Του Κώστα Ροδινού
Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, στο βιβλίο του «Η ζωή σε απόσταση»,
γράφει ότι η ιστορία μας θα ήταν περισσότερη χρήσιμη, αν μας δίδασκαν
τα λάθη μας!..
Και από λάθη αυτή η χώρα…. Λες και κάποιος μας κουρδίζει να καταστρέψουμε και να αυτοκαστραφούμε. Σχεδόν πάντα, μετά από κάθε επιτυχία, οι νίκες μας κατέληγαν σε τραγωδίες, οι θρίαμβοι σε πανωλεθρίες, οι ήρωες σε προδότες και πάλι από την αρχή.
Πικρή η διαπίστωση του Εθνικού μας ποιητή, που από τη μια κραύγαζε «Βάστα, καημένο Μισολόγγι, βάστα», και από την άλλη συμπλήρωνε, «Αν μισούνται ανάμεσό τους, δεν τους πρέπει η λευτεριά».
Μας το θυμίζει ο Νικηφόρος Βρεττάκος στη «Λειτουργία κάτω απ΄ την Ακρόπολη», «Οι θεοί καθαρίζοντας τη γη σου, λησμόνησαν να ξεριζώσουν το κώνειο. Και να σύρουν έξω στο «πυρ το εξώτερον» τον Ιούδα τον δόλιο, που είχε την κρύπτη του πλάι στις Κερκόπορτες..»
«Πόσο θ΄ αντέξουμε ακόμα;»
Η πατρίδα μας βρίσκεται πάλι σε καιρούς «που όλα έδειχναν σάμπως να κρινόταν ο κόσμος».Είναι δύσκολα χρόνια και σύννεφα μαύρα μας περικυκλώνουν από παντού.
«Πόσο θ’ αντέξουμε ακόμα;» με ρώτησε προχτές μια ηλικιωμένη συνταξιούχος, με την κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ, καθώς κρατούσε στα χέρια της τον εκκαθαριστικό λογαριασμό της ΔΕΗ, που μαζί με τη δόση από το χαράτσι, ήταν σχεδόν όση και η σύνταξή της. Τι να της απαντήσεις;
Χθες διάβασα μια ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ ότι οι φτωχοί έφτασαν 2.341.400! Απ’ ότι βλέπω ούτε ένας δεν τους ..ξέφυγε! Σιγά να μη τους μέτρησαν όλους. Ο Έλληνας είναι περήφανος άνθρωπος και δύσκολα παραδέχεται τη φτώχεια και την αδυναμία του. Θα πρέπει να έχει φτάσει στο αμήν για να το παραδεχτεί.
Διαβάζω και για τα νέα μέτρα. Θυσίες εδώ, περικοπές εκεί, μειώσεις αλλού. Ειλικρινά δεν ξέρω, αν έχουν κανένα νόημα, οι απειλές ότι θα καταστραφούμε. Μα καταστρεφόμαστε ήδη…Αργά, αλλά σταθερά…
«Για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας», γίνονται όλα αυτά! Μα ποιος συνετέλεσε στο να χαθεί αυτή η αξιοπιστία; Γιατί να μη πληρώσουν αυτοί, αλλά το βάρος να πέφτει επί δικαίων και αδίκων.
Να μη μας καταπιεί η μιζέρια…
Όμως, δεν είναι αυτό που με απασχολεί περισσότερο. Πιο πολύ με φοβίζει που αρχίζει ν’ ανθίζει πάλι το ζιζάνιο της διχόνοιας.
Δυστυχώς, οι υπερβολές ήταν πάντα παρούσες στο δημόσιο λόγο μας, αλλά στις δύσκολες ώρες οι υπερβολές οδηγούν σε ακραίες συμπεριφορές και ακραίες καταστάσεις. Στρώνουν το δρόμο για ένα νέο διχασμό.
Η γιαγιά μου έλεγε πάντα «πριν μιλήσεις να βουτήξεις τη γλώσσα στο μυαλό σου». Γιατί άμα βγουν τα λόγια, άντε να τα μαζέψεις. Και τα πικρά λόγια, γίνονται μαχαίρια…
Τις τελευταίες μέρες ήταν στην Αθήνα ένας φίλος μου από τη Νέα Υόρκη. Ποτέ δεν είχε δει την Αθήνα σε χειρότερη κατάσταση. Οι άνθρωποι σκεφτικοί, σχεδόν μελαγχολικοί. Οι δρόμοι βρόμικοι, εγκαταλελειμμένοι. Απελπισία παντού. «Φαίνεται σαν να σας κατάπιε η μιζέρια», μου είπε. Ίσως να μην έχει άδικο.
Όμως, εκείνο που τον ενόχλησε περισσότερο ήταν αυτές οι αναφορές για «χούντα», για «πραξικόπημα», για «προδότες», για «πουλημένους».
«Μα είναι δυνατόν να αποκαλείται χούντα, μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση; Είχατε εκλογές πριν από 4 μήνες; Γιατί δεν στρώνεστε στη δουλειά και να περιμένετε να περάσει μια τετραετία;» Ύστερα θυμήθηκε τη Δημοκρατία της Αρχαίας Αθήνας, που ακόμα και ο Περικλής έδινε λόγο καθημερινά. Ακόμα και στον Σωκράτη, έδωσαν το κώνειο. «Τελικά είναι στο DNA σας! Δεν χρειάζονται αποδείξεις ότι είστε απόγονοί τους. Μόνο που κληρονομήσατε τα ελαττώματά τους…»
Ο κίνδυνος της διχόνοιας και οι επιβουλείς…
Είναι αλήθεια ότι βιώνουμε μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση σε καιρό ειρήνης. Όμως, αυτή η κρίση αρχίζει πλέον και αποκτά διαφορετικά κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Σε λίγο οι διαφορές και οι διαφωνίες μας δεν θα είναι μόνο πολιτικές και δεν θα λύνονται με τα μέσα που έχουν θεσπίσει οι δημοκρατίες.
Δημιουργούνται (ίσως και να καλλιεργούνται) επικίνδυνοι κοινωνικοί αυτοματισμοί.
Οι κοινωνίες στηρίζονται στην ανοχή, την κατανόηση, την αλληλεγγύη και σ΄ ένα σύστημα αξιών το οποίο αποδέχεται η πλειοψηφία των πολιτών.
Όλα αυτά τα αυτονόητα, δεν είναι πλέον και τόσο αυτονόητα.
Στον πολιτικό λόγο επικρατεί μια πρωτοφανής οξύτητα που δηλητηριάζει τους πολίτες.
«Τάγματα εφόδου» επιχειρούν να αποδώσουν …δικαιοσύνη ή να πάρουν στα χέρια τους την έννομη τάξη, υποκαθιστώντας την πολιτεία.
Οργανωμένες μειοψηφίες επιχειρούν διά της βίας να επιβάλλουν τα σχέδιά τους.
Συντεχνίες εκβιάζουν για να διατηρήσουν προνόμια τα οποία απέκτησαν σε καιρούς ευμάρειας στέλνοντας, όμως, το λογαριασμό στους πολίτες.
Ποικιλώνυμα συμφέροντα έχουν βάλει στο μάτι και ετοιμάζονται να στήσουν πάρτι για να αποκτήσουν έναντι ευτελούς τιμήματος περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον ελληνικό λαό.
Κυνικοί επιχειρηματικοί κύκλοι βάζουν, ξεδιάντροπα, μπροστά την τρόϊκα για να ξεθεμελιώσουν τις εργασιακές σχέσεις, δημιουργώντας συνθήκες μεσαίωνα.
Η δικαιοσύνη, προπύργιο της δημοκρατίας, δυστυχώς …υπολειτουργεί με «θεσμικά και οικονομικά αιτήματα». Τα οικονομικά είναι το θέμα!
Όπως, ήταν φυσικό έσπευσαν να εκμεταλλευτούν αυτό το κλίμα και οι γνωστοί «φίλοι» μας.
Ο «φιλάνθρωπος» Σόρος θέλει να χρηματοδοτήσει την ανέγερση «οίκων αλληλεγγύης» για να φιλοξενούμε τους λαθρομετανάστες. Τους κλείνει το μάτι και να τους δείχνει Ελλάδα. Αλήθεια, γιατί δεν πάει να κτίσει τους «οίκους αλληλεγγύης» του στην Τουρκία;
Κάποιοι θέλουν να μας θέσουν υπό επιτροπεία και να μας μετατρέψουν σε χώρα μειωμένης εθνικής κυριαρχίας.
Στη Θράκη οι πράκτορες της Άγκυρας αλωνίζουν σχεδόν ανενόχλητοι και φαντασιώνονται σενάρια αυτονομίας κατά το πρότυπο του Κοσόβου.
Ένας λαός βαθιά απογοητευμένος, το τελευταίο που χρειάζεται είναι η διχόνοια. Γιατί η διχόνοια αφαιρεί δυνάμεις και προσθέτει προβλήματα. Δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια….
Μπορούμε να τα καταφέρουμε
Όσο και να μας απαξιώνουν (και στην απαξίωση αυτή τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουμε εμείς) η Ελλάδα έχει ακόμα εφεδρείες που μπορεί να αξιοποιήσει για να βγει από το αδιέξοδο. Αρκεί να μείνουμε όρθιοι και ενωμένοι.
«Και το όνομα Ελλάδα, δεν είναι λέξη, αλλά λόγος. Όλες οι λέξεις που ονομάζουν το φως…
«Όταν νέφη απειλούν ν’ αποκλείσουν τον κόσμο κι άλλο δεν έχουμε..
Όταν πάνω μας άνεμοι ισχυροί παρασύροντας μεταθέτουν την Άρκτο..
Όταν νιώθουμε μόνοι στο μέσο μιας έρημου δίχως σημεία κι άλλο δεν βλέπουμε, κατά σένα γυρίζουμε το κεφάλι μας.
Και σε βλέπουμε σε ώρες μεγάλου φωτός..
Που κι οι πέτρες σου ακόμα ντύνονταν δόξα..
Κι ως να ήτανε σώματα μικρά και μεγάλα που σηκώνονταν όρθια, ηλίου χιτώνες σάλευαν πάνω τους….
Και λαμπρύνονταν τα βουνά…» (Νικηφόρος Βρεττάκος)
Η κρίση θα περάσει, να μη μείνει το μίσος και ο διχασμός… Γιατί αυτά διαρκούν περισσότερο και την πληρώνουν πολλές γενιές…
Και από λάθη αυτή η χώρα…. Λες και κάποιος μας κουρδίζει να καταστρέψουμε και να αυτοκαστραφούμε. Σχεδόν πάντα, μετά από κάθε επιτυχία, οι νίκες μας κατέληγαν σε τραγωδίες, οι θρίαμβοι σε πανωλεθρίες, οι ήρωες σε προδότες και πάλι από την αρχή.
Πικρή η διαπίστωση του Εθνικού μας ποιητή, που από τη μια κραύγαζε «Βάστα, καημένο Μισολόγγι, βάστα», και από την άλλη συμπλήρωνε, «Αν μισούνται ανάμεσό τους, δεν τους πρέπει η λευτεριά».
Μας το θυμίζει ο Νικηφόρος Βρεττάκος στη «Λειτουργία κάτω απ΄ την Ακρόπολη», «Οι θεοί καθαρίζοντας τη γη σου, λησμόνησαν να ξεριζώσουν το κώνειο. Και να σύρουν έξω στο «πυρ το εξώτερον» τον Ιούδα τον δόλιο, που είχε την κρύπτη του πλάι στις Κερκόπορτες..»
«Πόσο θ΄ αντέξουμε ακόμα;»
Η πατρίδα μας βρίσκεται πάλι σε καιρούς «που όλα έδειχναν σάμπως να κρινόταν ο κόσμος».Είναι δύσκολα χρόνια και σύννεφα μαύρα μας περικυκλώνουν από παντού.
«Πόσο θ’ αντέξουμε ακόμα;» με ρώτησε προχτές μια ηλικιωμένη συνταξιούχος, με την κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ, καθώς κρατούσε στα χέρια της τον εκκαθαριστικό λογαριασμό της ΔΕΗ, που μαζί με τη δόση από το χαράτσι, ήταν σχεδόν όση και η σύνταξή της. Τι να της απαντήσεις;
Χθες διάβασα μια ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ ότι οι φτωχοί έφτασαν 2.341.400! Απ’ ότι βλέπω ούτε ένας δεν τους ..ξέφυγε! Σιγά να μη τους μέτρησαν όλους. Ο Έλληνας είναι περήφανος άνθρωπος και δύσκολα παραδέχεται τη φτώχεια και την αδυναμία του. Θα πρέπει να έχει φτάσει στο αμήν για να το παραδεχτεί.
Διαβάζω και για τα νέα μέτρα. Θυσίες εδώ, περικοπές εκεί, μειώσεις αλλού. Ειλικρινά δεν ξέρω, αν έχουν κανένα νόημα, οι απειλές ότι θα καταστραφούμε. Μα καταστρεφόμαστε ήδη…Αργά, αλλά σταθερά…
«Για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας», γίνονται όλα αυτά! Μα ποιος συνετέλεσε στο να χαθεί αυτή η αξιοπιστία; Γιατί να μη πληρώσουν αυτοί, αλλά το βάρος να πέφτει επί δικαίων και αδίκων.
Να μη μας καταπιεί η μιζέρια…
Όμως, δεν είναι αυτό που με απασχολεί περισσότερο. Πιο πολύ με φοβίζει που αρχίζει ν’ ανθίζει πάλι το ζιζάνιο της διχόνοιας.
Δυστυχώς, οι υπερβολές ήταν πάντα παρούσες στο δημόσιο λόγο μας, αλλά στις δύσκολες ώρες οι υπερβολές οδηγούν σε ακραίες συμπεριφορές και ακραίες καταστάσεις. Στρώνουν το δρόμο για ένα νέο διχασμό.
Η γιαγιά μου έλεγε πάντα «πριν μιλήσεις να βουτήξεις τη γλώσσα στο μυαλό σου». Γιατί άμα βγουν τα λόγια, άντε να τα μαζέψεις. Και τα πικρά λόγια, γίνονται μαχαίρια…
Τις τελευταίες μέρες ήταν στην Αθήνα ένας φίλος μου από τη Νέα Υόρκη. Ποτέ δεν είχε δει την Αθήνα σε χειρότερη κατάσταση. Οι άνθρωποι σκεφτικοί, σχεδόν μελαγχολικοί. Οι δρόμοι βρόμικοι, εγκαταλελειμμένοι. Απελπισία παντού. «Φαίνεται σαν να σας κατάπιε η μιζέρια», μου είπε. Ίσως να μην έχει άδικο.
Όμως, εκείνο που τον ενόχλησε περισσότερο ήταν αυτές οι αναφορές για «χούντα», για «πραξικόπημα», για «προδότες», για «πουλημένους».
«Μα είναι δυνατόν να αποκαλείται χούντα, μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση; Είχατε εκλογές πριν από 4 μήνες; Γιατί δεν στρώνεστε στη δουλειά και να περιμένετε να περάσει μια τετραετία;» Ύστερα θυμήθηκε τη Δημοκρατία της Αρχαίας Αθήνας, που ακόμα και ο Περικλής έδινε λόγο καθημερινά. Ακόμα και στον Σωκράτη, έδωσαν το κώνειο. «Τελικά είναι στο DNA σας! Δεν χρειάζονται αποδείξεις ότι είστε απόγονοί τους. Μόνο που κληρονομήσατε τα ελαττώματά τους…»
Ο κίνδυνος της διχόνοιας και οι επιβουλείς…
Είναι αλήθεια ότι βιώνουμε μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση σε καιρό ειρήνης. Όμως, αυτή η κρίση αρχίζει πλέον και αποκτά διαφορετικά κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά.
Σε λίγο οι διαφορές και οι διαφωνίες μας δεν θα είναι μόνο πολιτικές και δεν θα λύνονται με τα μέσα που έχουν θεσπίσει οι δημοκρατίες.
Δημιουργούνται (ίσως και να καλλιεργούνται) επικίνδυνοι κοινωνικοί αυτοματισμοί.
Οι κοινωνίες στηρίζονται στην ανοχή, την κατανόηση, την αλληλεγγύη και σ΄ ένα σύστημα αξιών το οποίο αποδέχεται η πλειοψηφία των πολιτών.
Όλα αυτά τα αυτονόητα, δεν είναι πλέον και τόσο αυτονόητα.
Στον πολιτικό λόγο επικρατεί μια πρωτοφανής οξύτητα που δηλητηριάζει τους πολίτες.
«Τάγματα εφόδου» επιχειρούν να αποδώσουν …δικαιοσύνη ή να πάρουν στα χέρια τους την έννομη τάξη, υποκαθιστώντας την πολιτεία.
Οργανωμένες μειοψηφίες επιχειρούν διά της βίας να επιβάλλουν τα σχέδιά τους.
Συντεχνίες εκβιάζουν για να διατηρήσουν προνόμια τα οποία απέκτησαν σε καιρούς ευμάρειας στέλνοντας, όμως, το λογαριασμό στους πολίτες.
Ποικιλώνυμα συμφέροντα έχουν βάλει στο μάτι και ετοιμάζονται να στήσουν πάρτι για να αποκτήσουν έναντι ευτελούς τιμήματος περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον ελληνικό λαό.
Κυνικοί επιχειρηματικοί κύκλοι βάζουν, ξεδιάντροπα, μπροστά την τρόϊκα για να ξεθεμελιώσουν τις εργασιακές σχέσεις, δημιουργώντας συνθήκες μεσαίωνα.
Η δικαιοσύνη, προπύργιο της δημοκρατίας, δυστυχώς …υπολειτουργεί με «θεσμικά και οικονομικά αιτήματα». Τα οικονομικά είναι το θέμα!
Όπως, ήταν φυσικό έσπευσαν να εκμεταλλευτούν αυτό το κλίμα και οι γνωστοί «φίλοι» μας.
Ο «φιλάνθρωπος» Σόρος θέλει να χρηματοδοτήσει την ανέγερση «οίκων αλληλεγγύης» για να φιλοξενούμε τους λαθρομετανάστες. Τους κλείνει το μάτι και να τους δείχνει Ελλάδα. Αλήθεια, γιατί δεν πάει να κτίσει τους «οίκους αλληλεγγύης» του στην Τουρκία;
Κάποιοι θέλουν να μας θέσουν υπό επιτροπεία και να μας μετατρέψουν σε χώρα μειωμένης εθνικής κυριαρχίας.
Στη Θράκη οι πράκτορες της Άγκυρας αλωνίζουν σχεδόν ανενόχλητοι και φαντασιώνονται σενάρια αυτονομίας κατά το πρότυπο του Κοσόβου.
Ένας λαός βαθιά απογοητευμένος, το τελευταίο που χρειάζεται είναι η διχόνοια. Γιατί η διχόνοια αφαιρεί δυνάμεις και προσθέτει προβλήματα. Δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια….
Μπορούμε να τα καταφέρουμε
Όσο και να μας απαξιώνουν (και στην απαξίωση αυτή τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουμε εμείς) η Ελλάδα έχει ακόμα εφεδρείες που μπορεί να αξιοποιήσει για να βγει από το αδιέξοδο. Αρκεί να μείνουμε όρθιοι και ενωμένοι.
«Και το όνομα Ελλάδα, δεν είναι λέξη, αλλά λόγος. Όλες οι λέξεις που ονομάζουν το φως…
«Όταν νέφη απειλούν ν’ αποκλείσουν τον κόσμο κι άλλο δεν έχουμε..
Όταν πάνω μας άνεμοι ισχυροί παρασύροντας μεταθέτουν την Άρκτο..
Όταν νιώθουμε μόνοι στο μέσο μιας έρημου δίχως σημεία κι άλλο δεν βλέπουμε, κατά σένα γυρίζουμε το κεφάλι μας.
Και σε βλέπουμε σε ώρες μεγάλου φωτός..
Που κι οι πέτρες σου ακόμα ντύνονταν δόξα..
Κι ως να ήτανε σώματα μικρά και μεγάλα που σηκώνονταν όρθια, ηλίου χιτώνες σάλευαν πάνω τους….
Και λαμπρύνονταν τα βουνά…» (Νικηφόρος Βρεττάκος)
Η κρίση θα περάσει, να μη μείνει το μίσος και ο διχασμός… Γιατί αυτά διαρκούν περισσότερο και την πληρώνουν πολλές γενιές…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου