Οι αλλαγές για τον ΦΠΑ

Ποια επαγγέλματα υπάγονται στον φόρο και το νέο καθεστώς για τα προϊόντα. Όλες οι αλλαγές που γίνονται στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας...

 

∆ιευκρινίσεις σχετικά µε θέµατα Φόρου Προστιθέµενης Αξίας, όπως το ποιες υπηρεσίες απαλλάσσονται από τον φόρο, τι ισχύει µε τον ΦΠΑ για δικηγόρους, συµβολαιογράφους, αγρότες και ταξιτζήδες, ποιες είναι οι υποχρεώσεις ως προς τον ΦΠΑ όσων έχουν υπογράψει συµβάσεις εργασίας και ποιες είναι οι κυρώσεις... όσων υποβάλλουν εκπρόθεσµες δηλώσεις περιλαµβάνει το εγχειρίδιο του υπουργείου Οικονοµικών.

Ποιες πράξεις απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ.

Απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ οι πράξεις που αφορούν την ιατρική και νοσοκοµειακή περίθαλψη - διάγνωση, την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση, τις υπηρεσίες εκπαίδευσης γενικά, τον αθλητισµό, τις υπηρεσίες πολιτιστικής ή µορφωτικής φύσης, την παροχή νερού και αποχέτευσης απευθείας από τους ΟΤΑ, τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εργασίες, χρηµατικές συναλλαγές, µετοχές, µερίδια, οµολογίες, αµοιβαία κεφάλαια, καταθέσεις, µισθώσεις ακινήτων κ.ά. Απαλλάσσονται επίσης από τον ΦΠΑ οι µικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης βιβλίων του ΚΒΣ.

Σε ποια επαγγέλµατα καταργήθηκε η απαλλαγή. Επισημαίνεται ότι από 1/7/2010 καταργήθηκε η απαλλαγή που είχαν από τον ΦΠΑ οι δικηγόροι, συµβολαιογράφοι, άµισθοι υποθηκοφύλακες, δικαστικοί επιµελητές, συγγραφείς και καλλιτέχνες.

Από την ίδια ηµεροµηνία η απαλλαγή της νοσοκοµειακής περίθαλψης περιορίζεται µόνο στις παροχές υπηρεσιών που πραγµατοποιούνται από νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου καθώς και από πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ως προς τον ΦΠΑ όσων έχουν υπογράψει συµβάσεις εργασίας και όσων µετέχουν σε κοινοτικά ερευνητικά προγράµµατα. ∆εν υπόκεινται στον ΦΠΑ οι µισθωτοί και τα άλλα φυσικά πρόσωπα τα οποία συνδέονται µε τον εργοδότη τους µε σύµβαση εργασίας ή µε οποιαδήποτε άλλη νοµική σχέση που δηµιουργεί δεσµούς εξάρτησης όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αµοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη. Εποµένως, σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται µε βάση τα πραγµατικά περιστατικά (ανεξάρτητα από το περιεχόµενο της σχετικής σύµβασης) η ύπαρξη δεσµών εξάρτησης του παρέχοντος την υπηρεσία µε τον εργοδότη του, προκειµένου να κριθεί η υπαγωγή του ή µη σε ΦΠΑ.

Για την ύπαρξη δεσµών εξάρτησης θα πρέπει να συντρέχουν τουλάχιστον οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

η εργασία να παρέχεται για ορισµένο ή αόριστο χρόνο,

να εκτελείται σύµφωνα µε τις οδηγίες, τις εντολές και την εποπτεία του εργοδότη,

την ευθύνη για το αποτέλεσµα της υπηρεσίας να την έχει ο εργοδότης,

να υπάρχει διαρκής απασχόληση και φυσική παρουσία του παρέχοντος στους χώρους εργασίας του εργοδότη ή σ’ αυτούς που υποδεικνύονται από τον εργοδότη,

η αµοιβή νακαταβάλλεται περιοδικά (π.χ. µηνιαία).

Κυρώσεις στην περίπτωση εκπρόθεσµης υποβολής περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.

Επιβάλλεται προσαύξηση 1,5% για κάθε µήνα καθυστέρησης, εφόσον από τη δήλωση προκύπτει φόρος για καταβολή.

Επιβάλλεται πρόστιµο από 117 έως 1.170 ευρώ, το οποίο κατά τον συµβιβασµό µειώνεται στο 1/3 στην περίπτωση πιστωτικής ή µηδενικής δήλωσης.

Εφαρµοζόµενοι συντελεστές ΦΠΑ.

Ο συντελεστής του φόρου προστιθέµενης αξίας ορίζεται σε 23%. Κατ’ εξαίρεση, συγκεκριµένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών (όπως τρόφιµα, ύδρευση, φυσικό αέριο, ηλεκτρισµός κ.ά.) υπάγονται από 1/1/2011 σε συντελεστή 13%. Από 23/4/ 2010 στον µειωµένο συντελεστή υπάγεται και η θέρµανση µέσω δικτύου (τηλεθέρµανση), ενώ από την ίδια ηµεροµηνία το δικαίωµα χρήσης αθλητικών εγκαταστάσεων υπάγεται στον κανονικό συντελεστή.

Οσο για τον συντελεστή 6,5%, σε αυτόν υπάγονται από 1/1/2011 αγαθά και υπηρεσίες, όπως βιβλία, βιβλία µε εικόνες για παιδιά, εφηµερίδες και περιοδικά, φάρµακα και εµβόλια, εισιτήρια για θεατρικές παραστάσεις, διαµονή σε ξενοδοχεία και παρόµοιους χώρους,συµπεριλαµβανοµένης και τηςπαροχής καταλύµατος διακοπώνκαι της µίσθωσης χώρου σε κατασκήνωση ή κάµπινγκ για τροχόσπιτα.

Μείωση του συντελεστή σε νησιά

Σε µια σειρά από νησιά (Χίος, Σάµος, ∆ωδεκάνησα, Κυκλάδες, Θάσος, Σαµοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρος) ο συντελεστής ΦΠΑ µειώνεται κατά 30%. Από 1/1/2011 ισχύει, ανάλογα µε την κατηγορία, ΦΠΑ 5%, 9% και 16%.

Επιπλέον:

Επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος . Οι αγρότες δικαιούνται επιστροφή του ΦΠΑ που επιβάρυνε τις εισροές τους.

Η επιστροφή πραγµατοποιείται µε κατ’ αποκοπήν συντελεστή (11%) στις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων που πραγµατοποιούν προς άλλους υποκείµενους στον φόρο υποβάλλοντας σε ετήσια βάση (από 1η Μαρτίου µέχρι 31 Ιουλίου κάθε έτους).

Αγρότες που πωλούν τα προϊόντα τους σε λαϊκές αγορές. Από 1/10/2010 οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος που πωλούν τα προϊόντα τους σε λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστηµα ή εξάγουν ή παραδίδουν τα προϊόντα τους σε άλλο κράτος - µέλος υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων εσόδων εξόδων. Για τις πωλήσεις αυτές έχουν δικαίωµα επιστροφής µε κατ’ αποκοπήν συντελεστή 5% επί των πωλήσεών τους, όπως αυτές προκύπτουν από το βιβλίο εσόδων - εξόδων που τηρούν και πραγµατοποιείται µέσω συµψηφισµού µε την περιοδική δήλωση που υποβάλλουν.

Υποχρεώσεις ΦΠΑ εκµεταλλευτών ταξί. Από 1η Ιουλίου 2010 υπάγονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και τηρούν βιβλία εσόδων - εξόδων, υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ και έχουν δικαίωµα έκπτωσης του ΦΠΑ των δαπανών τους.

Η µεταφορά προσώπων υπάγεται σε ΦΠΑ 13%, ενώ εάν παρέχουν άλλες υπηρεσίες εξετάζεται ο αναλογών ΦΠΑ (π.χ. οι διαφηµίσεις υπάγονται στον κανονικό συντελεστή.

Κατά την πώληση αυτοκινήτων. Κάθε πώληση αυτοκινήτου, εφόσον πραγµατοποιείται µέσα στην ελληνική επικράτεια, από υποκείµενο στον φόρο στα πλαίσια της επαγγελµατικής του δραστηριότητας, µε αντάλλαγµα, υπόκειται στον ΦΠΑ και αποδίδεται µε την περιοδική δήλωση της φορολογικής περιόδου.