Αναπτυξιακή προοπτική στα Γρεβενά: Στο πόδι ή με σύστημα;

Χρίστος Βλαχοκώστας*: «Απαιτείται μια συνολική προσπάθεια και πολλαπλά “brand names” για την κινητοποίηση όλου του δυναμικού της ευρύτερης περιοχής μας»

Στο πρόσφατο άρθρο μου «Αναπτυξιακό Συνέδριο: Πρόκληση ή Ουτοπία για την περιοχή μας;»¹ περιέγραψα κυρίως την οργάνωση της Μητροπολιτικής Συνάντησης Εργασίας και το πώς ως θεσμός μπορεί να συμβάλει στην αναπτυξιακή πορεία της ευρύτερης περιοχής των Γρεβενών. Εκτιμώ ότι, «η πόλη των μανιταριών» δε φαίνεται ως σύνθημα να επαρκεί και απαιτείται μια συνολική προσπάθεια και πολλαπλά «brand names» για την κινητοποίηση όλου του δυναμικού της ευρύτερης περιοχής μας. Η αναζήτηση αναπτυξιακής προοπτικής δε μπορεί να γίνει ούτε πρόχειρα, ούτε ευκαιριακά. Απαιτείται οργάνωση, μεθοδικότητα και σύστημα. Το βασικό ζητούμενο για την περιοχή μας είναι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, οι οποίες επιφέρουν ένα καλό επίπεδο ποιότητας ζωής. Η δημιουργία θέσεων εργασίας σχετίζεται με συγκεκριμένες επιμέρους «θεματικές ενότητες» αναπτυξιακής δραστηριότητας. Μια ενδεικτική κατηγοριοποίηση για την περιοχή μας είναι:

(i) Γεωργία

(ii) Κτηνοτροφία

(iii) Τουρισμός

(iv) Υποδομές και Δίκτυα Μεταφορών

(v) Εμπόριο – Επιχειρηματικότητα – Μεταποίηση

(vi) Ενέργεια

(vii) Υγεία – Πρόνοια

(viii) Πολιτισμός – Παράδοση

(ix) Περιβάλλον

(x) Παιδεία – Έρευνα – Καινοτομία

Στις παραπάνω δέκα κατηγορίες επιλέγω να κατηγοριοποιήσω χωριστά τη Γεωργία και την Κτηνοτροφία διότι είναι σημαντικοί τομείς για την ευρύτερη περιοχή των Γρεβενών και με ξεχωριστές προκλήσεις και ευκαιρίες. Αν και υπάρχουν μικτές εκμεταλλεύσεις και έντονες αλληλεπιδράσεις π.χ. το κόστος των ζωοτροφών (Γεωργία) αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη της Κτηνοτροφίας, θεωρώ ότι για την περιοχή μας η χωριστή προσέγγιση επιτρέπει την ανάδειξη αναπτυξιακών θεμάτων τα οποία αναλύονται δυσκολότερα όταν εντάσσονται στην γενική αγροτική κατηγοριοποίηση. Γενικότερα υπάρχουν έντονες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των επιλεγμένων «θεματικών ενοτήτων» στη δημιουργία θέσεων εργασίας π.χ. η προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας είναι δυνατό να εμπλέξει π.χ. τη Γεωργία, την Επιχειρηματικότητα και το Περιβάλλον.

Όπως δεσμεύτηκα, θα συνεχίσω τη σειρά άρθρων σχετικών με το αναπτυξιακό πρότυπο που πρέπει άμεσα να αναζητηθεί. Εστιασμένος στα Γρεβενά, στα επόμενα άρθρα μου θα αναφερθώ σε κάθε μια θεματική ενότητα στο πλαίσιο δημιουργίας του βασικού υποβάθρου για μια συνολική πρόταση αναπτυξιακού προτύπου. Σημειώνω ότι στην αναζήτηση πολλαπλών «brand names» είναι δυνατό να βοηθήσουν εργαλεία όπως η ανάλυση SWOT² ή PEST³, ώστε να δούμε τα δυνατά σημεία της περιοχής μας, τις αδυναμίες της, καθώς και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, αλλά και τις απειλές. Ως Γρεβενιώτης έχω βρει ελάχιστες εμπεριστατωμένες, αλλά πολύ παλαιότερες μελέτες για την περιοχή μας από την ΑΝΚΟ, υπό την ομπρέλα της Περιφέρειας. Μια τέτοια προσέγγιση είναι σημαντικό να απασχολεί μια Μητροπολιτική Συνάντηση Εργασίας, και πρέπει να έχει επίκαιρο και δυναμικό χαρακτήρα ευθυγραμμισμένη φυσικά και στις κατευθύνσεις της ΠΔΜ.

Εκτός από την έλλειψη μιας επίκαιρης τέτοιας προσέγγισης, δύο ακόμα προβληματισμοί:

Ø  Πότε έγινε μια καταγραφή των Γρεβενιωτών επιχειρηματιών/πιθανών επενδυτών, τόσο σε πανελλαδικό επίπεδο, όσο και στον απόδημο ελληνισμό, στους οποίους σε πρώτη φάση θα μπορούσαν να προωθηθούν και να υποστηριχθούν τεκμηριωμένα επενδυτικά σχέδια για την περιοχή (business plans και όχι απλά ιδέες);

Ø  Υπήρξε ποτέ μια ομάδα Γρεβενιωτών με τεχνική κατάρτιση, οι οποίοι να προώθησαν τα δυνατά σημεία της περιοχής σε επενδυτές (Γρεβενιώτες και μη ή venture capital) μέσω τεκμηριωμένων επενδυτικών σχεδίων και όχι απλά ιδεών; Αν ναι, πόσα επενδυτικά σχέδια προώθησαν σε ιδιώτες και πόσα υλοποιήθηκαν;

Τα ερωτήματα ίσως είναι λίγο-πολύ ρητορικά. Ωστόσο, ανάπτυξη και θέσεις εργασίας σημαίνει και επενδύσεις. Και επενδύσεις δεν σημαίνει μόνο κρατικό χρήμα. Ας μην καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια να έρθουνε λεφτά μόνο από το κεντρικό, χρεοκοπημένο αυτή τη στιγμή, κράτος ή να πέσουνε από τον ουρανό. Χρειάζεται πίστη σε ένα όραμα, στοιχειώδης συναίνεση πάνω σε αυτό και φυσικά μέθοδος και οργάνωση για να το πετύχουμε. Αρκεί να πιστέψουμε λίγο και στις δικές μας δυνάμεις και να βάλουμε το «αναλογούν» μας λιθαράκι, διότι...η περιοχή μας αξίζει καλύτερα.

1: http://aetos-grevena.blogspot.gr/2018/02/blog-post_582.html

2: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7_SWOT

3: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%83%CE%B7_PEST

**Ο Δρ. Χρίστος Βλαχοκώστας είναι Μηχανολόγος Μηχανικός. Διατελεί Αν. Γραμματέας Αξιολόγησης και Επιμόρφωσης στελεχών της Νέας Δημοκρατίας και μέχρι πρόσφατα Αντιπρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.