για την καθυστερημένη επιβολή των capital controls. Η μη έγκαιρη επιβολή γονάτισε την πληγωμένη από την πεντάμηνη διαπραγμάτευση οικονομία, οδηγώντας επιχειρήσεις σε λουκέτο, ταλαιπώρησε και εξευτέλισε εκατομμύρια συνταξιούχους και εγκλώβισε εκατομμύρια καταθέτες που κινδυνεύουν τώρα να χάσουν τα χρήματά τους. Η κυβερνητική επιλογή να επιβάλει τα capital controls την τελευταία στιγμή, ευελπιστώντας ότι οι πιστωτές θα υποχωρήσουν πρώτοι στο παίγνιο του δειλού (chicken game) που έπαιζε ο κ. Βαρουφάκης, έχει ως αποτέλεσμα το αργότερο την προσεχή εβδομάδα να ξεμείνουν από ρευστό οι τράπεζες και τα ΑΤΜ να μην έχουν να δώσουν ούτε 20 ευρώ την ημέρα.
Θα ανοίξουν οι τράπεζες τη Δευτέρα;
Οχι. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, οι τράπεζες δεν θα ανοίξουν γιατί δεν θα έχουν επαρκή μετρητά. Και χωρίς μετρητά δεν έχει νόημα να ανοίξουν.
Θα δίνουν λεφτά τα ΑΤΜ;
Δύσκολα. Τα μετρητά στο τραπεζικό σύστημα πριν από το Σαββατοκύριακο βρίσκονταν σε οριακή κατάσταση. Εκτός από τα ποσοτικά, υπάρχουν και τεχνικά ζητήματα, καθώς στο σύστημα έχουν απομείνει χαρτονομίσματα των 500, 200 και 100 ευρώ, τα οποία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις ΑΤΜ. Γίνονταν προσπάθειες να εφοδιαστεί η Τράπεζα της Ελλάδος από άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης με χαρτονομίσματα των 10, 20 και 50 ευρώ για να ανταλλαγούν τα 500άρικα, 200άρικα και 100στάρικα. Αλλά και πάλι και αυτά αναμένεται να εξαντληθούν σύντομα μόλις μπουν στην κυκλοφορία.
Πότε θα ανοίξουν οι τράπεζες;
Μόλις υπάρξει συμφωνία και η χώρα μπει και πάλι σε πρόγραμμα. Τότε η ΕΚΤ θα ανοίξει σταδιακά τη στρόφιγγα της ρευστότητας, μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA.
Πότε μπορεί να υπάρξει συμφωνία;
Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι «Ναι», τότε μια συμφωνία μπορεί να υπογραφεί ακόμη και σε μία εβδομάδα. Αλλες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Σε γενικές γραμμές, ο χρόνος θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα προχωρήσει η κυβέρνηση στην υπογραφή συμφωνίας και από το αν θα υπάρξουν ή όχι πολιτικές εξελίξεις μετά το δημοψήφισμα. Πάντως, στις Βρυξέλλες και στη Φρανκφούρτη θεωρούν ότι σε περίπτωση που υπερισχύσει το «Ναι», η υπογραφή συμφωνίας μπορεί να γίνει και μέσα στην επόμενη εβδομάδα, με βάση το κείμενο της πρότασης των δανειστών του Ιουνίου, το οποίο θα έχει εγκρίνει ο ελληνικός λαός στο δημοψήφισμα. Στην περίπτωση αυτή η κυβέρνηση ή μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, αν η σημερινή παραιτηθεί, θα πρέπει να κινηθεί άμεσα και χωρίς χάσιμο χρόνου.
Αν το αποτέλεσμα είναι «Οχι»;
Οπως έχουν πει όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες και αξιωματούχοι, σε όλους τους τόνους «Οχι» σημαίνει έξοδος από το ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, η ΕΚΤ αναμένεται να σκληρύνει τη στάση της. Πηγές από τη Φρανκφούρτη εκτιμούν ότι σε περίπτωση «Οχι» θα συγκληθεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ και οι επιπτώσεις στη χώρα, στην κοινωνία και στην οικονομία θα είναι πολύ περισσότερες από αυτές στις τράπεζες.
Τι μπορεί να κάνει η ΕΚΤ;
Ως τώρα ο Γιάννης Στουρνάρας έχει καταφέρει να κρατήσει με νύχια και με δόντια αμετάβλητο τον ELΑ, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται εκτός προγράμματος και δεν πλήρωσε το ΔΝΤ. Πράγμα που σημαίνει ότι η χώρα έχει ακόμη συμμάχους στην ΕΚΤ. Ομως οι σύμμαχοι αυτοί θα χαθούν σε περίπτωση του «Οχι», καθώς σύμφωνα με πηγές από τη Φρανκφούρτη, στους κύκλους των κεντρικών τραπεζιτών της ευρωζώνης, θεωρείται ότι «το "Οχι" δεν είναι συνεπές με το ευρώ (is out of context)».
Τι σημαίνει αυτό;
Η ΕΚΤ μπορεί να κουρέψει τις εγγυήσεις που δίνουν οι τράπεζες για να πάρουν ρευστότητα. Διότι οι τράπεζες αντλούν ρευστότητα από τον μηχανισμό ELA, αφού πρώτα ενεχυριάσουν την περιουσία τους. Κούρεμα των εγγυήσεων σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να δώσουν πρόσθετες, αν βεβαίως διαθέτουν. Επιπλέον, μπορεί να μειώσει τον ELA από τα σημερινά επίπεδα των 89 δισ. ευρώ και να ζητήσει πίσω χρήματα, τα οποία οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν και θα πτωχεύσουν.
Τι σημαίνει πτώχευση των τραπεζών;
Πτώχευση σημαίνει ότι οι τράπεζες θα κλείσουν και κανείς δεν ξέρει αν θα ανοίξουν με ευρώ ή δραχμές, ύστερα από πόσο καιρό και κάτω από ποιες συνθήκες. Και χωρίς τράπεζες, δεν μπορεί να λειτουργήσει η χώρα.
Τι θα γίνει με τα 89 δισ. ευρώ που έχει δώσει ο ELA στις τράπεζες;
Αν οι τράπεζες δεν μπορούν να τα επιστρέψουν, η ΕΚΤ σταδιακά θα πουλήσει τις εγγυήσεις που τις έχουν δώσει όπως ακίνητα, μετοχές, δάνεια κ.λπ., δηλαδή θα προχωρήσει σε ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών. Στην περίπτωση αυτή ο έλεγχος των τραπεζών θα περάσει στον EFSF.
Και τι θα γίνει με τις καταθέσεις;
Οι καταθέσεις θα είναι εγκλωβισμένες όσο οι τράπεζες είναι κλειστές και υπάρχουν capital controls.
Θα αρθούν άμεσα τα capital controls;
Οχι.
Πότε θα αρθούν;
Σταδιακά, όταν αποκατασταθεί η ρευστότητα του συστήματος και υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει συμφωνία. Αυτό μπορεί να πάρει και χρόνια. Στην Κύπρο χρειάστηκαν δύο χρόνια για την πλήρη άρση. Αν υπάρξει συμφωνία εκτιμάται ότι θα αυξηθούν τα ημερήσια όρια αναλήψεως και θα επιτραπούν ορισμένες υπηρεσίες.
Οι αποταμιεύσεις, οι εγγυήσεις και οι κίνδυνοι
Μπορεί να «κουρευτούν» οι καταθέσεις;
Μπορεί να «κουρευτούν» οι καταθέσεις;
Ναι.
Σε ποια περίπτωση;
Στην περίπτωση που οι τράπεζες χρειαστούν κεφαλαιακή ενίσχυση. Οι τράπεζες για να λειτουργήσουν, δηλαδή να δέχονται καταθέσεις και να δίνουν δάνεια, χρειάζονται κεφάλαια. Με αυτά καλύπτουν τυχόν ζημιές που έχουν από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Και όταν αυτές είναι υψηλές, τότε χρειάζονται καινούργια κεφάλαια. Με την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων εξαιτίας της νέας ύφεσης, της χρεοκοπίας και του κλεισίματος των τραπεζών, θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα χρειαστούν νέα λεφτά σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία. Σε περίπτωση που υπάρξει συμφωνία και η οικονομία ανακάμψει, το «κούρεμα» μπορεί να αποφευχθεί ή να είναι μικρότερο.
Πού θα βρεθούν τα λεφτά για τις τράπεζες;
Πρώτα θα ζητηθούν από τους μετόχους, όμως κανείς δεν πρόκειται να βάλει το «χέρι στην τσέπη» υπό τις συνθήκες αυτές. Μετά θα «κουρέψουν» τους ομολογιούχους που συμμετέχουν στα κεφάλαια των τραπεζών και επειδή δεν επαρκούν θα «κουρέψουν» τις καταθέσεις.
Ολες τις καταθέσεις;
Κανείς δεν ξέρει. Επειδή όμως περί το 90%-95% των λογαριασμών είναι κάτω από 100.000 ευρώ, εκτιμάται ότι ενδεχόμενο «κούρεμα» θα συμπεριλάβει και ποσά κάτω από 100.000 ευρώ. Σε αξία οι καταθέσεις κάτω από 100.000 ευρώ υπολογίζονται περί τα 85-90 δισ. ευρώ σε σύνολο 120-125 δισ. ευρώ.
Μα δεν είναι εγγυημένες οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ;
Θεωρητικά ναι, από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Ωστόσο το ταμείο διαθέτει μόλις 3-4 δισ. ευρώ, που είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σύνολο καταθέσεων 120 δισ. ευρώ. Αλλά και αυτά είναι κατατεθειμένα στις τράπεζες. Δηλαδή δεν υπάρχουν σε φυσική μορφή, σε μετρητά, για να δοθούν. Είναι λογιστικό μέγεθος. Με άλλα λόγια η εγγύηση των καταθέσεων μέχρι 100.000 ευρώ ανά τράπεζα και ΑΦΜ είναι κενή ουσιαστικού περιεχομένου, όταν το πρόβλημα επεκτείνεται σε όλες τις τράπεζες ταυτόχρονα.
Μα ο Πρωθυπουργός είπε ότι εγγυάται ο ίδιος τις καταθέσεις.
Τις εγγυάται στα λόγια. Εκτός και αν έχει στο μυαλό του τη δραχμή. Σε περιβάλλον δραχμής μπορεί να τυπώσει χρήμα και να πληρώσει τους καταθέτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου