Ρωσία-Ελλάδα: Προς μια ενεργειακή Γιάλτα;

Μοιραστείτε το στο facebook
Οι σχέσεις Μόσχας – Αθήνας έχουν εισέλθει σε ιστορικό χαμηλό. Μια αχτίδα φωτός που έριξε η συνάντηση Σαμαρά-Πούτιν στη Μόσχα, στην αρχή του 2012, είναι..
προφανές ότι δεν μπορεί να αναθερμάνει τις σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες πάγωσαν θεαματικά μετά την άνοδο στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, στο τέλος του 2009. Μήπως θα μπορούσαν, άραγε, να αναθερμανθούν χάρις στο ρωσικό φυσικό αέριο; Προς το παρόν, η Μόσχα δηλώνει ότι ο αγωγός φυσικού αερίου, South Stream, δεν θα περάσει από την Ελλάδα, αν και, όπως είναι γνωστό, εδώ και πολλά χρόνια η Ρωσία επέμενε με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό το έργο. Οι Ρώσοι λοιπόν, όπως έκαναν και με τη συμφωνία της Γιάλτας, σταματούν στη Βουλγαρία και δεν «κατεβαίνουν» στην Ελλάδα; Πρόκειται για μια «ενεργειακή Γιάλτα», η οποία θα δημιουργήσει τη βαλκανική «ενεργειακή Παραεγνατία» που θα περάσει πάνω από τα ελληνικά σύνορα;
Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Ιδιαίτερα από τη στιγμή, που είναι συνεχείς οι διαρροές, σύμφωνα με τις οποίες η Αθήνα σκοπεύει να αποκλείσει το ρωσικό ενεργειακό κολοσσό –μονοπώλιο ουσιαστικά- την Gazprom από το διαγωνισμό για τη ΔΕΠΑ, με το δήθεν πρόσχημα της Κοινοτικής Νομοθεσίας περί ανταγωνισμού. Πολύ πιθανώς, σε ένδειξη δυσαρέσκειας για αυτή την ελληνική τακτική, η Μόσχα δηλώνει ότι παγώνει τον South Stream μέσω Ελλάδος. Βέβαια, τυπικώς οι Ρώσοι υποστηρίζουν απλά δεν τα βρίσκουν με τους Ιταλούς για τις ποσότητες φυσικού αερίου που θέλουν να αγοράσουν, και γι’ αυτό το σχέδιο να περάσει ο αγωγός από την Ελλάδα, και κατόπιν, υποθαλάσσια να καταλήξει στην Ιταλία (το κόστος κατασκευής είναι πολύ μεγάλο), δεν τους συμφέρει.
Η Ελλάδα ανάμεσα σε μυλόπετρες
Σε όλο αυτό το σκηνικό, ο αστάθμητος, κρίσιμος παράγοντας λέγεται … Βλαντιμίρ Πούτιν. Ένας πανέξυπνος πολιτικός που δε θα θελήσει να μείνει έξω από το παιχνίδι, και που θα μπορούσε να ανατρέψει τη σημερινή κατάσταση. Δυστυχώς, οι ελληνορωσικές σχέσεις είναι προς το παρόν παγωμένες. Πάντως, και οι σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γερμανία δεν περνούν την καλύτερη περίοδό τους. Αν και πρόσφατα εγκαινιάστηκε ο «μεγάλος αδελφός» του South Stream, το ρωσο-γερμανικό σχέδιο North Stream, στη θάλασσα της Βαλτικής, η προ ημερών επίσκεψη της Μέρκελ στη Ρωσία δεν κύλησε σε ιδιαίτερα ευνοϊκό κλίμα, εξαιτίας –θεωρητικά τουλάχιστον- κυρίως των δριμύτατων επικρίσεων του Βερολίνου για την πολιτική της Μόσχας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Να σημειωθεί ότι στην Κοινοπραξία του North Stream που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία και από εκεί σε άλλες χώρες της ΕΕ, πρόεδρος είναι ο πρώην καγκελάριος, Σρέντερ.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό –πως τα έχει καταφέρει η Ελλάδα;- η Αθήνα έχει κάνει εχθρούς Μόσχα και Ουάσιγκτον, και είναι φίλος με το Βερολίνο (!). Οι Ρώσοι, λοιπόν, που θέλουν να πατήσουν πόδι και να εξασφαλίσουν τη ΔΕΠΑ, άφησαν -στέλνοντας έτσι ένα σαφές μήνυμα- έξω από το «παιχνίδι» της κατασκευής του αγωγού South Stream την Ελλάδα. Έτσι, η Gazprom πάγωσε το έργο το νότιου άξονα που αφορά στη διασύνδεση Βουλγαρίας – Ελλάδας – Ιταλίας. Βέβαια, οι Ρώσοι προσπαθούν να κρατήσουν χαμηλούς τόνους, και σχετικά με το ενδιαφέρον της Gazprom για τη ελληνική εταιρεία παροχής αερίου ΔΕΠΑ, ενώ υποστηρίζουν δημόσια ότι το πάγωμα του αγωγού δεν συνδέεται με το ενδιαφέρον τους για την ελληνική εταιρεία φυσικού αερίου.
Η ρωσική εκδοχή
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως, παρουσιάζει το γεγονός ότι τελευταία οι Ρώσοι προβαίνουν σε βομβαρδισμό δημοσιευμάτων, σύμφωνα με τα οποία ήδη υπογράφτηκε η τελεσίδικη συμφωνία με τη Βουλγαρία, και οσονούπω ξεκινάει η κατασκευή του South Stream. Πάρα πολλά μάλιστα, εμφανίστηκαν το τελευταίο διάστημα στο ρωσικό σάϊτ, στα Ελληνικά, «Ρωσία Τώρα» (Ξεκινάει ο South Stream στα Βαλκάνια http://rbth.gr/articles/2012/11/19/ksekinaei_o_south_stream_sta_balkania_18237.html). Αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το δημοσίευμα με τίτλο «Ενέργεια, Ελλάδα, Ρωσία» (http://rbth.gr/articles/2012/11/05/energeia_ellada_rosia_17951.html), στο οποίο υπάρχουν αρκετές αιχμές για την ακολουθούμενη πολιτική της Ελλάδας απέναντί τους. Σε αυτό, μεταξύ άλλων αναφέρεται:
«Σε πρόσφατη συνέντευξή του, στη Μόσχα,  ο γενικός διευθυντής της “Γκαζπρομεξπορτ”, της αρμόδιας εταιρείας για τους αγωγούς εκτός Ρωσίας, Αλεξάντρ Μεντβέντεφ, όταν ρωτήθηκε για την ελληνική συμμετοχή στο έργο South Stream απάντησε γενικά και αόριστα. «Η εκδοχή του αγωγού μέσω Ελλάδας, στην Ιταλία, εξακολουθεί να υπάρχει στην ημερήσια διάταξη, αλλά η απόφαση θα ληφθεί καθαρά με βάση τα οικονομικά κριτήρια. Η επεξεργασία του έργου κατασκευής του αγωγού συνεχίζεται, και για τη μία εκδοχή, (σ. σ.  εννοεί τον κεντρικό αγωγό, μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας, Σλοβενίας, κ. ο. κ.), έχουν ληφθεί όλες οι αναγκαίες αποφάσεις. Η εκδοχή αναφορικά με την Ελλάδα είναι ακόμα υπό εξέταση».
Και σχολιάζει ο συντάκτης του κειμένου: «Σε “ξερή” μετάφραση αυτό σημαίνει πως αν τα συμφέροντα του ρωσικού κολοσσού,  στην Ελλάδα, θα είναι περιορισμένα, δηλαδή αν αποκλειστεί από τη διαδικασία διεκδίκησης της ΔΕΠΑ, δεν υπάρχει λόγος κατασκευής αγωγού μέσω αυτής. Πόσο μάλλον, αφού η προοπτική άλλου υποθαλάσσιου αγωγού για το Νότο της Ιταλίας είναι ακόμα αρκετά θολή. Και αν πάρει τη ΔΕΠΑ, η προοπτική θα “ξεθολώσει”, θα αναρωτηθεί κάποιος. Σε μεγάλο βαθμό, ναι.  Διότι τότε θα είναι η ίδια η “Γκαζπρομ” που θα έχει συμφέρον να προωθήσει το προϊόν της μέσω του συγκεκριμένου δρόμου στη συγκεκριμένη αγορά. Αλλά και αυτό να καθυστερήσει, έχει κάθε συμφέρον να “τραβήξει” προς την Ελλάδα έναν αγωγό, να χτίσει σύγχρονες τεράστιες υπόγειες δεξαμενές (ανάλογες με αυτές που υπάρχουν σε πολλές χώρες της Ευρώπης), και –γιατί όχι;-  ακόμα και εργοστάσιο μετατροπής σε υγροποιημένο αέριο για εύκολη και φθηνή λύση για τα ελληνικά νησιά! Όλα αυτά και πολλά άλλα είναι μέσα στις προθέσεις της ρωσικής εταιρίας. Οι κορυφαίοι μάνατζερ  ελπίζουν και εκτιμούν ότι η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε “ενεργειακό κόμβο”, όπως επέλεξε να τονίσει κατ΄επανάληψη ο ρώσος ηγέτης Βλαντίμιρ Πούτιν, στις πολλαπλές συναντήσεις που είχε, παλιότερα με τον, τότε πρωθυπουργό, Κ. Καραμανλή. Ο σημερινός πρωθυπουργός Α. Σαμαράς, λέει ότι θα προχωρήσει “με τους τολμηρούς”. Σωστά, στην κατάσταση που βιώνει η χώρα, χρειάζεται τόλμη για να παρθούν αποφάσεις που θα συμβάλλουν στην ανάσταση της οικονομίας που βρίσκεται σε κώμα!»
Πιο ανοικτά δεν θα μπορούσαν να παρατεθούν οι ρωσικές απόψεις.
Πρόσφατα, ανώτατα κυβερνητικά στελέχη από τη Ρωσία και τη Γερμανία, εγκαινίασαν τη δεύτερη “γραμμή” του υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία, μέσω Βαλτικής, στη Γερμανία.
Ήδη εγκαινιάστηκε το “Βόρειο ρεύμα”, ο “μεγάλος αδελφός” του “Νότιου ρεύματος” που σχεδιαζόταν να περάσει από την Ελλάδα
Πριν λίγους μήνες είχε προηγηθεί η πρώτη “γραμμή”. Συνολική ποσότητα μεταφοράς, 55 δις κυβικά το χρόνο. Το πιο ενδιαφέρον είναι η σχετική ανακοίνωση ότι, τεχνικοοικονομικά, υπάρχει η δυνατότητα για τρίτη και τέταρτη “γραμμή” που σημαίνει διπλασιασμό των ποσοτήτων που θα εξάγονται προς Ευρώπη. (110 δις κυβικά). Ρώσοι και γερμανοί, λοιπόν συνεργάζονται άψογα στον ενεργειακό τομέα και αυτό το κατανοούν όλοι όσοι ασχολούνται σοβαρά με τα θέματα ενέργειας. Υπάρχουν και εκείνοι που μόνο προπαγανδιστικές “κορώνες” είναι ικανοί να εξαπολύουν, χωρίς πρακτικό αντίκρισμα.
Πόσο μελάνι δεν ξοδεύτηκε τα τελευταία χρόνια ώστε να πεισθούν οι ηγεσίες των βαλκανικών χωρών να μην” ενδώσουν” στην πρόταση από τη Ρωσία για την κατασκευή-παράλληλα με τον Βόρειο αγωγό-και του Νότιου, της “Νότιας ροής” όπως την ονομάτισαν, (South stream). Ως εναλλακτική λύση πρότειναν την κατασκευή του αγωγού “Nabucco”, χωρίς κανείς να εξηγεί από που θα παίρνει πρώτη ύλη. Για την Ελλάδα έμπαινε και ένα ακόμα μέγα θέμα που άφηνε εκτεθειμένους τους υπερμάχους αυτού του έργου. Ο εν λόγω αγωγός δεν θα περνούσε καν από το ελληνικό έδαφος! (Πράγματι, οποίος “πατριωτισμός!).
Ενώ όλους εμάς τους Βαλκανίους μας έβαζαν σε πλαστά διλλήματα, οι γερμανοί-με τη μεθοδικότητα που τους διακρίνει και πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε-σε μόλις πέντε χρόνια εργάστηκαν με τη ρωσική “Γκαζπρόμ”και να, το έργο από τη Βαλτική. Ίσως λίγοι θυμούνται σήμερα τι επιθέσεις δεχόταν ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Σρέντερ, που υπέγραψε τη σχετική συμφωνία λίγο πριν λήξει η θητεία του, ενώ αργότερα ανέλαβε πρόεδρος της κοινοπραξίας που κατασκεύασε το έργο, στη θάλασσα της Βαλτικής. ” Προδότη” των γερμανικών συμφερόντων τον αποκαλούσαν, ταμπέλες για “πράκτορα” της ΚαΓκεΜπε του κολλούσαν. Η αντίπαλος του Ανγκέλα Μέρκελ, ήταν πρόσφατα εκείνη που μετείχε-δίπλα στο Σρέντερ- στην επίσημη τελετή έναρξης του αγωγού.
Όλα αυτά χρειάζεται να λέγονται γιατί τώρα που η κατάσταση γύρω από τη “Νότια ροή” έχει μπει στην τελική και πιο κρίσιμη φάση της, η υλοποίηση του έργου εξαρτάται πλέον από το σύνολο των “παικτών”, δηλ. των ηγετών των βαλκανικών χωρών.  Διότι, όπως δείχνει η ζωή, ο Βορράς της Ε. Ε.  εξασφαλίζει για τον εαυτόν του πηγές ενέργειας από τους ρώσους, με το Νότο της Ε. Ε.  τι γίνεται;
Ο γενικός Διευθυντής της “Γκαζπρομεξπορτ”, εταιρίας αρμόδιας για τους αγωγούς εκτός Ρωσίας, Αλεξάντρ Μεντβέντεφ, πιστοποιεί πως η ” Νότια ροή” θα γίνει και μάλιστα σύντομα. Στις 9 Νοεμβρίου υπογράφεται η συμφωνία με τη Βουλγαρία, η ποιό σημαντική αφού εκεί θα “βγαίνει” ο υποθαλάσσιος αγωγός από τη Μαύρη Θάλασσα, έπεται η υπογραφή ανάλογης συμφωνίας με τη Σλοβενία. Οι εταιρίες που εμπλέκονται στην κατασκευή του θαλασσίου τμήματος του αγωγού, ( ιταλικές, γερμανικές, γαλλικές), έχουν σειρά να υπογράψουν με την “Γκαζπρομ” τα της υλοποίησης του έργου.
Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει η διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων, στις 6 Νοεμβρίου θα υπάρξει η αξιολόγηση των προτάσεων που έχουν κατατεθεί για τη ΔΕΠΑ.  Ανάμεσα στις εταιρείες που κατέθεσαν πρόταση είναι και η ” Γκαζπρομ”. Από την αρχή της κατάθεσης, την περασμένη Άνοιξη, οργιάζουν οι φήμες πως η “Γκαζπρόμ” θα “κοπεί “,  λόγω τάχα “ευρωπαϊκής νομοθεσίας”. Τώρα πως γίνεται πάντα η “αυστηρότητα” της νομοθεσίας να ακουμπά “μικρές” χώρες της Ενωσης, αυτό πρέπει να προβληματίζει. . . Οι γερμανικές εταιρίες ενέργειας, πάντως, συνεργάζονται με τις ρωσικές όχι μόνο στη μεταφορά αλλά και στην εξόρυξη και στην εμπορία του φυσικού αερίου. . .
Antinews.gr