μία αρύταινα και μία φιάλη, που περιείχε τέσσερα μικρότερα αγγεία. Ο κάνθαρος έχει ψηλό χυτό πόδι και χυτές διπλές λαβές, η αρύταινα είναι επίσης χυτή.
«Το σύνολο αγγείων πόσης από την Αναρράχη, που εντάσσεται στο δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ., είναι μοναδικό εύρημα στην περιοχή της Άνω Μακεδονίας και σπάνιο για όλο τον αρχαίο κόσμο. Το υλικό είναι πολύτιμο, η τεχνική της επιχρύσωσης προϋποθέτει εργαστήριο ακμαίο, οι σκύφοι δεν έχουν και το πιο συνηθισμένο σχήμα, η επιγραφή κατόχου είναι επίσης σπάνια», τόνισε η κ. Καραμήτρου και επισήμανε ότι όλα αυτά τα στοιχεία δηλώνουν «οργανωμένη κοινωνία με ανώτερο βιοτικό επίπεδο κατά τον 4ο αι. π.Χ. στην περιοχή της Εορδαίας, στην οποία, όπως έχουμε αποδείξει με τη συστηματική έρευνα των τελευταίων ετών, είναι συχνός ο εντοπισμός μεταλλικών αγγείων, κυρίως από χαλκό. Έχουμε ήδη διατυπώσει πολλές φορές την άποψη για τοπική καταγωγή και ύπαρξη εγχώριων εργαστηρίων τόσο στην κεραμική-κοροπλαστική όσο και στη μεταλλοτεχνία».
Μαυροπηγή
Η ανασκαφική έρευνα κατατάσσει την Μαυροπηγή Εορδαίας στους αρχαιότερους της Ελλάδας και των Βαλκανίων, με ένταξη στα μέσα της 7ης χιλιετίας π.Χ., ανέφερε η κ. Καραμήτρου, επισημαίνοντας ότι το σύνολο των αρχαιολογικών χώρων ανέρχεται σε 27 και οι περισσότεροι βρίσκονται εντός ορίων ανάπτυξης των λιγνιτωρυχείων. Παρουσιάζοντας το ανασκαφικό έργο στο αρχαίο νεκροταφείο της Μαυροπηγής είπε ότι ανασκάφηκαν 25 ταφές οι οποίες εντάσσονται στον 4ο-3ο αι π.Χ. και διαπιστώθηκε ότι ανήκουν σε μεγάλο νεκροταφείο με ένταξη στην Αρχαϊκή-Κλασική, καθώς και την Ελληνιστική Εποχή. Πολλές από τις ταφές είχαν παραμείνει ασύλητες και έφεραν μεγάλο αριθμό κτερισμάτων, κυρίως πήλινων αγγείων, μία έφερε πέντε χάλκινα αγγεία και δύο από ένα ζεύγος χρυσά σκουλαρίκια, ενώ τα νομίσματα ήταν Κασσάνδρου, Δημητρίου Πολιορκητή και Αντιγόνου Γονατά.
Στις γυναικείες ταφές βρέθηκαν πυξίδες, μυροδοχεία, ειδώλια και τρεις έφεραν από ένα ενώτιο (μία χρυσό με λεοντοκεφαλή, μία χάλκινο κρίκο και η τρίτη χάλκινο σε σχήμα ωμέγα).
Τόνισε πως εξαιρετικά ενδιαφέρον και δυσερμήνευτο είναι το γεγονός της ύπαρξης οπών στα κρανία τριών συνολικά σκελετών. Οι οπές είναι πολύ μικρές, μόλις 0,01 μ., οπότε μάλλον πρέπει να αποκλειστεί χειρουργική επέμβαση. «Η σύμπτωση από φθορά μάλλον αποκλείεται και υποθέτουμε ότι έγινε μεταθανάτια στο πλαίσιο ταφικού εθίμου, άγνωστου σε μας». Σημείωσε δε ότι τόσο από τα πήλινα αγγεία όσο και από τα νομίσματα προκύπτει η ένταξη στο β΄ μισό του 4ου και στο α΄ του 3ου αι. π.Χ. για την πλειονότητα των τάφων. Ωστόσο η ταφή 18 προκύπτει πρωιμότερη από την παρουσία του ερυθρόμορφου ασκού-ηθμού, ενώ η παρουσία νομίσματος με ένταξη πριν τα μέσα του 4ου αι. π.Χ., όπως και του χάλκινου ενωτίου σε σχήμα κεφαλαίου ωμέγα, ανεβάζει χρονολογικά τη χρήση του χώρου ως νεκροταφείου. Παράλληλα σημαντικός αριθμός ταφών εντάσσονται και στο υπόλοιπο του 3ου με α΄ μισό του 2ου αι. π.Χ., όπως μαρτυρούν και η κεραμική και τα νομίσματα.
Αλιάκμονας
Σημαντικά ευρήματα έφεραν στο φως και οι σωστικές ανασκαφές για την κατασκευή του Υδροηλεκτρικού έργου Ιλαρίωνα στο μέσο ρου του Αλιάκμονα, όπου σε χώρο γύρω από το εικονοστάσι του Αγίου Κωνσταντίνου Δήμητρας αποκαλύφθηκαν δύο οικήματα, η αρχή ενός τρίτου καθώς και πολλές μεταχριστιανικές ταφές. Το σημαντικότερο εύρημα ήταν ταφή αδιατάρακτη σε κιβωτιόσχημο τάφο με τρεις σκελετούς, από την οποία περισυλλέχθηκαν κομμάτια από δύο πήλινες υψίποδες μυκηναϊκές κύλικες με διακόσμηση από γραπτές ταινίες. Όμοιες έχουν εντοπιστεί στον τύμβο του Εξαλόφου στα Τρίκαλα και στη Δωδώνη και δείχνουν τη μυκηναϊκή διείσδυση του τύπου και στο Νομό Γρεβενών.
Επίσης, στη θέση Μέγας Αη-Γιώργης Δήμητρας, με εντοπισμένες αρχαιότητες αρχαϊκών έως και ρωμαϊκών χρόνων με την ανασκαφή αποκαλύφθηκαν οικιστικά κατάλοιπα ύστερων χρόνων.
Ρόη ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου