Τα «προβληματικά» επικουρικά ταμεία αποτελούν το επόμενο πεδίο της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που σχεδιάζει η κυβέρνηση. Ηδη το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης έχει δώσει εντολή στις διοικήσεις των Ταμείων να προχωρήσουν τις διαδικασίες για την εκπόνηση αναλογιστικών μελετών, έτσι ώστε να απεικονισθεί με απόλυτη ακρίβεια η οικονομική τους κατάσταση σε βάθος χρόνου...
«Οι συντάξεις των επικουρικών ταμείων που δεν αντέχουν οικονομικάθα αναπροσαρμοστούν από το 2015 και εντεύθεν» δήλωσαν σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Εργασίας κ. ΑνδρέαςΛοβέρδος και ο υφυπουργός κ. Γ. Κουτρουμάνης, σημειώνοντας ότι δεν είναι δυνατόν να χορηγούν συντάξεις στο 40% ή και 45% της κύριας σύνταξης και σε πέντε χρόνια να μην έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τις παροχές τους. Οι αναλογιστικές μελέτες στα Ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης είναι η μόνη εκκρεμότητα της χώρας απέναντι στις απαιτήσεις του μνημονίου.
Εως την άνοιξη του 2011 θα έχουν ολοκληρωθεί και θα υπάρχει μια σαφής εικόνα για την οικονομική κατάσταση και προοπτική όλων των Ταμείων της χώρας. Μετά την ολοκλήρωση των αναλογιστικών μελετών στα επικουρικά ταμεία και πιθανότατα εντός του 2012, θα σχεδιαστούν οι αλλαγές που είναι απαραίτητες στις παροχές των Ταμείων, έτσι ώστε να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη χορήγηση των συντάξεων, βασιζόμενες σε ίδιες οικονομικές δυνάμεις, δηλαδή χωρίς την επιχορήγηση του κρατικού προϋπολογισμού.
Ο χρόνος των περικοπών Οι περικοπές των συντάξεων αυτών τοποθετούνται από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας στο χρονικό διάστημα μετά το 2015 και ως το 2020. «Οι αναπροσαρμογές αυτές θα ξεκινήσουν σταδιακά από το 2015 και θα ολοκληρωθούν σε βάθος χρόνου ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος κάθε Ταμείου» σημειώνει ο κ. Κουτρουμάνης. Διευκρινίζει μάλιστα ότι στα Ταμεία που δεν αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στις παρεχόμενες συντάξεις. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της ανάγκης παρεμβάσεων στα επικουρικά ταμεία, ο κ. Κουτρουμάνης αναφέρει το Ταμείο της Γενικής Τράπεζας, το οποίο επί ενάμιση χρόνο δεν είχε τη δυνατότητα να παρέχει συντάξεις. Με πρωτοβουλία της κυβέρνησης οι ασφαλισμένοι εντάχθηκαν στο ΕΤΕΑΜ (επικουρικό του ΙΚΑ). Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να εξακολουθήσουν να δίδονται οι παροχές που χορηγούσε το Ταμείο, δηλαδή συντάξεις της τάξεως των 800 ως 1.500 ευρώ. Αντιστοίχως, όλα τα επικουρικά ταμεία των τραπεζών- Εθνικής, Εμπορικής, ΕΤΑΤ- αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ωστόσο το υπουργείο δεν σκέφτεται να «αγγίξει» όσα Ταμεία είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Θα εξαιρεθούν περιπτώσεις που θα το ζητήσουν οι ίδιες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η ΟΤΟΕ- εν προκειμένωέχει ζητήσει από το Φθινόπωρο να υπάρξει κάποια συζήτηση χωρίς να αποσαφηνίζει- ακόμη- τις θέσεις της. Πάντως, σε καμία περίπτωση το υπουργείο δεν πρόκειται να δεχθεί να «περισώσει» κάποιο επικουρικό ταμείο, διατηρώντας ταυτόχρονα επικουρικές συντάξεις της τάξεως του 40% έως 60% της κύριας σύνταξης. Ολες αυτές θα προσαρμοστούν στο 20% έως 24%, όπως θα ισχύσει στα περισσότερα Ταμεία.
Υψηλότερα ποσοστά θα συνεχίσουν να δίδουν όσα επικουρικά ταμεία έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, τα δύο μεγάλα επικουρικά ταμεία ΕΤΕΑΜ (ΙΚΑ) και το ΤΕΑΔΥ αντιμετωπίζουν αναλογιστικό- και όχι ταμειακό- πρόβλημα. Συνολικά, τα δύο αυτά Ταμεία καλύπτουν 1.800.000 ασφαλισμένους. «Εχουν πρόβλημα όχι άμεσο αλλά σε βάθος χρόνου και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε» σημειώνει ο υφυπουργός. Παραδέχεται μάλιστα ότι ανάλογη είναι η διαπίστωση και των εκπροσώπων της τρόικας, στο «μικροσκόπιο» της οποίας ετέθησαν τα επικουρικά ταμεία.
Και οι εκπρόσωποι των δανειστών μας μιλούν για αναλογιστικό πρόβλημα και όχι άμεσο ταμειακό. Ωστόσο, και αυτό χρήζει αντιμετώπισης. «Υποχρέωσή μας είναι να διασφαλίζουμε τους πόρους των Ταμείων ώστε να καταβάλλουν κανονικά τις συντάξεις και όχι να απευθύνονται όταν δεν έχουν χρήματα στον κρατικό προϋπολογισμό» τονίζει ο κ. Κουτρουμάνης. Ανάλογη είναι η θέση και της τρόικα. Οι ελεγκτές επιμένουν ότι οι επικουρικές συντάξεις θα πρέπει να διαμορφωθούν με βάση τις οικονομικές δυνατότητες των Ταμείων και να αποκλειστεί οποιαδήποτε «ανάμειξη» του κρατικού προϋπολογισμού στη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων παροχών.
Τα στελέχη της τρόικας έχουν ζητήσει να «χυθεί άπλετο φως» στην οικονομική «γκρίζα ζώνη» των επικουρικών ασφαλιστικών ταμείων εν όψει της εφαρμογής της πρόσφατης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Οι επιτηρητές της χώρας εκτιμούν ότι η επικουρική ασφάλιση αποτελεί μια «πηγή» παραγωγής ελλειμμάτων για το ασφαλιστικό σύστημα και, εφόσον η κατάσταση δεν ελεγχθεί άμεσα και αποτελεσματικά, ελλοχεύει ο κίνδυνος να εκτραπεί η προσπάθεια «συμμαζέματος» των ασφαλιστικών ταμείων. Κατά την τελευταία επίσκεψη στη χώρα μας είχαν- για τον λόγο αυτόνσυνεργασία με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αλλά και συναντήσεις με τους διοικητές ορισμένων επικουρικών ταμείων, προκειμένου να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία και να αποκτήσουν ολοκληρωμένη εικόνα για τα ελλείμματα των Ταμείων.
Οι ελεγκτές ζήτησαν από την κυβέρνηση να έχουν άμεση πρόσβαση στα στοιχεία των αναλογιστικών μελετών, με στόχο να γνωρίζουν κάθε λεπτομέρεια και να προτείνουν ανάλογα μέτρα όπου χρειαστεί. Η διττή εικόνα του Ασφαλιστικού Στο μεταξύ, λίγους μήνες μετά τη λήψη των πρώτων κυβερνητικών μέτρων, εμφανίζονται τα πρώτα θετικά σημάδια για το «συμμάζεμα» των ανεξέλεγκτων δαπανών των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και τα πρώτα ανησυχητικά στοιχεία για την μείωση των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ και άρα και των μελλοντικών εσόδων του.
Τα στοιχεία της ηγεσίας του υπουργείου είναι ενδεικτικά. Στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι τα ασφαλιστικά ταμεία θα χρειαστούν το 2010 κρατική ενίσχυση μικρότερη κατά 4 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2009, προκειμένου να καλύψουν τις παροχές τους. Οι περικοπές δαπανών σε φάρμακα και Υγεία, όπως και η αύξηση των εσόδων από εισφορές και καθυστερούμενες οφειλές, έφεραν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα. Αρνητικό είναι το γεγονός ότι οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ μειώθηκαν κατά 110.000, εξαιτίας της αύξησης της ανεργίας και ενδεχομένως της συνταξιοδότησης ασφαλισμένων. Αυτό θα σημάνει και μακροπρόθεσμη μείωση των προσδοκώμενων εσόδων του ιδρύματος. Παρά ταύτα, τα έσοδα του ιδρύματος αυξήθηκαν τους πρώτους μήνες του έτους κατά 850 εκατομμύρια ευρώ τόσο από την είσπραξη εισφορών όσο και από τις εισπράξεις μέρους των οφειλών επιχειρήσεων προς το ΙΚΑ. Μάλιστα, το επόμενο διάστημα το υπουργείο θα εντείνει τους ελέγχους με μεικτά κλιμάκια του σώματος επιθεωρητών εργασίας και των ελεγκτικών μηχανισμών των Ταμείων, προκειμένου να συλλάβει την ανασφάλιστη εργασία στις τουριστικές περιοχές, στις οποίες φθάνει περίπου το 50%.
Επίσης, η ηγεσία του υπουργείου ξεκαθάρισε χθες για μια ακόμη φορά ότι οι επιχειρήσεις που χρωστούν ασφαλιστικές εισφορές και δεν θα ανταποκριθούν στη ρύθμιση των οφειλών τους ως τις 15 Οκτωβρίου θα υποστούν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης των οφειλών. Σύμφωνα με το υπουργείο, τα μέτρα περιστολής των δαπανών στους κλάδους Υγείας και φαρμάκου έχουν φέρει τα πρώτα αποτελέσματα με την περικοπή περίπου 800 εκατομμυρίων ευρώ. Τον Ιούνιο η φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε κατά 25,8% στο ΙΚΑ, κατά 13,97% στον ΟΑΕΕ (ταμείο αυτοαπασχολουμένων) και κατά 25,15% στον ΟΓΑ. Αυτό σημαίνει ότι μόνο από τα Ταμεία αυτά εξοικονομήθηκαν πόροι 78 εκατομμυρίων μηνιαίως, χωρίς να μειωθεί το επίπεδο υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη σπατάλη και τις απάτες που υπήρχαν πίσω από αυτές τις δαπάνες. «Η προσπάθεια για τον έλεγχο των δαπανών θα ενταθεί περισσότερο το επόμενο διάστημα» δηλώνει ο υφυπουργός.
Ακόμη 120 εκατ. θα εισπραχθούν από τη νέα ειδική εισφορά (ΛΑΦΚΑ) 1,2 δισ. από την κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης και 300 εκατ. από τα νέα μέτρα για το φάρμακο. Με βάση όλα αυτά, το ασφαλιστικό σύστημα θα χρειαστεί εφέτος κρατική ενίσχυση 13,07 δισ., έναντι 17,14 δισ. που χρειάστηκε το 2009 για να καλύψει τις ανάγκες πληρωμής των παροχών του. «Ο στόχος της μείωσης της ενίσχυσης κατά 4 δισ. έχει επιτευχθεί κατά 80% και ως το τέλος του έτους θα πρέπει να εξοικονομήσουμε ακόμη 350-700 εκατομμύρια ευρώ για να ολοκληρώσουμε την προσπάθεια» τόνισε ο κ. Κουτρουμάνης. Διαιτησία ΜΟΝΟ του προχωρεί το υπουργείο Εργασίας στη ρύθμιση του καθεστώτος διαιτησίας και μεσολάβησης στην οποία θα προσφεύγουν οι εργοδότες και εργαζόμενοι στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν θα καταλήγουν σε συμφωνία, αφού το περιθώριο διαβούλευσης της ΓΣΕΕ με τους εργοδοτικούς φορείς απέβη άκαρπο.
«Είναι δυνατή η σύμπτωση απόψεων για το θέμα αυτό» εκτίμησε ο υπουργός κ. Ανδρέας Λοβέρδος και πρόσθεσε ότι το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που καθορίζει τον νέο τρόπο λειτουργίας του ΟΜΕΔ είναι έτοιμο και τις επόμενες ημέρες θα σταλεί στο Διεθνές Γραφείο Εργασίας προκειμένου να διατυπώσει τις απόψεις του, δηλαδή κατά πόσον δεν αντίκειται στις διεθνείς συμβάσεις εργασίας για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Ρεπορτάζ: Κώστας Παπαδής
fimotro
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου