Η Εκκλησία στην εξέλιξή της... - Γράφει η Κατερίνα Ζιώγα

Με αφορμή τη συζήτηση με κάποιο γνωστό και φίλο, που είναι Πεντηκοστιανός χριστιανός, ήρθαν στη μνήμη μου τα εξής περιστατικά:

Φοιτήτρια όντας κι αναζητώντας την αλήθεια, πέρα από αυτά που διδάχτηκα για την Ορθοδοξία, βρέθηκα σ΄ένα χώρο, όπου ήταν συναγμένοι καμιά 30ριά άτομα, άντρες-γυναίκες, ως χριστιανοί πεντηκοστιανοί.
Πράγμα που το μαρτυρούσε και η επιγραφή πάνω από την αίθουσα ''Πεντηκοστιανή Εκκλησία''.

Καθίσαμε σε μια θέση, που πολύ πρόσχαρα μας πρόσφεραν οι κυρίες, κι αρχίσαμε να παρακολουθούμε.
Ήμασταν έξι οι επισκέπτριες.

Πάνω σε μια υπερυψούμενη έδρα ανέβαιναν, ο ένας μετά τον άλλο, νεαροί -- από 25 έως 27 ετών -- κι έκαναν κατ΄αυτούς την ομολογία Πίστεως.
Έλεγαν και ξανάλεγαν ασυνάρτητα νοήματα με ρεφραίν ''το αίμα Ιησού Χριστού μας λύτρωσε...'' κι άλλα σχετικά, ενώ κάτω οι γυναίκες σκούπιζαν ή έκαναν πως σκούπιζαν τα δάκρυά τους.

Χειρότερη καπηλεία του ονόματος του Κυρίου από αυτή νομίζω δεν υπήρξε.
Υστερικά άτομα που, με πίστη σ΄εναν αφηρημένο χριστιανισμό στον οποίο σίγουρα προσηλυτίστηκαν, μπήκαν σ΄αυτό το είδος της αυτοαποκαλούμενης ''Εκκλησίας'' και δεν ξέρω αν μπόρεσαν να ξαναβγούν, πίστευαν ότι με Πνεύμα Άγιο καταθέτουν έτσι τη μαρτυρία τους για τον Ιησού Χριστό.
...........................................

Εξ αιτίας μιας καλής συντυχίας, πριν περίπου ενάμισι χρόνο ήρθαν στο σπίτι μου χιλιαστές.
Οι χιλιαστές έχουν πολλές κοινές δοξασίες με τους προτεστάντες.
Καλοντυμένοι και με κομψούς τρόπους, αλλά και με ένα χαμόγελο που έδειχνε ότι οι μεν δύο πίστευαν σ΄όσα έλεγαν, αν και ήταν παγιδευμένοι γερά στην οργάνωση του χιλιασμού, ενώ η τρίτη κυρία, επειδή ως χαρακτήρας βόλευε στην οργάνωση για τη διάδοση των ιδεών τους, μ΄ένα επιτηδευμένο χαμόγελο έδειχνε έναν ευσεβισμό κι ας πιπίλιζε το όνομα του'' Ιησού'' με μια υποκρινόμενη λατρεία.

Μ΄αυτές τις μνήμες, κι επειδή στη συνέχεια των άρθρων μας ''Εχθροί της Εκκλησίας'', παραλείψαμε ένα μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της, τον Προτεσταντισμό, που κυριαρχεί στις Η.Π.Α, στο Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία), στη Γερμανία, αλλά και σ΄άλλες χώρες της Δύσης, θελήσαμε ν΄αφιερώσουμε μια σειρά άρθρων και σ΄αυτό το κομμάτι.
Άλλωστε η προηγούμενη Κυριακή ήταν αφιερωμένη στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας ενάντια στις κακοδοξίες των όποιων αιρετικών.

.........................................................................................................................

Κατ΄αρχήν, πρέπει να ξέρουμε, η Εκκλησία αρχίζει να υπάρχει από τη μέρα της Πεντηκοστής (33 μ.Χ), όταν ο αναστημένος και αναληφθείς στους ουρανούς Κύριος στέλνει το Πνεύμα το Άγιο με μορφή πύρινων γλωσσών στους μαθητές Του, οι οποίοι οπλίζονται με θεία δύναμη και βαφτίζουν εκείνη τη μέρα 3.000 χριστιανούς.
Ήταν οι πρώτοι χριστιανοί.
Οι απόστολοι από κείνη την ώρα γίνονται άλλοι άνθρωποι.
Καταφλέγονται από αγάπη για το Χριστό και τους ανθρώπους.
Κι ενώ πριν ήταν δειλοί, αρνητές του Χριστού -- όπως ο Πέτρος μπροστά σε μια δούλη -- , ενώ εγκαταλείπουν το Διδάσκαλό τους στις πιο δύσκολες ώρες Του, στο πάθος, από φόβο μην πάθουν κι αυτοί τα ίδια, τώρα μετά την εγκατοίκιση του Αγίου Πνεύματος μέσα τους από λαγοί γίνονται λιοντάρια.
Από ανθρωπάκια τρομαγμένα γίνονται ήρωες.
Από σαύρες γίνονται αετοί.
Δεν τους φοβίζουν τα κάθε είδους βασανιστήρια, που ήταν στη ζωή τους ποικίλα, σκληρά και επώδυνα.
Τώρα θεωρούν ιδιαίτερη χαρά και ευλογία να πάθουν για το γλυκύ τους Ιησού.
Και ξεχύνονται στην οικουμένη για να Τον γνωρίσουν στους ανθρώπους και να σωθούν έτσι από την κυριαρχία του Σατανά.
Ο χριστιανισμός φτάνει μ΄αυτό τον τρόπο στον 21ο αιώνα και αριθμεί σήμερα 2,2 δισεκατομμύρια πιστών, ανεξάρτητα από εθνικότητα, γλώσσα και πολιτισμό.

Όπως ομολογούμε στο Σύμβολο της πίστεώς μας, η αποστολή της είναι να είναι Μία (ενιαία), Αγία (τα μέλη της, οι χριστιανοί να είναι άγια), Καθολική ( να αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους) και Αποστολική (να ανάγει δηλ. την αρχή της με αδιάκοπη διαδοχή στους Αποστόλους και μ΄αυτούς στο Χριστό).

Στους κόλπους της βέβαια τώρα υπάρχουν και μέλη μη άγια.
Η εκκαθάρισή τους θα γίνει κατά την τελική κρίση.
Επίσης ο χριστιανικός κόσμος σήμερα είναι διηρημένος σε πολλές εκκλησίες, οι οποίες όμως είναι σχισματικές, γιατί ξεκόπηκαν από τον κεντρικό κορμό της Αποστολικής Εκκλησίας, επειδή ορισμένοι, που είχαν υποδειχθεί από την Εκκλησία για ψηλότερα αξιώματα ή αυτοανακηρύχτηκαν οι ίδιοι αρχηγοί, έδωσαν διαφορετική ερμηνεία στο περιεχόμενο των πηγών της, που είναι η Αγία Γραφή και η Ιερή Παράδοση.


Στον αιώνα μας τρεις Εκκλησίες διεκδικούν την ιδιότητα της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας: η Ορθόδοξη, η Ρωμαιοκαθολική και του Προτεσταντισμού (Διαμαρτυρόμενοι).
Η καθεμιά απ΄αυτές τις τρεις πιστεύει ότι είναι η πραγματική, που είναι συνέχεια της Εκκλησίας των Αποστόλων.

Δεν αναλώνουμε χώρο και χρόνο να υπερασπιστούμε τη γνησιότητα και αυθεντικότητα της Ορθοδοξίας.
Ο κάθε ορθόδοξος πιστός χριστιανός πιστεύουμε ότι έχει μελετήσει και έχει προσωπικές εμπειρίες που βεβαιώνουν ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρεί ακέραιη και γνήσια τη διδασκαλία του Σωτήρα μας, όπως την παρέλαβε από τους διαδόχους και αποστόλους Του.
Επικαλούμαστε εδώ μόνο το ότι τη νύχτα της Αναστάσεως στον τάφο του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα ανάβει μόνο του το άγιο Φως και στέλλεται σ΄όλες τις τοπικές Εκκλησίες κι ότι αυτό το Φως ανάβει μόνο, όταν μέσα στον τάφο μπει ορθόδοξος Πατριάρχης.
Όταν είναι άλλου δόγματος, όχι μόνο δεν ανάβει σ΄αυτόν, αλλά αντίθετα, όπως έγινε στην περίπτωση με Αρμένιο Πατριάρχη, βγήκε το Φως έξω από τον τάφο κι έψαξε τον ορθόδοξο.
΄Υστερα μέχρι σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία γεννοβολάει αγίους, με συνεπή ζωή στη διδασκαλία και το πρότυπο του Κυρίου, και αυτή τους την αγιότητα τη συνοδεύουν θαύματα με θεραπείες πιστών ή θαυμαστές εμφανίσεις τους.
Π.χ πατέρας Παϊσιος, πατέρας Πορφύριος και άλλοι σύγχρονοι και μη.


O Προτεσταντισμός, για τον οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, αποτελεί ένα κομμάτι του Χριστιανισμού.
Ως κίνημα μεταρρύθμισης εμφανίστηκε το 16ο αιώνα στη Γερμανία, με πρωτεργάτη του το Μαρτίνο Λούθηρο.
Το όνομα προέρχεται από την λατινική λέξη "Protestantismus", που σημαίνει διαμαρτυρία, απ΄όπου και οι άλλες ονομασίες: Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία, Διαμαρτυρόμενoi.

Το 1517 ο Μαρτίνος Λούθηρος άρχισε τη διαμαρτυρία του κατά της Ρωμαϊκής Εκκλησίας.
Ύστερα από μελέτη τής προς Ρωμαίους επιστολής του αποστόλου Παύλου, πείστηκε πως η σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου ήταν αποτέλεσμα μόνο της Θείας Χάρης και της πίστης, κι όχι των αγαθών ή μη έργων. Για το λόγο αυτό ήρθε σε σύγκρουση με το θεσμό του συγχωροχαρτιού, που έδινε τότε η Καθολική Εκκλησία για την άφεση των αμαρτιών, και πιο συγκεκριμένα με τον Γιόχαν Τέτζελ ο οποίος πωλούσε συγχωροχάρτια την εποχή εκείνη στη Γερμανία ως απεσταλμένος του Πάπα κηρύττοντας ότ,ι όταν ακούγεται να πέφτει το κέρμα στο μεταλλικό δίσκο για μια ψυχή, αυτή μεταπηδάει στον Παράδεισο.

Στις 31 Οκτωβρίου 1517 θυροκόλλησε στην εξώπορτα του μητροπολιτικού ναού της Βιτεμβέργης τις 95 Θέσεις του, που αποτελούσαν μια ανοιχτή επίθεση εναντίον του παπισμού.

Ο Λούθηρος κλήθηκε σε απολογία ενώπιον της Δίαιτας (Βουλής) της πόλης Βορμς, στη Γερμανία, τον Απρίλιο του 1521.
Η απολογία του τελείωσε με τα εξής λόγια:

'' Εάν δε με πείσουν, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή ή με αδιάσειστη λογική, δεν μπορώ να αναιρέσω τις θέσεις μου, γιατί δεν πιστεύω στο αλάθητο του πάπα, ούτε στο αλάθητο των συνόδων, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι πολλές φορές και οι πάπες και οι σύνοδοι έχουν σφάλει και έχουν πέσει σε αντιφάσεις. Εγώ ...δε μπορώ και δε θέλω να ανακαλέσω τίποτα, γιατί δεν είναι ορθό, και αντίθετα είναι επικίνδυνο να πράττει κανείς αντίθετα με τη φωνή της συνείδησής του.
Ο Θεός ας με βοηθήσει''.

Ο Πάπας αφόρισε το Λούθηρο, ενώ αυτός έκαψε δημόσια τις παπικές "βούλες" που του είχαν αποσταλεί. Έτσι άρχισε μια διαμάχη, που έμελλε να τελειώσει μόνο με την απόσπαση των Προτεσταντών από την Καθολική Εκκλησία.

Αν και αρχικά δεν σχεδίαζε μια ευρεία μεταρρύθμιση, το πεισματικά ανυποχώρητο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αλλά και η έντονη προσωπικότητα του ίδιου του Λούθηρου εξελίχθηκαν σε μια αντιπαράθεση, που οδήγησε στη δημιουργία ενός από τους τρεις μεγάλους κλάδους του Χριστιανισμού, μαζί με τον Ρωμαιοκαθολικισμό και την Ορθοδοξία, τον Προτεσταντισμό.

Τα βασικά δόγματα, που δίδαξε ο Λούθηρος και δέχτηκαν οι οπαδοί του, είναι τα εξής πέντε (οι πέντε αρχές):

Μόνο ο Χριστός.
Οι Προτεστάντες χαρακτηρίζουν τα δόγματα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σχετικά με τον Πάπα ως εκπρόσωπο του Χριστού επί της γης, την αρχή των αγαθών έργων, και την ιδέα για "αξιομισθίες αγίων'' ως άρνηση τού ότι ο Χριστός είναι ο μόνος μεσολαβητής μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
(Όταν έλεγαν αξιομισθίες αγίων, εννοούσαν ότι οι άγιοι έκαναν τόσα καλά έργα, που όχι μόνο έφταναν για τη δική τους σωτηρία, αλλά περίσσευαν κιόλας, οπότε μπορούσαν να διατεθούν στους πιστούς, για να συμπληρώσουν τις ελλείψεις τους και να πετύχουν κι αυτοί τη σωτηρία τους).

Μόνο η Γραφή.
Δέχονται ως μόνη αυθεντία την Αγία Γραφή.

Μόνο η πίστη και η Χάρη.
Η Ρωμαιοκαθολική πίστη για τα μέσα της σωτηρίας του ανθρώπου θεωρείται από τους Προτεστάντες ως μείγμα εμπιστοσύνης στη Χάρη του Θεού και πεποίθησης στα οφέλη των καλών έργων, που κάνει με αγάπη ο άνθρωπος από μόνος του.
Οι μεταρρυθμιστές πήραν τη θέση ότι η σωτηρία είναι αποκλειστικά έργο του Θεού, το οποίο διανέμει το Άγιο Πνεύμα και χορηγείται από το έλεος και τη χάρη του Θεού. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να κερδίσει τη σωτηρία από τα έργα του.

Δόξα μόνο στο Θεό.
Επίσης πιστεύουν ότι δόξα οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο Θεό, ενώ τα ανθρώπινα όντα, οι Πάπες, ακόμα και οι άγιοι, δεν αξίζουν τη δόξα που τους αποδίδεται.

Άλλα βασικά δόγματα του Προτεσταντισμού είναι τα εξής:

Η Αγία Γραφή μπορεί να ερμηνεύεται κατά συνείδηση.
Η ιεροσύνη δεν είναι ιδιαίτερο μυστήριο, αλλά κάθε Χριστιανός είναι ιερέας.
Ο γάμος είναι θεμιτός για τους λειτουργούς της εκκλησίας (πράγμα που ήδη ίσχυε από τα αρχαία χρόνια στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά όχι στη Ρωμαιοκαθολική).
Η Θεία Λειτουργία πρέπει να γίνεται, όχι στη λατινική γλώσσα, αλλά στις τοπικές, κατανοητές για τον απλό κόσμο, γλώσσες.
(Άρνηση του καθολικού δόγματος για τις "τρεις ιερές γλώσσες").
Τα μοναδικά μυστήρια που είναι πραγματικά και ολοκληρωμένα είναι το Βάπτισμα και η Θεία Ευχαριστία.
Η Εκκλησία δεν είναι αλάθητη. Πρέπει γι΄αυτό να είναι διάκονος του λόγου του Θεού, ο οποίος ταυτίζεται με την Αγία Γραφή, που θεωρείται ότι υπήρξε πριν από την Εκκλησία και είναι το θεμέλιο της.
................................................

Σύντομα ο Προτεσταντισμός, εξ αιτίας της υποκειμενικής ερμηνείας της Γραφής από κάθε προτεστάντη και της ακύρωσης της Παράδοσης της Εκκλησίας (κείμενα και ύμνοι της λατρείας της, αποφάσεις των Οικουμενικών συνόδων κι ό,τι μας αφήνουν οι άγιοι κάθε εποχής), έπαψε να είναι ενιαίο δόγμα.
Δημιουργήθηκαν διάφορες παραλλαγές του, απ' τις οποίες πιο σημαντικές είναι αυτή των Ζβιγγλιανών (από τον ιδρυτή της Ζβίγγλιο) και των Καλβινιστών (από τον Καλβίνο). Οι παραλλαγές αυτές ξεκίνησαν από την Ελβετία, αλλά διαδόθηκαν και σε άλλες χώρες, όπως στη Γερμανία, Ολλανδία, Γαλλία κλπ.

Μια βασική διαφορά των Ζβιγγλιανών και Καλβινιστών με τους Λουθηρανούς είναι πάνω στο θέμα της σωτηρίας του ατόμου. Οι Λουθηρανοί πιστεύουν ότι ο άνθρωπος σώζεται με την πίστη του, ενώ οι άλλοι λένε πως σώζονται μόνο εκείνοι που εκ των προτέρων έχει καθορίσει ο Θεός (Απόλυτος Προορισμός).

Μια άλλη διαφορά βρίσκεται στη σημασία της Θείας Ευχαριστίας. Ο Λούθηρος έλεγε ότι ο άνθρωπος πραγματικά πίνει το αίμα και το σώμα του Χριστού, ενώ οι Καλβινιστές και Ζβιγγλιανοί πιστεύουν πως αυτό γίνεται μόνο μεταφορικά.

Παράλληλα με αυτά τα μεγάλα (σε αριθμό πιστών) δόγματα, υπάρχει και πληθώρα άλλων μικρότερης σημασίας δογμάτων, μέσα στους κόλπους του Προτεσταντισμού.
Άλλα είναι παλαιά και άλλα υπάγονται στον Νεοπροτεσταντισμό.

Στον ελλαδικό χώρο προτεσταντικές ομολογίες είναι γύρω στις 21.
Γνωστότερες είναι: Ευαγγελικοί -- Πρεσβυτεριανοί, Λουθηρανοί, Επισκοπιανοί, Βαπτιστές, Μεθοδιστές, Μορμόνοι, Χιλιαστές, Ατβενιστές, Βιβλική Εκκλησία του Θεού, Πεντηκοστιανοί, Χ.Ο.Ε και ά.
Κι επειδή στην ύπαιθρο, όπως και στη δική μας, υπάρχουν και δραστηριοποιούνται κυρίως οι Πεντηκοστιανοί, στο επόμενο άρθρο θα ασχοληθούμε μ΄αυτούς.
Κι ο Θεός ας φωτίσει όλους μας.
Βασική πηγή για τον Προτεσταντισμό : Προτεσταντισμός--Βικιπαίδεια (Ιντερνετ)
Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός