Άρθρο του Θωμά Μπιζιούρα
Οι ομορφιές και τα μυστικά των Γρεβενών, μέσα από τα μάτια ενός Γρεβενιώτη.
Το Ελληνικό καλοκαίρι είναι συνυφασμένο με τον ήλιο, τη θάλασσα και τα όμορφα νησιά μας, όμως υπάρχει και μια άλλη ομορφιά, αυτή του βουνού που είναι πραγματική απόλαυση όλες τις εποχές! Λένε πως η θάλασσα έχει 2 "πρόσωπα", το ήρεμο και το άγριο... Όσοι επισκέπτονται συχνά τα βουνά, ξέρουν ότι το βουνό έχει άλλο "πρόσωπο" κάθε φορά που το επισκέπτεσαι!
Έναν βουνίσιο τόπο παρθένας και ατόφιας ομορφιάς σάς καλούμε να γνωρίσετε σήμερα,τα Γρεβενά μας!
Είναι ένα μέρος φιλικό τόσο με τους έμπειρους του βουνού όσο και με όσους θα "τολμήσουν" για πρώτη φορά να επισκεφθούν τα "Highlands" της Ελλάδας. Ένας προορισμός με εξαιρετικό "value for money" μιας και με κόστος σημαντικά χαμηλότερο από τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας θα ζήσετε ανεπανάληπτες εμπειρίες!
Μέρος με... "φυσικό aircondition", αφού τα περισσότερα καλοκαιρινά βράδια χρειάζονται ζακετούλα! Μέρος με ξηρό κλίμα, καθαρό οξυγόνο, χωρίς κουνούπια να διακόπτουν τον ύπνο τον καλό - εδώ η ξεκούραση και η αναζωογόνηση βιώνονται γνήσια.
Με γάργαρα κρυστάλλινα νερά, ποτάμια που ξεδιψούν ελάφια, και λίμνες που τα χρόνια τα παλιά πλένονταν οι νεράιδες. Με δάση ψηλά, πυκνά που ίσως και να κρύβουν μέσα τους ακόμη ξωτικά. Με πέτρινα γεφύρια που τα περπάτησαν άνθρωποι και αιώνες. Με μονοπάτια στρωμένα με μανιτάρια και σπάνια αγριολούλουδα. Με ανθρώπους ζεστούς, στωικούς, σκληραγωγημένους.
Αν έχει τύχει να "ζηλέψετε" το μεγαλείο της φύσης που αποτυπώνεται σε μεγάλες ιστορικές ή μυθοπλαστικές παραγωγές του Χόλιγουντ, στα Γρεβενά θα ζήσετε παρόμοιες εικόνες με τη διαφορά ότι δεν θα πρόκειται για σκηνικά, αλλά για πραγματικότητα!
Ετοιμάσαμε μια προσεγμένη σειρά από 12 προτεινόμενους προορισμούς ώστε να απολαύσετε στο μέγιστο την ομορφιά που έχει να προσφέρει ο τόπος μας!
Τι λέτε; Πάμε Γρεβενά;
1. Βόλτα στον «Άρχοντα» των Γεφυριών!
Το πέτρινο γεφύρι του Αζίζ Αγά στο Τρίκωμο Γρεβενών είναι στο επίκεντρο αυτής της όμορφης διαδρομής. Στέκεται μεγαλόπρεπα, με το μεγαλύτερο άνοιγμα τόξου (15 μέτρα) ανάμεσα σε όλα τα πέτρινα γεφύρια της Μακεδονίας!
Πριν φτάσετε στο γεφύρι του Αζίζ Αγά, αξίζει να κάνετε άλλες δύο στάσεις. Ας δούμε τη διαδρομή αναλυτικά:
1.1. Γρεβενά – Λίμνη Μαυραναίων
(10,9 χιλιόμετρα - τα τελευταία 1,3 είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Μια υπέροχη (τεχνητή) λιμνούλα, κρυμμένη σε καταπράσινο περιβάλλον. Προσφέρεται για να χαλαρώσετε, να απολαύσετε την ησυχία και να κάνετε όμορφες φωτογραφίες με φόντο τα πράσινα και ήσυχα νερά της! Αν αναζητήσετε σκιά για πικνίκ, θα βρείτε κάτω από τα δένδρα πηγαίνοντας προς την ανηφόρα δίπλα από τη λίμνη που οδηγεί στο χωριό των Μαυραναίων. Για την επιστροφή σάς προτείνουμε να γυρίσετε από τον ίδιο χωματόδρομο που πήρατε για να φτάσετε στη λίμνη, μέχρι να συναντήσετε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο με κατεύθυνση προς τους Μαυραναίους.
1.2. Λίμνη Μαυραναίων – Παρόριο
(11,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Το Παρόριο είναι ένα μικρό χωριό των Γρεβενών, με μια μεγάλη θέα! Οι φωτογραφίες δεν μπορούν να αποδώσουν αυτή την εμπειρία, ούτε στο ελάχιστο. Οδηγήστε μέχρι την εκκλησία του χωριού, παρκάρετε, και στη συνέχεια πάρτε το μονοπάτι που οδηγεί προς το κιόσκι παρατήρησης. Θα δείτε απέναντι τον ορεινό όγκο του γέρο-Όρλιακα.
Ξεκινώντας από αριστερά, το «σκίσιμο» του βουνού που δημιουργεί το φαράγγι τηςΠορτίτσας (ο θόρυβος που θα ακούσετε είναι από τα νερά που περνούν ορμητικά από το φαράγγι). Μετά, τα σπίτια του όμορφου Σπηλαίου Γρεβενών και στη συνέχεια τις κορφές του βουνού. Αν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές και το φως του ήλιου πέφτει στο βουνό, θα δείτε στην πρώτη κορφή το «κεφάλι του Δία» που κοιτά απέναντι προς τον Όλυμπο!
Σύμφωνα με γεωλόγους, ο Όρλιακας είναι ένα από τα πιο αρχαία βουνά στον πλανήτη μας. Υπήρχε την εποχή της μιας στεριάς (Παγγαία) και της μιας θάλασσας (Ωκεανός της Τηθύος) και πιθανότατα ήταν ένα μικρό νησάκι στη θάλασσα.
1.3. Παρόριο – Πέτρινο γεφύρι Αζίζ Αγά
(5,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Και ήρθε η ώρα να γνωρίσετε τον Άρχοντα των Γεφυριών! Ο δρόμος μέχρι το γεφύρι είναι ασφαλτοστρωμένος και υπάρχει σήμανση. Είναι σίγουρο πως θα σας εντυπωσιάσει με το μέγεθός αλλά και την κομψότητά του μόλις θα προβάλλει μπροστά σας μετά την τελευταία στροφή!
Κτίστηκε το 1727 και όπως ισχύει για τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας, το ακολουθούν μύθοι και θρύλοι για τον πρωτομάστορα που παραλίγο να έχανε το κεφάλι του μιας και ήταν ένα δύσκολο έργο για την εποχή του.
Κάτω από την καμάρα του γεφυριού θα παρατηρήσετε ένα κουδουνάκι. Συνήθιζαν εκείνα τα χρόνια να βάζουν ένα τέτοιο κουδούνι στα ψηλά γεφύρια το οποίο προειδοποιούσε τους διαβάτες για ισχυρούς ανέμους στην κορυφή της καμάρας ώστε να μην το περάσουν. Σημειώστε ότι τα πλαϊνά προστατευτικά δεν υπήρχαν τότε στα περισσότερα γεφύρια. Πολύ χρήσιμο το κουδουνάκι και για τους βοσκούς της εποχής που δεν άφηναν τα κοπάδια τους να το περάσουν αν φυσούσαν δυνατοί αέρηδες.
Το περιβάλλον του Αζίζ Αγά είναι κι αυτό μια απόλαυση… Τα καλοκαίρια δημιουργούνται μικρές πανέμορφες αμμουδιές με ψιλή άμμο κάτω από το γεφύρι αλλά και στις όχθες του Βενέτικου, στις οποίες μπορείτε να απολαύσετε ένα πικνίκ και να συνδυάσετεηλιοθεραπεία και μπάνιο στα δροσερά νερά του ποταμού.
1.4. Αζίζ Αγά – Πέτρινο γεφύρι Καγκέλια
(6,4 χιλιόμετρα – το τελευταίο 1,5 σχετικά βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Για όσους θέλουν το κάτι παραπάνω, προτείνουμε άλλη μια στάση: στο πανέμορφο πέτρινο γεφύρι Καγκέλια του Τρικώμου.
Διασχίζοντας το γραφικό Τρίκωμο, τρία χιλιόμετρα μετά το χωριό θα βρείτε το δίτοξο γεφύρι που είναι γνωστό και ως γεφύρι της Καστανιάς. Το συνολικό μήκος του είναι 40,50 μ., το πλάτος 2,80 μ. και το ύψος 10,30 μ. Η χρονολογία κατασκευής του δεν είναι γνωστή, πιθανολογείται πάντως πως είναι παλαιότερο από αυτό του Αζίζ Αγά.
Ο δρόμος προς το γεφύρι δεν είναι εύκολος για ένα συμβατικό αυτοκίνητο, αλλά με λίγη προσοχή θα φτάσετε με ασφάλεια λίγα μέτρα από το γεφύρι. Θα σας ανταμείψουν πάντως τα διάφορα σημεία εκπληκτικής θέας προς το ποτάμι χαμηλά αλλά και την παρθένα φύση τριγύρω!
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στο γεφύρι Καγκέλια: 34,9.
2. Σαμαρίνα, το ξακουστό χωριό!
Δεν θα μπορούσε να λείπει η Σαμαρίνα από ένα αφιέρωμα στις ομορφιές των Γρεβενών! Ένα χωριό γνωστό σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο, «το πιο ψηλό χωριό των Βαλκανίων», κτισμένη στα 1450 μέτρα. Η διαδρομή που σας προτείνουμε περιλαμβάνει πολλές ομορφιές, ας τις δούμε αναλυτικά:
2.1. Γρεβενά – Αγίασμα Καλλονής
(28,4 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η πρώτη στάση της διαδρομής είναι στην Καλλονή Γρεβενών, αλλά προτείνουμε να κάνετε άλλη μία πολύ σύντομη στάση στο Κυπαρίσσι, λίγο πριν την Καλλονή. Εκεί, στην είσοδο του προαυλίου της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, θα βρείτε ένα ανάγλυφο μονοκόμματο εικονοστάσι σε σχήμα λιονταριού, έργο του μεγάλου λιθοξόου Βράγκα από τον Άγιο Κοσμά Γρεβενών. Ρίξτε ένα νόμισμα στο στόμα του λιονταριού και κάντε μια ευχή, λένε πως πιάνει!
Συνεχίζοντας για την Καλλονή, λίγο πριν το χωριό ακολουθείτε την πινακίδα για το Αγίασμα της Παναγιάς ή Αγιονέρι. Θα βγάλετε λίγο νερό από το πηγάδι που βρίσκεται μέσα στο μικρό εκκλησάκι, θα πιείτε λίγο και με το υπόλοιπο θα τρίψετε τα χέρια σας και αν έχετε κάποιο σημείο του σώματος που υποφέρετε. Λένε πως το συγκεκριμένο νερό είναιαγιασμένο και θαυματουργό.
Μετά περνάτε μέσα από την Καλλονή, χωριό «όνομα και πράμα»! Υπέροχο, πετρόκτιστο εξ ολοκλήρου, ένα από τα πιο όμορφα μαστοροχώρια των Γρεβενών. Συνεχίζετε με κατεύθυνση προς το Μεσολούρι Γρεβενών.
2.2. Αγίασμα Καλλονής – Καταρράκτες «Στεργιάνως Βυρός» στο Μεσολούρι
(9,5 χιλιόμετρα – τα τελευταία 200 μ. είναι μονοπάτι)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στην επόμενη στάση σας θα βιώσετε το μεγαλείο της φύσης των Γρεβενών! Μόλις μπείτε στο Μεσολούρι, ακολουθείτε την πινακίδα για της «Στεργιάνως τον βυρό», παρκάρετε το αυτοκίνητό σας δίπλα στη γέφυρα που θα συναντήσετε και ακολουθείτε το μονοπάτιπερίπου 200 μέτρων που βρίσκεται στα δεξιά σας.
Θα βρείτε μια σειρά από μικρούς καταρράκτες που γεμίζουν φυσικές πισίνες… Ένα σκηνικό απίστευτης ομορφιάς! Αν αντέχετε τα κρύα νερά μπορείτε να απολαύσετε τομπάνιο σας σε μια από τις φυσικές πισίνες.
2.3. Καταρράκτες Μεσολούρι - Δοτσικό
(3 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στη συνέχεια ακολουθείτε το δρόμο για το Δοτσικό Γρεβενών όπου θα βρείτε ένα ακόμη πανέμορφο παραδοσιακό πετρόκτιστο χωριό με ένα υπέροχο πέτρινο γεφύρι στο κέντρο του, το μοναδικό από τα γεφύρια των Γρεβενών που βρίσκεται σε κέντρο χωριού.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Δοτσικό αποτέλεσε το σκηνικό για ένα σημαντικό μέρος της ταινίας «Μεγαλέξανδρος» του αείμνηστου Θόδωρου Αγγελόπουλου.
2.4. Δοτσικό – Σαμαρίνα
(19 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Τελευταία στάση, Σαμαρίνα! Μέσα από μια καταπληκτική δασική διαδρομή φτάνετε στο ιστορικό χωριό των Γρεβενών. Πολλά τα αξιοθέατά της, αξίζει να περπατήσετε στους δρόμους, την πλατεία και τα σοκάκια της, να βρείτε την Δριστέλλα, να επισκεφθείτε το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής και φυσικά την Μεγάλη Παναγιά της Σαμαρίνας με το πεύκο να ξεπροβάλλει από το ιερό της!
Για την επιστροφή σας προτείνουμε να επιλέξετε τη διαδρομή μέσω Φιλιππαίων για να κλείσετε αυτή την όμορφη εκδρομή σας μερικές ακόμη όμορφες εικόνες από το Πολυνέρικαι την Αλατόπετρα.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην Σαμαρίνα: 59,9.
3. Από την Βουνάσα ως το Καλλίστρατο, στα παλιά μοναστήρια!
Κάτι που είναι άγνωστο σε πολλούς είναι το γεγονός πως ο Νομός Γρεβενών παρέχει εκπληκτικές εναλλακτικές εκκλησιαστικού τουρισμού, καθώς είναι πολλά τα παλιάμοναστήρια του, το καθένα με τη δική του μοναδική ιστορία!
Σε αυτή τη διαδρομή θα μπορέσετε να επισκεφθείτε 3 από αυτά το ένα εκ των οποίων είναι σε λειτουργία.
3.1. Γρεβενά – Παναγία Βουνάσας
(51.9 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η πρώτη στάση είναι στο παλιό και δυστυχώς εγκαταλελειμμένο Μοναστήρι της Παναγιάς Βουνασιώτισσας. Ο δρόμος, πρόσφατα ασφαλτοστρωμένος, ανηφορικός και δύσκολος, θα σας οδηγήσει μέχρι το μοναστήρι. Η θέα τόσο του μοναστηριού όσο και της γύρω περιοχής κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Από υψόμετρο περίπου 1000 μέτρων θα αγναντεψετε τη λίμνη της Παλιουριάς, τον Μπούρινο, την Βασιλίτσα και τον Όλυμπο!
Το μοναστήρι κτίστηκε το 1148 από εθελοντική εργασία των πιστών, άκμασε μέχρι τον 18ο αιώνα και λειτούργησε μέχρι το 1935. Το τέμπλο του κυρίως ναού είναι σίγουρα από τα πιο όμορφα που θα δείτε ποτέ! Ο τεχνίτης του χρειάστηκε 14 χρόνια μέχρι να το ολοκληρώσει το 1817.
3.2. Παναγιά Βουνάσας – Παναγιά Τορνικίου
(11,2 χιλιόμετρα – τα τελευταία 200 μ. είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε προς το χωριό Παναγιά όπου θα βρούμε την Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου.
Είναι μια σπάνια εκκλησία με διώροφο καθολικό, η οποία μεταφέρθηκε αυτούσια το 2011από την παλιά της θέση στην τωρινή, πλάι στην τεχνητή λίμνη. Το τοπίο το καλοκαίρι είναι θαυμάσιο, καταπράσινο, και ηρεμεί πραγματικά την ψυχή!
3.3. Παναγιά Τορνικίου - Ζάβορδα
(6,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας και ανηφορίζουμε το όμορφο Καλλίστρατο όρος όπου σε υψόμετρο 650 μέτρων θα βρούμε τη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή αλλιώς Μοναστήρι της Ζάβορδας. Ιδρύθηκε από τον Όσιο Νικάνωρα το 1532, οποίος αρχικά μόνασε στην σκήτη του Αγίου Γεωργίου, σε απόκρημνη σπηλιά που βρίσκεται κάτω από το μοναστήρι.
Βρίσκεται σε λειτουργία και είναι επισκέψιμο σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες που μπορείτε να μάθετε τηλεφωνώντας στο 24620 25261. Σημειώστε πως δεν επιτρέπεται η είσοδος στις γυναίκες εντός των χώρων του μοναστηριού.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στο μοναστήρι της Ζάβορδας: 69,9.
4. Από τα τοξωτά γεφύρια στην Βάλια Κάλντα!
Τα πέτρινα γεφύρια των Γρεβενών, πραγματικά αριστουργήματα της λαϊκής τέχνης, στολίζουν πολλές μεριές του Νομού. Δαμάζουν εδώ και αιώνες τα άγρια νερά των ποταμών και ενώνουν τις όχθες τους. Άλλοτε «πολύβουα» και «πολύκοσμα», σήμερα στέκονται ακόμη αγέρωχα αλλά και καρτερικά, περιμένοντας τους επισκέπτες που θα περπατήσουν πάνω από τα τόξα τους.
Η διαδρομή που σας προτείνουμε περιλαμβάνει τρία από τα πιο όμορφα Γρεβενιώτικα γεφύρια. Κτισμένα για να εξυπηρετούν το παλιό μονοπάτι Θεσσαλονίκη – Γιάννενα, είχαν κάποτε συχνή κίνηση από καραβάνια, εμπόρους, αγωγιάτες και όχι μόνο… Πόσοι άραγε τα περπάτησαν με χαρά πηγαίνοντας να επισκεφθούν τις «μεγάλες πόλεις»… Και άλλοι με μελαγχολία γιατί άφηναν πίσω τα πάτρια για να πάνε στην ξενιτειά…
Και αφού περάσετε τα γεφύρια μας, μπείτε στον μαγικό κόσμο της «ζεστής κοιλάδας» (Βάλια Κάλντα στα Βλάχικα). Η προτεινόμενη διαδρομή καταλήγει στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού. Μπορείτε να μπείτε για λίγα χιλιόμετρα, ακόμη και με συμβατικό αυτοκίνητο, για να πάρετε μια γεύση από αυτή τη γιορτή της Φύσης που συμβαίνει αέναα σε αυτήν την περιοχή. Αλλά για να απολαύσετε πραγματικά την Βάλια Κάλντα σάς συμβουλεύουμε να πάτε οργανωμένα!
4.1. Γρεβενά – Γεφύρια Σπανού & Σταυροποτάμου
(15,9 χιλιόμετρα - τα τελευταία 100 μέτρα είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Πανέμορφο και στιβαρό, με πέντε τόξα που ανοίγουν στα 10,40 μέτρα και πλάτος καταστρώματος 3,60 μέτρα. Αυτό που το κάνει εντυπωσιακό όμως, είναι το μήκος των 85 μέτρων που το καθιστά το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι της Μακεδονίας! Κάποτε υπήρχε μεγάλο χάνι δίπλα του για να ξεκουράζονται οι περαστικοί και τα καραβάνια.
Σε πολύ μικρή απόσταση από τη γέφυρα Σπανού και ακολουθώντας τον ίδιο χωματόδρομο, λίγα μέτρα πιο κάτω θα συναντήσετε το 2ο γεφύρι της περιοχής, αυτό τουΣταυροποτάμου. Είναι κτισμένο το 1880, με μήκος 48 μέτρα και πλάτος 3,70 και διαθέτει 4 καμάρες. Λέγεται και γεφύρι του Κηπουριού, μιας και λίγα χιλιόμετρα μετά το γεφύρι θα συναντήσετε το χωριό.
4.2. Γεφύρια Σπανού & Σταυροποτάμου - Κηπουριό, Κεφάλι του Δία
(5,9 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Όταν ο καιρός και ο ήλιος το επιτρέπει, από ένα συγκεκριμένο σημείο κοντά στο Κηπουριό μπορείτε να δείτε απέναντι τις κορυφές του Όρλιακα και το Σπήλαιο Γρεβενών στην αγκαλιά του. Στην πρώτη κορυφή θα προσέξετε έναν σχηματισμό που μοιάζει με πρόσωπο.
Σύμφωνα με τον θρύλο, πρόκειται για το «κεφάλι του Δία» που αγναντεύει τον θρόνο του, απέναντι στο Πάνθεον του Ολύμπου! Δείτε στον χάρτη για να βρείτε το ακριβές σημείο που θα πρέπει να σταματήσετε για να δείτε αυτή την ανεπανάληπτη θέα.
4.3. Κηπουριό, Κεφάλι του Δία – Γεφύρι Σταμπέκη
(12,7 χιλιόμετρα – μονοπάτι 60 μέτρων)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Συνεχίζοντας αυτή την όμορφη διαδρομή, θα δείτε να αλλάζει το τοπίο και να γίνεται πιο ορεινό. Όσο πλησιάζετε προς την Κρανιά, το υψόμετρο ανεβαίνει και θα το παρατηρήσετε εύκολα στα δένδρα και τη βλάστηση που γίνονται πιο ορεινά αλλά και στο καθαρό οξυγόνο που αναπνέετε! Λίγο πριν συναντήσετε την Κρανιά ίσως να προσέξετε στα δεξιά σας ένα μικρό πέτρινο γεφυράκι (γεφύρι του Ματσαγκάνη) το οποίο δυστυχώς είναι σε άσχημη κατάσταση και κινδυνεύει με κατάρρευση… Αφού περάσετε την Κρανιά, λίγο πριν την διασταύρωση για Μικρολίβαδο, θα δείτε και πάλι στα δεξιά σας το όμορφο και καλοκτισμένο γεφύρι του Σταμπέκη.
Κατασκευασμένο το 1850, εξυπηρετούσε κι αυτό τον δρόμο προς το Μέτσοβο και ταΓιάννενα. Είναι μονότοξο, με μήκος 24,80 μέτρα. Αποκαταστάθηκε πλήρως το 2006 και προστέθηκαν οι «αρκάδες», δηλαδή τα προστατευτικά στηθαία στα πλαϊνά του.
Γεφυρώνει το ρέμα «Πέρασμα», το οποίο όταν «φουσκώνει» κατεβάζει αρκετά σκουπίδια και δυστυχώς τα τελευταία χρόνια δεν μεριμνά κανείς για την απομάκρυνσή τους. Για αυτό το λόγο, αν θελήσετε να το περπατήσετε, προτείνουμε να κατέβετε από τη βορειοανατολική πλευρά του (από τη μεριά του Μικρολίβαδου).
4.4. Γεφύρι Σταμπέκη – Είσοδος Βάλια Κάλντα
(2,5 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η Βάλια Κάλντα είναι ένα μέρος που δεν μπορεί εύκολα να περιγράψει κανείς με λόγια, ή με φωτογραφίες, ούτε καν με βίντεο! Χρειάζονται όλες οι αισθήσεις για να «νιώσεις» τι θα πει Βάλια Κάλντα… Να μυρίσεις το δάσος, να βρέξεις τα χέρια και να ξεδιψάσεις στις βρυσούλες με τα κρυστάλλινα νερά που βρίσκονται διάσπαρτες στις διαδρομές τουΕθνικού Δρυμού… Ίσως να «κλέψεις» και μια άγρια φράουλα (αν και απαγορεύεται αυστηρά οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση στον Εθνικό Δρυμό).
Διαδρομές απίστευτης ομορφιάς μέσα στο δάσος, δροσερά ρέματα και μικροί καταρράκτες, αλπικές λιμνούλες, σπάνια αγριολούλουδα και η κορυφή Μπάλτσες με τα φιδίσια ρυάκια και τα ξερά δένδρα – αγάλματα που σκάλισε ο καιρός και η φύση.
Για να απολαύσετε στο 100% την Βάλια Κάλντα προτείνουμε πριν την επίσκεψή σας να έρθετε σε επαφή με τον πιο ειδικό για να σας ξεναγήσει στις μαγικές διαδρομές της, τον κ.Απόστολο Διανέλλο στο τηλέφωνο 6977 772542.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα: 37.
5. Έλα να σε πάω βολτίτσα, στην μαγευτική Πορτίτσα!
Η Πορτίτσα στο Σπήλαιο Γρεβενών είναι μάλλον ο πιο χαρακτηριστικός προορισμός του Νομού, ένα μοναδικό παγκοσμίως τοπίο, αφού δεν υπάρχει πουθενά αλλού φαράγγι με πέτρινο γεφύρι στην είσοδό του!
Θα φτάσουμε στην Πορτίτσα από μια πολύ όμορφη διαδρομή και όσοι το επιθυμούν μπορούν να συνεχίσουν την εκδρομή τους μέχρι την 2η είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα από το Περιβόλι Γρεβενών.
5.1. Γρεβενά – Γεφύρι Ζιάκα
(16,7 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Το γεφύρι του Ζιάκα είναι η πρώτη μας στάση. Θα το βρείτε εύκολα, δίπλα από τον δρόμο στα αριστερά σας λίγο πριν το ομώνυμο γραφικό χωριό. Τόσο το γεφύρι όσο και το χωριό φέρουν το όνομα του μεγάλου τοπικού ήρωα της απελευθέρωσης από τους Τούρκους,Θεόδωρου Ζιάκα.
Κτισμένο πριν το 1885, έχει μήκος 41 μέτρα και πλάτος 3,10. Περπατήστε το, όπως έκαναν παλαιότερα όσοι κατευθύνονταν από την Μακεδονία προς την Θεσσαλία, σταθείτε στο κατάστρωμά του και αγναντέψτε απέναντι τον καταπράσινο γέρο – Όρλιακα!
5.2. Γεφύρι Ζιάκα – Σπήλαιο
(7,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Αφού περάσετε και το χωριό του Ζιάκα θα στρίψετε αριστερά για το Σπήλαιο και θα απολαύσετε μια μοναδική διαδρομή. Θα περάσετε από σημεία που προκαλούν δέος, με γκρεμό από τα αριστερά σας και ψηλά βράχια από τα δεξιά!
Προτείνουμε να σταματήσετε στο παλιό μοναστήρι, στην είσοδο του χωριού. Η Μονή Παναγιάς του Σπηλαίου κτισμένη το 1637, είναι ένα πανέμορφο μοναστήρι που θα σας εντυπωσιάσει!
Συνήθως είναι διαθέσιμος ο φύλακας της Μονής ώστε να μπορέσετε να δείτε και το εκπληκτικό εσωτερικό της για να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες, τις εικόνες και το τέμπλο της.
Μετά το μοναστήρι αξίζει να κάνετε μια βόλτα στο πάρκο που βρίσκεται πίσω του και να απολαύσετε την μοναδική θέα από το κιόσκι και τα βράχια.
5.3. Σπήλαιο – Πορτίτσα
(6,2 χιλιόμετρα – τα 6 χλμ είναι σχετικά βατός χωματόδρομος. Θα χρειαστεί να περπατήσετε τα τελευταία 150 μέτρα περίπου)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στο επίκεντρο βέβαια αυτής της διαδρομής είναι η Πορτίτσα και ήρθε η ώρα να την δείτε από κοντά! Ακολουθείτε οδικώς το δρόμο από το χωριό. Υπάρχουν πινακίδες που θα σας οδηγήσουν μέχρι την Πορτίτσα. Ο δρόμος είναι χωματόδρομος, θέλει λίγη προσοχή σε κάποια σημεία αλλά θα μπορέσετε να φτάσετε και με συμβατικό αυτοκίνητο.
Κατεβαίνοντας προς την Πορτίτσα θα μπορέσετε να «ξεκλέψετε» αρκετές ματιές προς το ανεπανάληπτο αυτό τοπίο, με το φαράγγι στο βάθος και το γεφύρι στην είσοδό του.
Κτισμένο το 1743, το γεφύρι έχει μήκος 34 μέτρα, ύψος 8 και πλάτος 2,70. Περπατήστε το, περάστε απέναντι και ακολουθήστε το μονοπάτι για να κατέβετε στην όχθη του Βενέτικουγια να δείτε και να φωτογραφίσετε το γεφύρι με το φαράγγι στο φόντο του.
Αν ο καιρός το επιτρέπει και ο Βενέτικος δεν είναι «φουσκωμένος», μπορείτε να κατέβετεστο φαράγγι από την αριστερή πλευρά του γεφυριού και να το διασχίσετε μέχρι ένα σημείο, μέχρι να συναντήσετε τα εντυπωσιακά ασημόλευκα βράχια. Θα βιώσετε μοναδικές εικόνες απαράμιλλης και άγριας ομορφιάς μέσα στο φαράγγι!
5.4. Πορτίτσα – Περιβόλι (είσοδος Βάλια Κάλντα)
(27,6 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Για όσους επιθυμούν να συνεχίσουν την εκδρομή τους, προτείνουμε αφού ανέβετε από την Πορτίτσα, να μην κατευθυνθείτε προς το Σπήλαιο αλλά να στρίψετε αριστερά στον δασικό δρόμο που οδηγεί στον κεντρικό ασφαλτοστρωμένο για το Περιβόλι Γρεβενών. Θα οδηγήσετε μέσα στην «αγκαλιά» του Όρλιακα και θα νιώσετε την γλυκύτητα αυτού του βουνού!
Μετά από λίγα χιλιόμετρα θα συναντήσετε τον κεντρικό, ασφαλτοστρωμένο, δρόμο και θα κατευθυνθείτε αριστερά προς το Περιβόλι. Όσο πλησιάζετε προς το Περιβόλι το τοπίο αλλάζει, γίνεται πιο «αλπικό» και το οξυγόνο πιο φρέσκο και καθαρό!
Στο δρόμο σας θα συναντήσετε τον πανέμορφο ναό του Αγίου Νικολάου όπου μπορείτε να κάνετε μια στάση ακόμη.
Λίγο πριν το Περιβόλι θα δείτε στα αριστερά σας την είσοδο για την Βάλια Κάλντα. Μπορείτε να κάνετε μερικά χιλιόμετρα ακόμη και με συμβατικό αυτοκίνητο αλλά σας συνιστούμε να απευθυνθείτε στον ειδικό κ. Απόστολο Διανέλλο (τηλ. 6977 772542) ώστε η εμπειρία σας στον Εθνικό Δρυμό να είναι ολοκληρωμένη και ανεπανάληπτη!
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην Πορτίτσα: 30,7.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα στο Περιβόλι: 58,3.
6. Το Παλάτι της Πίνδου!..
Η συνέχεια εδώ
Το Ελληνικό καλοκαίρι είναι συνυφασμένο με τον ήλιο, τη θάλασσα και τα όμορφα νησιά μας, όμως υπάρχει και μια άλλη ομορφιά, αυτή του βουνού που είναι πραγματική απόλαυση όλες τις εποχές! Λένε πως η θάλασσα έχει 2 "πρόσωπα", το ήρεμο και το άγριο... Όσοι επισκέπτονται συχνά τα βουνά, ξέρουν ότι το βουνό έχει άλλο "πρόσωπο" κάθε φορά που το επισκέπτεσαι!
Έναν βουνίσιο τόπο παρθένας και ατόφιας ομορφιάς σάς καλούμε να γνωρίσετε σήμερα,τα Γρεβενά μας!
Είναι ένα μέρος φιλικό τόσο με τους έμπειρους του βουνού όσο και με όσους θα "τολμήσουν" για πρώτη φορά να επισκεφθούν τα "Highlands" της Ελλάδας. Ένας προορισμός με εξαιρετικό "value for money" μιας και με κόστος σημαντικά χαμηλότερο από τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας θα ζήσετε ανεπανάληπτες εμπειρίες!
Μέρος με... "φυσικό aircondition", αφού τα περισσότερα καλοκαιρινά βράδια χρειάζονται ζακετούλα! Μέρος με ξηρό κλίμα, καθαρό οξυγόνο, χωρίς κουνούπια να διακόπτουν τον ύπνο τον καλό - εδώ η ξεκούραση και η αναζωογόνηση βιώνονται γνήσια.
 |
| Κλασικό Γρεβενιώτικο σκηνικό: μαζεύεις κεράσια από "αδέσποτη" κερασιά, τα βάζεις στο κρύο, γάργαρο νερό που έρχεται από το βουνό και απολαμβάνεις... Είναι αυτό που λένε "αξία ανεκτίμητη". |
Με γάργαρα κρυστάλλινα νερά, ποτάμια που ξεδιψούν ελάφια, και λίμνες που τα χρόνια τα παλιά πλένονταν οι νεράιδες. Με δάση ψηλά, πυκνά που ίσως και να κρύβουν μέσα τους ακόμη ξωτικά. Με πέτρινα γεφύρια που τα περπάτησαν άνθρωποι και αιώνες. Με μονοπάτια στρωμένα με μανιτάρια και σπάνια αγριολούλουδα. Με ανθρώπους ζεστούς, στωικούς, σκληραγωγημένους.
Αν έχει τύχει να "ζηλέψετε" το μεγαλείο της φύσης που αποτυπώνεται σε μεγάλες ιστορικές ή μυθοπλαστικές παραγωγές του Χόλιγουντ, στα Γρεβενά θα ζήσετε παρόμοιες εικόνες με τη διαφορά ότι δεν θα πρόκειται για σκηνικά, αλλά για πραγματικότητα!
Ετοιμάσαμε μια προσεγμένη σειρά από 12 προτεινόμενους προορισμούς ώστε να απολαύσετε στο μέγιστο την ομορφιά που έχει να προσφέρει ο τόπος μας!
Τι λέτε; Πάμε Γρεβενά;
1. Βόλτα στον «Άρχοντα» των Γεφυριών!
Το πέτρινο γεφύρι του Αζίζ Αγά στο Τρίκωμο Γρεβενών είναι στο επίκεντρο αυτής της όμορφης διαδρομής. Στέκεται μεγαλόπρεπα, με το μεγαλύτερο άνοιγμα τόξου (15 μέτρα) ανάμεσα σε όλα τα πέτρινα γεφύρια της Μακεδονίας!
Πριν φτάσετε στο γεφύρι του Αζίζ Αγά, αξίζει να κάνετε άλλες δύο στάσεις. Ας δούμε τη διαδρομή αναλυτικά:
1.1. Γρεβενά – Λίμνη Μαυραναίων
(10,9 χιλιόμετρα - τα τελευταία 1,3 είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Μια υπέροχη (τεχνητή) λιμνούλα, κρυμμένη σε καταπράσινο περιβάλλον. Προσφέρεται για να χαλαρώσετε, να απολαύσετε την ησυχία και να κάνετε όμορφες φωτογραφίες με φόντο τα πράσινα και ήσυχα νερά της! Αν αναζητήσετε σκιά για πικνίκ, θα βρείτε κάτω από τα δένδρα πηγαίνοντας προς την ανηφόρα δίπλα από τη λίμνη που οδηγεί στο χωριό των Μαυραναίων. Για την επιστροφή σάς προτείνουμε να γυρίσετε από τον ίδιο χωματόδρομο που πήρατε για να φτάσετε στη λίμνη, μέχρι να συναντήσετε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο με κατεύθυνση προς τους Μαυραναίους.
1.2. Λίμνη Μαυραναίων – Παρόριο
(11,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Το Παρόριο είναι ένα μικρό χωριό των Γρεβενών, με μια μεγάλη θέα! Οι φωτογραφίες δεν μπορούν να αποδώσουν αυτή την εμπειρία, ούτε στο ελάχιστο. Οδηγήστε μέχρι την εκκλησία του χωριού, παρκάρετε, και στη συνέχεια πάρτε το μονοπάτι που οδηγεί προς το κιόσκι παρατήρησης. Θα δείτε απέναντι τον ορεινό όγκο του γέρο-Όρλιακα.
Ξεκινώντας από αριστερά, το «σκίσιμο» του βουνού που δημιουργεί το φαράγγι τηςΠορτίτσας (ο θόρυβος που θα ακούσετε είναι από τα νερά που περνούν ορμητικά από το φαράγγι). Μετά, τα σπίτια του όμορφου Σπηλαίου Γρεβενών και στη συνέχεια τις κορφές του βουνού. Αν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές και το φως του ήλιου πέφτει στο βουνό, θα δείτε στην πρώτη κορφή το «κεφάλι του Δία» που κοιτά απέναντι προς τον Όλυμπο!
Φωτογραφική σύνθεση με τις κορφές του Όρλιακα. Κάπως έτσι θα ήταν πριν πολλά εκατομμύρια χρόνια, όταν ο ωκεανός της Τηθύος κάλυπτε την περιοχή και ο Όρλιακας ήταν ένα μικρό "νησάκι"
1.3. Παρόριο – Πέτρινο γεφύρι Αζίζ Αγά
(5,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Και ήρθε η ώρα να γνωρίσετε τον Άρχοντα των Γεφυριών! Ο δρόμος μέχρι το γεφύρι είναι ασφαλτοστρωμένος και υπάρχει σήμανση. Είναι σίγουρο πως θα σας εντυπωσιάσει με το μέγεθός αλλά και την κομψότητά του μόλις θα προβάλλει μπροστά σας μετά την τελευταία στροφή!
Κτίστηκε το 1727 και όπως ισχύει για τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας, το ακολουθούν μύθοι και θρύλοι για τον πρωτομάστορα που παραλίγο να έχανε το κεφάλι του μιας και ήταν ένα δύσκολο έργο για την εποχή του.
Κάτω από την καμάρα του γεφυριού θα παρατηρήσετε ένα κουδουνάκι. Συνήθιζαν εκείνα τα χρόνια να βάζουν ένα τέτοιο κουδούνι στα ψηλά γεφύρια το οποίο προειδοποιούσε τους διαβάτες για ισχυρούς ανέμους στην κορυφή της καμάρας ώστε να μην το περάσουν. Σημειώστε ότι τα πλαϊνά προστατευτικά δεν υπήρχαν τότε στα περισσότερα γεφύρια. Πολύ χρήσιμο το κουδουνάκι και για τους βοσκούς της εποχής που δεν άφηναν τα κοπάδια τους να το περάσουν αν φυσούσαν δυνατοί αέρηδες.
Το περιβάλλον του Αζίζ Αγά είναι κι αυτό μια απόλαυση… Τα καλοκαίρια δημιουργούνται μικρές πανέμορφες αμμουδιές με ψιλή άμμο κάτω από το γεφύρι αλλά και στις όχθες του Βενέτικου, στις οποίες μπορείτε να απολαύσετε ένα πικνίκ και να συνδυάσετεηλιοθεραπεία και μπάνιο στα δροσερά νερά του ποταμού.
1.4. Αζίζ Αγά – Πέτρινο γεφύρι Καγκέλια
(6,4 χιλιόμετρα – το τελευταίο 1,5 σχετικά βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Για όσους θέλουν το κάτι παραπάνω, προτείνουμε άλλη μια στάση: στο πανέμορφο πέτρινο γεφύρι Καγκέλια του Τρικώμου.
Διασχίζοντας το γραφικό Τρίκωμο, τρία χιλιόμετρα μετά το χωριό θα βρείτε το δίτοξο γεφύρι που είναι γνωστό και ως γεφύρι της Καστανιάς. Το συνολικό μήκος του είναι 40,50 μ., το πλάτος 2,80 μ. και το ύψος 10,30 μ. Η χρονολογία κατασκευής του δεν είναι γνωστή, πιθανολογείται πάντως πως είναι παλαιότερο από αυτό του Αζίζ Αγά.
Ο δρόμος προς το γεφύρι δεν είναι εύκολος για ένα συμβατικό αυτοκίνητο, αλλά με λίγη προσοχή θα φτάσετε με ασφάλεια λίγα μέτρα από το γεφύρι. Θα σας ανταμείψουν πάντως τα διάφορα σημεία εκπληκτικής θέας προς το ποτάμι χαμηλά αλλά και την παρθένα φύση τριγύρω!
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στο γεφύρι Καγκέλια: 34,9.
2. Σαμαρίνα, το ξακουστό χωριό!
Δεν θα μπορούσε να λείπει η Σαμαρίνα από ένα αφιέρωμα στις ομορφιές των Γρεβενών! Ένα χωριό γνωστό σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο, «το πιο ψηλό χωριό των Βαλκανίων», κτισμένη στα 1450 μέτρα. Η διαδρομή που σας προτείνουμε περιλαμβάνει πολλές ομορφιές, ας τις δούμε αναλυτικά:
2.1. Γρεβενά – Αγίασμα Καλλονής
(28,4 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η πρώτη στάση της διαδρομής είναι στην Καλλονή Γρεβενών, αλλά προτείνουμε να κάνετε άλλη μία πολύ σύντομη στάση στο Κυπαρίσσι, λίγο πριν την Καλλονή. Εκεί, στην είσοδο του προαυλίου της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, θα βρείτε ένα ανάγλυφο μονοκόμματο εικονοστάσι σε σχήμα λιονταριού, έργο του μεγάλου λιθοξόου Βράγκα από τον Άγιο Κοσμά Γρεβενών. Ρίξτε ένα νόμισμα στο στόμα του λιονταριού και κάντε μια ευχή, λένε πως πιάνει!
Συνεχίζοντας για την Καλλονή, λίγο πριν το χωριό ακολουθείτε την πινακίδα για το Αγίασμα της Παναγιάς ή Αγιονέρι. Θα βγάλετε λίγο νερό από το πηγάδι που βρίσκεται μέσα στο μικρό εκκλησάκι, θα πιείτε λίγο και με το υπόλοιπο θα τρίψετε τα χέρια σας και αν έχετε κάποιο σημείο του σώματος που υποφέρετε. Λένε πως το συγκεκριμένο νερό είναιαγιασμένο και θαυματουργό.
Μετά περνάτε μέσα από την Καλλονή, χωριό «όνομα και πράμα»! Υπέροχο, πετρόκτιστο εξ ολοκλήρου, ένα από τα πιο όμορφα μαστοροχώρια των Γρεβενών. Συνεχίζετε με κατεύθυνση προς το Μεσολούρι Γρεβενών.
2.2. Αγίασμα Καλλονής – Καταρράκτες «Στεργιάνως Βυρός» στο Μεσολούρι
(9,5 χιλιόμετρα – τα τελευταία 200 μ. είναι μονοπάτι)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στην επόμενη στάση σας θα βιώσετε το μεγαλείο της φύσης των Γρεβενών! Μόλις μπείτε στο Μεσολούρι, ακολουθείτε την πινακίδα για της «Στεργιάνως τον βυρό», παρκάρετε το αυτοκίνητό σας δίπλα στη γέφυρα που θα συναντήσετε και ακολουθείτε το μονοπάτιπερίπου 200 μέτρων που βρίσκεται στα δεξιά σας.
Θα βρείτε μια σειρά από μικρούς καταρράκτες που γεμίζουν φυσικές πισίνες… Ένα σκηνικό απίστευτης ομορφιάς! Αν αντέχετε τα κρύα νερά μπορείτε να απολαύσετε τομπάνιο σας σε μια από τις φυσικές πισίνες.
2.3. Καταρράκτες Μεσολούρι - Δοτσικό
(3 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στη συνέχεια ακολουθείτε το δρόμο για το Δοτσικό Γρεβενών όπου θα βρείτε ένα ακόμη πανέμορφο παραδοσιακό πετρόκτιστο χωριό με ένα υπέροχο πέτρινο γεφύρι στο κέντρο του, το μοναδικό από τα γεφύρια των Γρεβενών που βρίσκεται σε κέντρο χωριού.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Δοτσικό αποτέλεσε το σκηνικό για ένα σημαντικό μέρος της ταινίας «Μεγαλέξανδρος» του αείμνηστου Θόδωρου Αγγελόπουλου.
2.4. Δοτσικό – Σαμαρίνα
(19 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Τελευταία στάση, Σαμαρίνα! Μέσα από μια καταπληκτική δασική διαδρομή φτάνετε στο ιστορικό χωριό των Γρεβενών. Πολλά τα αξιοθέατά της, αξίζει να περπατήσετε στους δρόμους, την πλατεία και τα σοκάκια της, να βρείτε την Δριστέλλα, να επισκεφθείτε το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής και φυσικά την Μεγάλη Παναγιά της Σαμαρίνας με το πεύκο να ξεπροβάλλει από το ιερό της!
Για την επιστροφή σας προτείνουμε να επιλέξετε τη διαδρομή μέσω Φιλιππαίων για να κλείσετε αυτή την όμορφη εκδρομή σας μερικές ακόμη όμορφες εικόνες από το Πολυνέρικαι την Αλατόπετρα.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην Σαμαρίνα: 59,9.
3. Από την Βουνάσα ως το Καλλίστρατο, στα παλιά μοναστήρια!
Σε αυτή τη διαδρομή θα μπορέσετε να επισκεφθείτε 3 από αυτά το ένα εκ των οποίων είναι σε λειτουργία.
3.1. Γρεβενά – Παναγία Βουνάσας
(51.9 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η πρώτη στάση είναι στο παλιό και δυστυχώς εγκαταλελειμμένο Μοναστήρι της Παναγιάς Βουνασιώτισσας. Ο δρόμος, πρόσφατα ασφαλτοστρωμένος, ανηφορικός και δύσκολος, θα σας οδηγήσει μέχρι το μοναστήρι. Η θέα τόσο του μοναστηριού όσο και της γύρω περιοχής κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Από υψόμετρο περίπου 1000 μέτρων θα αγναντεψετε τη λίμνη της Παλιουριάς, τον Μπούρινο, την Βασιλίτσα και τον Όλυμπο!
Το μοναστήρι κτίστηκε το 1148 από εθελοντική εργασία των πιστών, άκμασε μέχρι τον 18ο αιώνα και λειτούργησε μέχρι το 1935. Το τέμπλο του κυρίως ναού είναι σίγουρα από τα πιο όμορφα που θα δείτε ποτέ! Ο τεχνίτης του χρειάστηκε 14 χρόνια μέχρι να το ολοκληρώσει το 1817.
3.2. Παναγιά Βουνάσας – Παναγιά Τορνικίου
(11,2 χιλιόμετρα – τα τελευταία 200 μ. είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε προς το χωριό Παναγιά όπου θα βρούμε την Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τορνικίου.
Είναι μια σπάνια εκκλησία με διώροφο καθολικό, η οποία μεταφέρθηκε αυτούσια το 2011από την παλιά της θέση στην τωρινή, πλάι στην τεχνητή λίμνη. Το τοπίο το καλοκαίρι είναι θαυμάσιο, καταπράσινο, και ηρεμεί πραγματικά την ψυχή!
3.3. Παναγιά Τορνικίου - Ζάβορδα
(6,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας και ανηφορίζουμε το όμορφο Καλλίστρατο όρος όπου σε υψόμετρο 650 μέτρων θα βρούμε τη Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή αλλιώς Μοναστήρι της Ζάβορδας. Ιδρύθηκε από τον Όσιο Νικάνωρα το 1532, οποίος αρχικά μόνασε στην σκήτη του Αγίου Γεωργίου, σε απόκρημνη σπηλιά που βρίσκεται κάτω από το μοναστήρι.
Βρίσκεται σε λειτουργία και είναι επισκέψιμο σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες που μπορείτε να μάθετε τηλεφωνώντας στο 24620 25261. Σημειώστε πως δεν επιτρέπεται η είσοδος στις γυναίκες εντός των χώρων του μοναστηριού.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στο μοναστήρι της Ζάβορδας: 69,9.
4. Από τα τοξωτά γεφύρια στην Βάλια Κάλντα!
Τα πέτρινα γεφύρια των Γρεβενών, πραγματικά αριστουργήματα της λαϊκής τέχνης, στολίζουν πολλές μεριές του Νομού. Δαμάζουν εδώ και αιώνες τα άγρια νερά των ποταμών και ενώνουν τις όχθες τους. Άλλοτε «πολύβουα» και «πολύκοσμα», σήμερα στέκονται ακόμη αγέρωχα αλλά και καρτερικά, περιμένοντας τους επισκέπτες που θα περπατήσουν πάνω από τα τόξα τους.
Η διαδρομή που σας προτείνουμε περιλαμβάνει τρία από τα πιο όμορφα Γρεβενιώτικα γεφύρια. Κτισμένα για να εξυπηρετούν το παλιό μονοπάτι Θεσσαλονίκη – Γιάννενα, είχαν κάποτε συχνή κίνηση από καραβάνια, εμπόρους, αγωγιάτες και όχι μόνο… Πόσοι άραγε τα περπάτησαν με χαρά πηγαίνοντας να επισκεφθούν τις «μεγάλες πόλεις»… Και άλλοι με μελαγχολία γιατί άφηναν πίσω τα πάτρια για να πάνε στην ξενιτειά…
Και αφού περάσετε τα γεφύρια μας, μπείτε στον μαγικό κόσμο της «ζεστής κοιλάδας» (Βάλια Κάλντα στα Βλάχικα). Η προτεινόμενη διαδρομή καταλήγει στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού. Μπορείτε να μπείτε για λίγα χιλιόμετρα, ακόμη και με συμβατικό αυτοκίνητο, για να πάρετε μια γεύση από αυτή τη γιορτή της Φύσης που συμβαίνει αέναα σε αυτήν την περιοχή. Αλλά για να απολαύσετε πραγματικά την Βάλια Κάλντα σάς συμβουλεύουμε να πάτε οργανωμένα!
4.1. Γρεβενά – Γεφύρια Σπανού & Σταυροποτάμου
(15,9 χιλιόμετρα - τα τελευταία 100 μέτρα είναι βατός χωματόδρομος)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Πανέμορφο και στιβαρό, με πέντε τόξα που ανοίγουν στα 10,40 μέτρα και πλάτος καταστρώματος 3,60 μέτρα. Αυτό που το κάνει εντυπωσιακό όμως, είναι το μήκος των 85 μέτρων που το καθιστά το μεγαλύτερο πέτρινο γεφύρι της Μακεδονίας! Κάποτε υπήρχε μεγάλο χάνι δίπλα του για να ξεκουράζονται οι περαστικοί και τα καραβάνια.
Σε πολύ μικρή απόσταση από τη γέφυρα Σπανού και ακολουθώντας τον ίδιο χωματόδρομο, λίγα μέτρα πιο κάτω θα συναντήσετε το 2ο γεφύρι της περιοχής, αυτό τουΣταυροποτάμου. Είναι κτισμένο το 1880, με μήκος 48 μέτρα και πλάτος 3,70 και διαθέτει 4 καμάρες. Λέγεται και γεφύρι του Κηπουριού, μιας και λίγα χιλιόμετρα μετά το γεφύρι θα συναντήσετε το χωριό.
4.2. Γεφύρια Σπανού & Σταυροποτάμου - Κηπουριό, Κεφάλι του Δία
(5,9 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Όταν ο καιρός και ο ήλιος το επιτρέπει, από ένα συγκεκριμένο σημείο κοντά στο Κηπουριό μπορείτε να δείτε απέναντι τις κορυφές του Όρλιακα και το Σπήλαιο Γρεβενών στην αγκαλιά του. Στην πρώτη κορυφή θα προσέξετε έναν σχηματισμό που μοιάζει με πρόσωπο.
Σύμφωνα με τον θρύλο, πρόκειται για το «κεφάλι του Δία» που αγναντεύει τον θρόνο του, απέναντι στο Πάνθεον του Ολύμπου! Δείτε στον χάρτη για να βρείτε το ακριβές σημείο που θα πρέπει να σταματήσετε για να δείτε αυτή την ανεπανάληπτη θέα.
4.3. Κηπουριό, Κεφάλι του Δία – Γεφύρι Σταμπέκη
(12,7 χιλιόμετρα – μονοπάτι 60 μέτρων)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Συνεχίζοντας αυτή την όμορφη διαδρομή, θα δείτε να αλλάζει το τοπίο και να γίνεται πιο ορεινό. Όσο πλησιάζετε προς την Κρανιά, το υψόμετρο ανεβαίνει και θα το παρατηρήσετε εύκολα στα δένδρα και τη βλάστηση που γίνονται πιο ορεινά αλλά και στο καθαρό οξυγόνο που αναπνέετε! Λίγο πριν συναντήσετε την Κρανιά ίσως να προσέξετε στα δεξιά σας ένα μικρό πέτρινο γεφυράκι (γεφύρι του Ματσαγκάνη) το οποίο δυστυχώς είναι σε άσχημη κατάσταση και κινδυνεύει με κατάρρευση… Αφού περάσετε την Κρανιά, λίγο πριν την διασταύρωση για Μικρολίβαδο, θα δείτε και πάλι στα δεξιά σας το όμορφο και καλοκτισμένο γεφύρι του Σταμπέκη.
Κατασκευασμένο το 1850, εξυπηρετούσε κι αυτό τον δρόμο προς το Μέτσοβο και ταΓιάννενα. Είναι μονότοξο, με μήκος 24,80 μέτρα. Αποκαταστάθηκε πλήρως το 2006 και προστέθηκαν οι «αρκάδες», δηλαδή τα προστατευτικά στηθαία στα πλαϊνά του.
Γεφυρώνει το ρέμα «Πέρασμα», το οποίο όταν «φουσκώνει» κατεβάζει αρκετά σκουπίδια και δυστυχώς τα τελευταία χρόνια δεν μεριμνά κανείς για την απομάκρυνσή τους. Για αυτό το λόγο, αν θελήσετε να το περπατήσετε, προτείνουμε να κατέβετε από τη βορειοανατολική πλευρά του (από τη μεριά του Μικρολίβαδου).
4.4. Γεφύρι Σταμπέκη – Είσοδος Βάλια Κάλντα
(2,5 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Η Βάλια Κάλντα είναι ένα μέρος που δεν μπορεί εύκολα να περιγράψει κανείς με λόγια, ή με φωτογραφίες, ούτε καν με βίντεο! Χρειάζονται όλες οι αισθήσεις για να «νιώσεις» τι θα πει Βάλια Κάλντα… Να μυρίσεις το δάσος, να βρέξεις τα χέρια και να ξεδιψάσεις στις βρυσούλες με τα κρυστάλλινα νερά που βρίσκονται διάσπαρτες στις διαδρομές τουΕθνικού Δρυμού… Ίσως να «κλέψεις» και μια άγρια φράουλα (αν και απαγορεύεται αυστηρά οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση στον Εθνικό Δρυμό).
Διαδρομές απίστευτης ομορφιάς μέσα στο δάσος, δροσερά ρέματα και μικροί καταρράκτες, αλπικές λιμνούλες, σπάνια αγριολούλουδα και η κορυφή Μπάλτσες με τα φιδίσια ρυάκια και τα ξερά δένδρα – αγάλματα που σκάλισε ο καιρός και η φύση.
Για να απολαύσετε στο 100% την Βάλια Κάλντα προτείνουμε πριν την επίσκεψή σας να έρθετε σε επαφή με τον πιο ειδικό για να σας ξεναγήσει στις μαγικές διαδρομές της, τον κ.Απόστολο Διανέλλο στο τηλέφωνο 6977 772542.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα: 37.
5. Έλα να σε πάω βολτίτσα, στην μαγευτική Πορτίτσα!
Η Πορτίτσα στο Σπήλαιο Γρεβενών είναι μάλλον ο πιο χαρακτηριστικός προορισμός του Νομού, ένα μοναδικό παγκοσμίως τοπίο, αφού δεν υπάρχει πουθενά αλλού φαράγγι με πέτρινο γεφύρι στην είσοδό του!
Θα φτάσουμε στην Πορτίτσα από μια πολύ όμορφη διαδρομή και όσοι το επιθυμούν μπορούν να συνεχίσουν την εκδρομή τους μέχρι την 2η είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα από το Περιβόλι Γρεβενών.
5.1. Γρεβενά – Γεφύρι Ζιάκα
(16,7 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Το γεφύρι του Ζιάκα είναι η πρώτη μας στάση. Θα το βρείτε εύκολα, δίπλα από τον δρόμο στα αριστερά σας λίγο πριν το ομώνυμο γραφικό χωριό. Τόσο το γεφύρι όσο και το χωριό φέρουν το όνομα του μεγάλου τοπικού ήρωα της απελευθέρωσης από τους Τούρκους,Θεόδωρου Ζιάκα.
Κτισμένο πριν το 1885, έχει μήκος 41 μέτρα και πλάτος 3,10. Περπατήστε το, όπως έκαναν παλαιότερα όσοι κατευθύνονταν από την Μακεδονία προς την Θεσσαλία, σταθείτε στο κατάστρωμά του και αγναντέψτε απέναντι τον καταπράσινο γέρο – Όρλιακα!
5.2. Γεφύρι Ζιάκα – Σπήλαιο
(7,8 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Αφού περάσετε και το χωριό του Ζιάκα θα στρίψετε αριστερά για το Σπήλαιο και θα απολαύσετε μια μοναδική διαδρομή. Θα περάσετε από σημεία που προκαλούν δέος, με γκρεμό από τα αριστερά σας και ψηλά βράχια από τα δεξιά!
Προτείνουμε να σταματήσετε στο παλιό μοναστήρι, στην είσοδο του χωριού. Η Μονή Παναγιάς του Σπηλαίου κτισμένη το 1637, είναι ένα πανέμορφο μοναστήρι που θα σας εντυπωσιάσει!
Συνήθως είναι διαθέσιμος ο φύλακας της Μονής ώστε να μπορέσετε να δείτε και το εκπληκτικό εσωτερικό της για να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες, τις εικόνες και το τέμπλο της.
Μετά το μοναστήρι αξίζει να κάνετε μια βόλτα στο πάρκο που βρίσκεται πίσω του και να απολαύσετε την μοναδική θέα από το κιόσκι και τα βράχια.
5.3. Σπήλαιο – Πορτίτσα
(6,2 χιλιόμετρα – τα 6 χλμ είναι σχετικά βατός χωματόδρομος. Θα χρειαστεί να περπατήσετε τα τελευταία 150 μέτρα περίπου)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Στο επίκεντρο βέβαια αυτής της διαδρομής είναι η Πορτίτσα και ήρθε η ώρα να την δείτε από κοντά! Ακολουθείτε οδικώς το δρόμο από το χωριό. Υπάρχουν πινακίδες που θα σας οδηγήσουν μέχρι την Πορτίτσα. Ο δρόμος είναι χωματόδρομος, θέλει λίγη προσοχή σε κάποια σημεία αλλά θα μπορέσετε να φτάσετε και με συμβατικό αυτοκίνητο.
Κατεβαίνοντας προς την Πορτίτσα θα μπορέσετε να «ξεκλέψετε» αρκετές ματιές προς το ανεπανάληπτο αυτό τοπίο, με το φαράγγι στο βάθος και το γεφύρι στην είσοδό του.
Κτισμένο το 1743, το γεφύρι έχει μήκος 34 μέτρα, ύψος 8 και πλάτος 2,70. Περπατήστε το, περάστε απέναντι και ακολουθήστε το μονοπάτι για να κατέβετε στην όχθη του Βενέτικουγια να δείτε και να φωτογραφίσετε το γεφύρι με το φαράγγι στο φόντο του.
Αν ο καιρός το επιτρέπει και ο Βενέτικος δεν είναι «φουσκωμένος», μπορείτε να κατέβετεστο φαράγγι από την αριστερή πλευρά του γεφυριού και να το διασχίσετε μέχρι ένα σημείο, μέχρι να συναντήσετε τα εντυπωσιακά ασημόλευκα βράχια. Θα βιώσετε μοναδικές εικόνες απαράμιλλης και άγριας ομορφιάς μέσα στο φαράγγι!
5.4. Πορτίτσα – Περιβόλι (είσοδος Βάλια Κάλντα)
(27,6 χιλιόμετρα)
Δείτε τη διαδρομή σε χάρτη
Για όσους επιθυμούν να συνεχίσουν την εκδρομή τους, προτείνουμε αφού ανέβετε από την Πορτίτσα, να μην κατευθυνθείτε προς το Σπήλαιο αλλά να στρίψετε αριστερά στον δασικό δρόμο που οδηγεί στον κεντρικό ασφαλτοστρωμένο για το Περιβόλι Γρεβενών. Θα οδηγήσετε μέσα στην «αγκαλιά» του Όρλιακα και θα νιώσετε την γλυκύτητα αυτού του βουνού!
Μετά από λίγα χιλιόμετρα θα συναντήσετε τον κεντρικό, ασφαλτοστρωμένο, δρόμο και θα κατευθυνθείτε αριστερά προς το Περιβόλι. Όσο πλησιάζετε προς το Περιβόλι το τοπίο αλλάζει, γίνεται πιο «αλπικό» και το οξυγόνο πιο φρέσκο και καθαρό!
Στο δρόμο σας θα συναντήσετε τον πανέμορφο ναό του Αγίου Νικολάου όπου μπορείτε να κάνετε μια στάση ακόμη.
Λίγο πριν το Περιβόλι θα δείτε στα αριστερά σας την είσοδο για την Βάλια Κάλντα. Μπορείτε να κάνετε μερικά χιλιόμετρα ακόμη και με συμβατικό αυτοκίνητο αλλά σας συνιστούμε να απευθυνθείτε στον ειδικό κ. Απόστολο Διανέλλο (τηλ. 6977 772542) ώστε η εμπειρία σας στον Εθνικό Δρυμό να είναι ολοκληρωμένη και ανεπανάληπτη!
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην Πορτίτσα: 30,7.
Συνολικά χιλιόμετρα διαδρομής με εκκίνηση τα Γρεβενά και κατάληξη στην είσοδο του Εθνικού Δρυμού Βάλια Κάλντα στο Περιβόλι: 58,3.
6. Το Παλάτι της Πίνδου!..
Η συνέχεια εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου