ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΙΡΙΑ και ΠΟΛΕΙΣ - Του Γιώργου Καλαμάρα

Τα Δημόσια κτίρια σε όλες τις πόλεις
ανά την Ελλάδα και όχι μόνο, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας των πολιτών, των εργαζομένων σε αυτά, της αρχιτεκτονικής, της πολιτιστικής κληρονομιάς και γενικά της «ταυτότητας» κάθε πόλης. Άλλωτε είναι επιβλητικά και αποτελούν σημεία αναφοράς, άλλωτε ρημάζουν, γίνονται εστίες μόλυνσης και αλλοιώνουν την εικόνα αλλά και την πoιότητα της ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών.



Η πόλη μας δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί από τον κανόνα, αφού ενώ είμαστε τυχεροί που διαθέτουμε σύγχρονα κτίρια, όπως το διοκητήριο, το νοσοκομείο, τα ΤΕΙ, το Πολιτιστικό Κέντρο, ταυτόχρονα, κτίρια όπως το παλιό νοσοκομείο, η πρώην Διεύθυνση Γεωργίας, το ημετελές κτίριο της σχολής αστυφυλάκων οι εγκαταστάσεις οχημάτων της Δ/νσης Δασών και του Δήμου Γρεβενών, προκαλούν άλλο λιγότερο και άλλο περισσότερο, αλγεινή εντύπωση, τόσο σε μας όσο και στους επισκέπτες.

Οι γεννεσιουργές αιτίες των παθογενειών της διαχείρισης των δημοσίων κτιρίων είναι κυρίως :
• Το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Σε κάθε πόλη υπάρχουν Δημόσια κτίρια που ανήκουν στο Δήμο, την Περιφέρεια, το Υπουργείο Παιδείας, Υγείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Γεωργίας, Δημόσιας Τάξης και λοιπούς φορείς. Είναι φανερό πως το καθεστώς αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα στη διαχείριση, λόγω του σκοπού που υπηρετεί ο κάθε φορέας, της γραφειοκρατίας, της έλλειψης συντονισμού, συνενόησης και αλληλοκατανόησης μεταξύ των φορέων.
• Ο κεντρικός σχεδιασμός, όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών σε κτιριακές υποδομές όλων των Δημοσίων Υπηρεσιών, την ορθολογική χρήση των υπαρχόντων και την πρόβλεψη μελλοντικών αναγκών.
• Τα κατά τόπους συμφέροντα, που επηρεάζουν στο βαθμό που μπορούν ( και αποδείχτηκε ότι μπορούν), αφού το Δημόσιο αποτέλεσε και αποτελεί έναν καλό πελάτη.
• Η έλλειψη πολιτικής και πολιτικού οράματος, που και σ΄αυτό το πεδίο δραστηριοποίησή της δεν είδε τα Δημόσια κτίρια, ως ένα παράδειγμα χρηστής διαχείρισης, συντεταγμένου σχεδιασμού, οικονομικής και πολιτιστικής αξιοποίησης.
Με αφορμή τη δημόσια συζήτηση και αντιπαράθεση που αναπτύχτηκε στην πόλη μας το τελευταίο διάστημα και αφορά στην απόφαση μετεγκατάστασης της Αστυνομικής Διεύθυνσης Γρεβενών στο νεοαναγειρόμενο κτίριο της Σχολής Αστυφυλάκων, γίνεται πιστεύω αντιληπτό, πως υπάρχει επιτακτική ανάγκη αναθεώρησης όλου του πλαισίου διαχείρισης των Δημοσίων κτιρίων.
Κατά την άποψή μου μια ρηξικέλευθη πρόταση που αξίζει να μελετηθεί, είναι η μεταβίβαση όλων των κτιρίων σε έναν φορέα, όσο το δυνατόν εγγύτερα στην Τοπική Κοινωνία (πιθανόν ο Δήμος ή μια αναβαθμισμένη Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου), ο οποίος θα έχει την ευθύνη όλων των κτιριακών υποδομών μιας πόλης:
• Θα καταγράφει τις υπάρχουσες κτιριακές υποδομές και τις ανάγκες στέγασης όλων των Δημοσίων Υπηρεσιών και φορέων τους, με βάση τις προδιαγραφές λειτουργίας που απαιτούνται για την καθεμία.
• Θα έχει σαφή στόχο και υποχρέωση, με χρονικό ορίζοντα, την κάλυψη όλων των αναγκών στέγασης των Δ.Υ.
• Θα μπορεί να αξιοποιεί χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα για την συντήρηση, επισκευή και δημιουργία νέων υποδομών όταν απαιτούνται.
• Θα μπορεί να αξιοποιεί, προς όφελος του Δημοσίου, τυχόν αποθέματα κτιριακών υποδομών.
• Θα σχεδιάζει και θα υλοποιεί επιχειρησιακά σχέδια για την κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική, εκπαιδευτική, οικιστική ανάπτυξη και αναβάθμιση της πόλης.
‘Όλα τα παραπάνω θα είναι αποτέλεσμα συντονισμένης δράσης όλων των πολιτών, που μέσω των φορέων τους θα διαβουλεύονται, θα προτείνουν, θα ιεραρχούν με βάση τις υποχρεώσεις και θα αποφασίζουν με Δημοκρατικό τρόπο.
Όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα της μετεγκατάστασης της Αστυνομική Διεύθυνσης Γρεβενών, πιστεύω πως η λύση που προκρίθηκε και αποφασίστηκε, είναι προς την σωστή κατεύθυνση, αφού:


- επιλύει ένα χρόνιο κτιριακό πρόβλημα, τόσο για την ποιότητα παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες, όσο και για τις ανθρώπινες συνθήκες των εργαζομένων αστυνομικών και κρατουμένων
- είναι προς την κατεύθυνση της καλύτερης επιχειρησιακής ικανότητας της ΕΛΑΣ, αλλά και της καλύτερης διαχείρισης Δημόσιων κτιρίων με το παραπάνω σκεπτικό.
- δεν στερεί την δυνατότητα επαναλειτουργίας της Σχολής Αστυφυλάκων, αντίθετα ενισχύεται και με την δυνατότητα για την μετεκπαίδευση αποφοίτων των σχολών, σε συνδυασμό με το τμήμα μεταγωγών και τις φυλακές.