Στην αεροπορική βάση, Χμέϊμιμ, περί τη μισή ώρα από την πόλη Λατάκια της βορειοδυτικής Συρίας, οι Ρώσοι έχουν
δώσει ονομασίες στους δρόμους που υπάρχουν στα κτιριακά συγκροτήματα των στρατιωτικών εγκαταστάσεών τους. Η κύρια οδός, και δρόμος εισόδου στη βάση, φέρει το όνομα του δολοφονημένου από τους Τούρκους “Γκρίζους λύκους” Ρώσου πιλότου, Όλεγκ Ανατόλιεβιτς Πεσκόφ. Στην ταμπέλα που συνοδεύει την ονομασία της, αναφέρεται μεταξύ άλλων: “Στις 24 Νοεμβρίου 2015 το αεροσκάφος του Ο.Α.Πεσκόφ, “Σουχόϊ 24Μ”, επλήγη από πύραυλο αέρος – αέρος τουρκικού F-16, ενώ εκτελούσε αποστολή με στόχο να πλήξει παράνομες ένοπλες οργανώσεις στα συρο-τουρκικά σύνορα, στην επαρχία της Λατάκια. Ο Πεσκόφ σκοτώθηκε, ενώ έπεφτε με το αλεξίπτωτο. Δέχτηκε πυρά από το έδαφος, από μαχητές της τουρκικής ακροδεξιάς οργάνωσης “Γκρίζοι λύκοι”.
Βορειότερα της Λατάκια, στις περιοχές ανάμεσα στις επαρχίες Χάμα και Ιντλίμπ, οι μάχες μεταξύ των δυνάμεων του Άσαντ, με ρωσική χερσαία και αεροπορική υποστήριξη, και των τζιχαντιστών, μαίνονται με αμείωτο ρυθμό. Εκεί, ολόκληρες πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά σε μια διαδρομή με το αυτοκίνητο άνω των τριών τετάρτων της ώρας, έχουν μετατραπεί σε κρανίου τόπο. Απολύτως ισοπεδωμένες. Εικόνα καταστροφής, αντίστοιχη της οποίας είναι δύσκολο να βρει κανείς όχι μόνο στις χώρες που εκδηλώθηκαν επαναστάσεις της “αραβικής Άνοιξης”, και στις συγκρούσεις της τελευταίας τριακονταετίας, αλλά ούτε καν στους πλέον βάρβαρους - τριτοκοσμικού τύπου - πολέμους. Ακόμα και το Γκρόζνι, η πρωτεύουσα της Τσετσενίας, αυτό το “μνημείο” της σύγχρονης βαρβαρότητας, ωχριά μπροστά στην εικόνα που παρουσιάζει η σημερινή Συρία μετά από σχεδόν εννέα χρόνια εμφυλίου λουτρού αίματος.
Η Τουρκία σε ρόλο νταή
Το ενδιαφέρον στη ζώνη μεταξύ Ιντλίμπ και Χάμα είναι ότι το μεν πρώτο, που υποτίθεται ότι είναι ζώνη “αποκλιμάκωσης” της σύγκρουσης, ελέγχεται από την Τουρκία, ενώ η δεύτερη επαρχία ελέγχεται από τη Δαμασκό, τους Ρώσους και τους Ιρανούς. Πρόσφατα, οι δυνάμεις του Άσαντ κατέλαβαν την στρατηγικής σημασίας, Κχαν Σαϊσούν, η οποία είναι η τελευταία σημαντική πόλη πριν από την επαρχία του Ιντλίμπ.
Όπως καταγγέλλουν αξιωματούχοι του Άσαντ, με τις ευλογίες της Τουρκίας, οι τζιχαντιστές ή οργανώσεις της ένοπλης αντιπολίτευσης επεδίωξαν να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους το Κχαν Σαϊσούν. Κατά τους ίδιους, είναι βέβαιον ότι επρόκειτο για τουρκική μεθόδευση. Γενικότερα, η Δαμασκός δείχνει “αγανακτισμένη”, αν όχι απόλυτα εχθρική, με την Τουρκία, την οποία, όχι μόνον χαρακτηρίζει ως εισβολέα που κατέχει έδαφος της Συρίας, αλλά και την καταγγέλλει διότι στηρίζει με κάθε τρόπο (εκπαίδευση, οπλισμό, κ.ο.κ.) μια από τις πλέον σκληρές, τζιχαντιστικές οργανώσεις που λέγεται ότι είχε σχέση με την Αλ Κάϊντα, την Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ.
Μπορεί, λοιπόν, Ερντογάν και Πούτιν να δείχνουν ότι ερωτοτροπούν, αλλά μια τόσο εχθρική ατμόσφαιρα ανάμεσα στη Δαμασκό και την Άγκυρα, η οποία εξάλλου υπήρχε εδώ και δεκαετίες και τώρα κορυφώνεται, σίγουρα δεν είναι εύκολα επιλύσιμη εξίσωση. Ειδικά, μάλιστα, όταν πρόκειται για κατοχή εδάφους ξένης χώρας. Όπως, επίσης, δεν φαίνεται ότι μπορεί εύκολα να διαγραφεί από το υποσυνείδητο των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, και ειδικά των μελών και στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας της, η εν ψυχρώ δολοφονία του πιλότου της από Τούρκους “Γκρίζους λύκους”.
Να σημειωθεί πως η επαρχία Ιντλίμπ, η οποία έχει παραχωρηθεί στον έλεγχο της Τουρκίας, αποτελεί σήμερα το κύριο σημείο της αντιπαράθεσης της Δαμασκού με τους αντιπάλους της. Η επαρχία κανονικά έπρεπε να λειτουργήσει ως ζώνη αποκλιμάκωσης της έντασης, με στόχο να επιστρέψουν και να εγκατασταθεί εκεί ένας μεγάλος αριθμός προσφύγων. Και, κατά τις διάφορες εκτιμήσεις και ισχυρισμούς, εκεί ήδη βρίσκονται εξακόσιες χιλιάδες πρόσφυγες. Παράλληλα, όμως, λειτουργεί και ως ορμητήριο των κάθε λογής σκληροπυρηνικών οργανώσεων της αντιπολίτευσης, όπως υποστηρίζει η Δαμασκός. Το Ιντλίμπ, πάντως, δεν είναι το μόνο από τα προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία, στην προκειμένη στον Άσαντ. Το δεύτερο μέτωπο που έχει ανοίξει, βορειότερα του Ιντλίμπ, όπου μάλιστα έχει εισβάλλει με στρατεύματά της και κατέχει συριακό έδαφος, είναι εναντίον των Κούρδων.
Η αρκούδα στα αλμυρά νερά της Μεσογείου
Στην πραγματικότητα, σήμερα η Συρία είναι τουλάχιστον τριχοτομημένη. Το μεγαλύτερο κομμάτι της ελέγχεται από τα – εμπειροπόλεμα πλέον, μετά από τόσα χρόνια πολέμου – στρατεύματα του Άσαντ, χάρις στην αεροπορική κάλυψη που του παρέχουν τα ρωσικά “Σοχόϊ”, και γενικότερα στην καταλυτική στρατιωτική βοήθεια της Ρωσίας προς τη Δαμασκό. Βόρεια έχει εισβάλλει η Τουρκία. Ανατολικά είναι οι Κούρδοι που στηρίζονται από τις ΗΠΑ. Νότια, μέσα στην απόλυτη έρημο, στα τριεθνή Συρίας, Ιράκ, Ιορδανίας, υπάρχει αμερικανική βάση. Νοτιοδυτικά, τα υψίπεδα του Γκολάν ουσιαστικά έχουν προσαρτηθεί από το Ισραήλ.
Οι Ρώσοι παρέχουν στον Άσαντ κάλυψη από στεριά, αέρα και θάλασσα. Στην αντιπαράθέση μετέχουν, ως όλα δείχνουν, και σημαντικές χερσαίες δυνάμεις, τόσο επίσημα στρατιωτικές, όσο και πλειάδα μισθοφόρων που λέγουν ότι δουλεύουν για λογαριασμό ιδιωτικών εταιρειών. Δηλαδή, μεγάλων ρωσικών οικονομικών συμφερόντων, τα οποία, έως τώρα, δείχνουν να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τον ενεργειακό τομέα της Συρίας.
Σήμερα η Ρωσία διαθέτει δυο βάσεις. Μια αεροπορική στην περιοχή Χμέϊμιμ, έξω από τη Λατάκια, με δεκάδες μαχητικά, και μεγάλο αριθμό μεταγωγικών που πηγαινοέρχονται Ρωσία – Συρία. Συνήθως, τα δρομολόγια είναι μέσω του εναέριου χώρου της Τουρκίας, που είναι και τα συντομότερα. Ωστόσο, πολλές φορές επιλέγεται και η διαδρομή μέσω του εναέριου χώρου του Ιράν.
Διαθέτει, επίσης, μια ναυτική έξω από την πόλη Ταρτούς, ενώ πανταχού παρούσες σε όλες τις περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο της Δαμασκού βλέπει κανείς να κινούνται συνεχώς ρωσικά κονβόϊ. Στα μέτωπα της αντιπαράθεσης, μάλιστα, διακρίνονται συχνά ρωσικές μονάδες, και ιδιαίτερα ειδικές δυνάμεις. Ούτε συζήτηση, βέβαια, για τα αμέτρητα πορτραίτα και γιγαντοαφίσσες με τις φωτογραφίες του Πούτιν με τον Άσαντ σχεδόν σε κάθε γωνιά των – υπό τον έλεγχο της Δαμασκού – περιοχών.
Τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν καθημερινώς θέσεις των αντιπάλων της Δαμασκού, των “τρομοκρατών” κατά την ορολογία που χρησιμοποιεί η Μόσχα και ο Άσαντ. Γενικότερα, το επικοινωνιακό μοτίβο που προβάλλουν Μόσχα και Δαμασκός είναι ότι η Ρωσία βρίσκεται στη Συρία για να αποκαταστήσει την ομαλότητα, εκδιώκοντας τους τρομοκράτες τζιχαντιστές. Αντίστοιχη προπαγανδιστική ορολογία, βέβαια, χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί, όπως και οι Τούρκοι, καθώς και άλλες δυνάμεις που εμπλέκονται σε αυτό το τεράστιο γεωπολιτικό “παιχνίδι” (στις πλάτες των απλών ανθρώπων, πάντως) στην περιοχή. Είναι ενδεικτικό ότι στη βάση Χμέϊμιμ, οι Ρώσοι στρατιωτικοί έχουν στήσει ένα μίνι μουσείο με τα λάφυρα που πήραν από τις μάχες με τους τζιχαντιστές, τα όπλα, τις σημαίες τους, αυτοσχέδια ντρονς, ακόμα και αρχαιολογικούς θησαυρούς που διέσωσαν από βέβαιη καταστροφή στην Παλμύρα.
Οι αντιαεροπορικές συστοιχίες, S-400, που ανέπτυξε η Μόσχα μετά την κατάρριψη ενός ρωσικού αεροσκάφους από τους Ισραηλινούς, “κλείνουν” τον εναέριο χώρο της Συρίας, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα ακόμα και στα ισραηλινά, F-35, που στοχεύουν συνήθως τους Ιρανούς επί του συριακού εδάφους. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι, μετά την ανάπτυξη των S-400 δεν έχουν ακουστεί επιτυχημένοι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη Συρία (!). Να σημειωθεί ότι τις βάσεις τόσο του Χμέϊμιμ, όσο και της Ταρτούς, οι Ρώσοι φροντίζουν να τις διαφημίζουν στα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης. Αντίθετα, άκρως φειδωλοί είναι σε σχέση με τα συστήματα S-400.
Στη ναυτική βάση της Ταρτούς σταθμεύουν μονίμως τρία με τέσσερα ρωσικά πολεμικά, άλλα μικρότερα πλωτά μέσα, καθώς και σημαντικός αριθμός ειδικών δυνάμεων. Η Ταρτούς, όπως και η Λατάκια, εξάλλου, πόλεις τις οποίες ευτυχώς δεν άγγιξε ο πόλεμος, αποτελούν τα κύρια λιμάνια της Συρίας, όπου συχνά πιάνουν ιρανικά τάνκερ. Το Ιράν, εκτός των άλλων, φαίνεται πως έχει “επιφορτιστεί” με τον εφοδιασμό της Συρίας με καύσιμα. Γεγονός νευραλγικής σημασίας για τη χώρα, δεδομένου ότι πολλές από τις πετρελαιοπαραγωγές περιοχές της δεν υπόκεινται στον έλεγχο της Δαμασκού, αλλά στις κουρδικές δυνάμεις, υπό τη στήριξη των ΗΠΑ.
Να σημειωθεί ότι η Δύση έχει επιβάλλει εμπάργκο στον Άσαντ, ενώ οι Αμερικανοί επιχειρούν με κάθε τρόπο να εμποδίσουν την προσέγγιση ιρανικών πλοίων στη Συρία, όπως έδειξε άλλωστε και η πρόσφατη κρίση με το ιρανικό τάνκερ που “έπιασαν” οι Βρετανοί στο Γιβλαρτάρ. Κρίση που “άγγιξε” και την Ελλάδα, δεδομένου ότι το τάνκερ, μετά την “απελευθέρωσή” του, επρόκειτο να πιάσει λιμάνι στην Καλαμάτα.
Η αποστολή των ρωσικών πολεμικών πλοίων, όπως εξήγησαν Ρώσοι αξιωματικοί, συνίσταται στον έλεγχο των χωρικών υδάτων της Συρίας. Εκεί, όμως, όπως είναι γνωστό, περιπολούν τόσο πλοία του 6ου στόλου, όσο και του ΝΑΤΟ. Κάτι που συχνά ανεβάζει το θερμόμετρο της έντασης.
Στα αμερικανικά πρότυπα
Η κατάσταση, τόσο επί του εδάφους της Συρίας, όσο και στην ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί μια πραγματικά γεωπολιτική “σπαζοκεφαλιά”, η οποία είναι σίγουρο ότι θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι πολυδάπανες κατασκευές στις ρωσικές βάσεις, εξάλλου, δείχνουν ότι η Ρωσία έχει πάει στη Συρία για να μείνει. Κι’ ας επιβαρύνουν οι μεγάλες δαπάνες για τη συντήρηση των ρωσικών δυνάμεων στη Συρία τη ρωσική οικονομία, η οποία, παρά την “πολυτελή” βιτρίνα της Μόσχας, αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα, και εξαιτίας των κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί. Πόσο μάλλον, όταν η Ρωσία έχει και ένα επιπλέον ανοικτό “μέτωπο”, την ανατολική Ουκρανία.
Η διαφήμιση της ρωσικής παρουσίας στη Συρία γίνεται, “ανοίγοντας” τις πύλες των δυο βάσεων στα Δυτικά ΜΜΕ. Το επικοινωνιακό μοντέλο μοιάζει ως έναν βαθμό με τα αμερικανικά πρότυπα προπαγάνδας, αν και υστερεί, λόγω της παραδοσιακής ρωσικής “μυστικοπάθειας”. Ο στόχος, πάντως, επιτυγχάνεται. Να φανεί ότι η Ρωσία έχει πατήσει και πάλι γερά τα πόδια της στη Συρία. Κάτι που, έως τώρα, φαίνεται να επιτυγχάνεται. Έτσι, οι Ρώσοι “ανοίγουν” - και για τα Δυτικά ΜΜΕ- τις εγκαταστάσεις για να φωτογραφηθούν οι στρατιωτικοί και οι στρατιωτίνες τους που υπηρετούν στη βαριά πληγωμένη, Συρία. Παρά αυτή την ειδυλιακή εικόνα, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά εξακολουθεί να μαίνεται ο πόλεμος.
Δρακόντεια μέτρα
Βέβαια, τα μέτρα ελέγχου εισόδου στις βάσεις είναι δρακόντεια. Όπως επίσης, περιορισμένη είναι η δυνατότητα φωτογράφισής τους και συνεντεύξεων με στρατιωτικούς. Με το πέρας της επίσκεψης, μάλιστα, γίνεται προσεκτικός έλεγχος του δημοσιογραφικού υλικού. Κάτι, ωστόσο, που ισχύει μόνον για τους Δυτικούς δημοσιογράφους και όχι για τους Ρώσους (!).
Επιπλέον, η στρατιωτική αστυνομία των βάσεων καταγράφει σχολαστικά όλα τα ηλεκτρονικά που φέρει μαζί του κάθε δημοσιογράφος. Ιδιαίτερη μέριμνα δίδεται στα - νεώτερων γενιών - κινητά τηλέφωνα. Να σημειωθεί ότι οι Ρώσοι στρατιωτικοί στις βάσεις απαγορεύεται δια ροπάλου να χρησιμοποιούν τέτοια κινητά, και επικοινωνούν μόνον με παλαιάς τεχνολογίας κινητά. Παντού, δε, υπάρχουν αφίσσες που προειδοποιούν τους στρατιωτικούς ότι, εξαιτίας του GPS, μπορεί να γίνουν στόχος και να σκοτωθούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φώς της δημοσιότητας σε ρωσικά ΜΜΕ, τον Αύγουστο η βάση Χμέϊμιμ φέρεται να δέχτηκε επιθέσεις με αυτοσχέδια ντρονς και βόμβες, που όμως απέτυχαν. Και βέβαια, κάθε στρατιωτικό, επιβατικό και μεταγωγικό αεροσκάφος που έχει προορισμό το Χμέϊμιμ, προσγειώνεται στο αεροδρόμιο συνοδεία μαχητικού ελικοπτέρου, το οποίο “χτενίζει” τη γύρω περιοχή για το ενδεχόμενο επίθεσης.
Δείτε σε βίντεο την πρωτοφανών διαστάσεων καταστροφή που έχει υποστεί η Συρία και την ρωσική αεροπορική βάση Χμέϊμιμ:
Του Παναγιώτη Γεωργαντέα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου