Είναι ένα βιολογικό πλυντήριο, κατασκευασμένο από ...πεύκο και ρόμπολο. Δεν
χρειάζεται ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε απορρυπαντικά και μπορεί να πλύνει ρούχα, κάθε λογής υφάσματα, ακόμη και χαλιά, αποκλειστικά και μόνο με τη δύναμη και την ορμή του νερού. Δεν πρόκειται για νέο τεχνολογικό επίτευγμα,.. αλλά για την παραδοσιακή δριστέλλα ή νεροτριβή, έναν ευρηματικό μηχανισμό, που κατασκευάζονταν γύρω στα 1900, σε ορεινές περιοχές με έντονη την παρουσία του νερού.
Σημείο έντονης κοινωνικής ζωής, η νεροτριβή αποτελούσε πόλο συνάντησης των γυναικών που πήγαιναν να πλύνουν τα ρούχα, αλλά και των αντρών που έκοβαν τα ξύλα στο νεροπρίονο, που λειτουργούσε στην ίδια εγκατάσταση. Παραδίπλα υπήρχε και το μαντάνι, που αποτελούνταν από τέσσερα ξύλινα σφυριά, τα οποία, με τους χτύπους τους, ύφαιναν το ύφασμα. Δεμένη με την παράδοση, η νεροτριβή έπλενε με υπομονή και τέχνη τα προικιά της νύφης, λίγο πριν απλωθούν για να τα θαυμάσει ο κόσμος πριν το γάμο.
«Επιδέξιοι μάστορες κατασκεύαζαν αυλάκια σε μήκος τριών χιλιομέτρων ώστε να συγκεντρώσουν το νερό από διαφορετικές πηγές σε μία και μοναδική διαδρομή» λέει στο Εθνικό Πρακτορείο, ο πρόεδρος της κοινότητας Δίστρατου Ιωαννίνων, Κώστας Παγανιάς και επισημαίνει ότι, η σωστή λειτουργία της νεροτριβής απαιτούσε εξειδικευμένες γνώσεις.
Τα χρόνια εκείνα οι νεροτριβές ήταν ιδιόκτητες. Στο Δίστρατο υπήρχαν οι νεροτριβές του Ρόφτσια, του Μπάρμπα, του Γούλα, του Τζίμα, του Νάκα και του Τσιαπραγκάνη και όσοι έπλεναν ρούχα και προικιά κατέβαλαν το τίμημα ή έδιναν τα προϊόντα τους ως ανταλλαγή. Τώρα πια, η συντριπτική πλειοψηφία των νεροτριβών ανήκει στους ΟΤΑ, οι οποίοι αναπαλαιώνουν ή κατασκευάζουν εξ αρχής τις εγκαταστάσεις.
Στο Δίστρατο, η νεροτριβή και το μαντάνι ανήκουν στην κοινότητα, έχουν κατασκευαστεί πριν από 15 χρόνια, η δε συντήρησή τους, που είναι αναγκαία, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα «Θησέας».
Σήμερα, ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι νεροτριβές είναι η εγκατάλειψη του παραδοσιακού τρόπου κατασκευής τους. Τσιμέντο και λαμαρίνες έχουν αντικαταστήσει το πεύκο και το ρόμπολο προς χάριν της ευκολίας. Το αποτέλεσμα δεν είναι το ίδιο. «Οι δριστέλλες είναι μια προβιομηχανική μορφή καθαριότητας και επεξεργασίας του μαλλιού των προβάτων. Είναι παράδοση και ως τέτοια πρέπει να διατηρηθεί», τονίζει ο πρόεδρος της Κοινότητας του Δίστρατου.
Κείμενο: Π. Γιούλτση
χρειάζεται ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε απορρυπαντικά και μπορεί να πλύνει ρούχα, κάθε λογής υφάσματα, ακόμη και χαλιά, αποκλειστικά και μόνο με τη δύναμη και την ορμή του νερού. Δεν πρόκειται για νέο τεχνολογικό επίτευγμα,.. αλλά για την παραδοσιακή δριστέλλα ή νεροτριβή, έναν ευρηματικό μηχανισμό, που κατασκευάζονταν γύρω στα 1900, σε ορεινές περιοχές με έντονη την παρουσία του νερού.
Σημείο έντονης κοινωνικής ζωής, η νεροτριβή αποτελούσε πόλο συνάντησης των γυναικών που πήγαιναν να πλύνουν τα ρούχα, αλλά και των αντρών που έκοβαν τα ξύλα στο νεροπρίονο, που λειτουργούσε στην ίδια εγκατάσταση. Παραδίπλα υπήρχε και το μαντάνι, που αποτελούνταν από τέσσερα ξύλινα σφυριά, τα οποία, με τους χτύπους τους, ύφαιναν το ύφασμα. Δεμένη με την παράδοση, η νεροτριβή έπλενε με υπομονή και τέχνη τα προικιά της νύφης, λίγο πριν απλωθούν για να τα θαυμάσει ο κόσμος πριν το γάμο.
«Επιδέξιοι μάστορες κατασκεύαζαν αυλάκια σε μήκος τριών χιλιομέτρων ώστε να συγκεντρώσουν το νερό από διαφορετικές πηγές σε μία και μοναδική διαδρομή» λέει στο Εθνικό Πρακτορείο, ο πρόεδρος της κοινότητας Δίστρατου Ιωαννίνων, Κώστας Παγανιάς και επισημαίνει ότι, η σωστή λειτουργία της νεροτριβής απαιτούσε εξειδικευμένες γνώσεις.
Τα χρόνια εκείνα οι νεροτριβές ήταν ιδιόκτητες. Στο Δίστρατο υπήρχαν οι νεροτριβές του Ρόφτσια, του Μπάρμπα, του Γούλα, του Τζίμα, του Νάκα και του Τσιαπραγκάνη και όσοι έπλεναν ρούχα και προικιά κατέβαλαν το τίμημα ή έδιναν τα προϊόντα τους ως ανταλλαγή. Τώρα πια, η συντριπτική πλειοψηφία των νεροτριβών ανήκει στους ΟΤΑ, οι οποίοι αναπαλαιώνουν ή κατασκευάζουν εξ αρχής τις εγκαταστάσεις.
Στο Δίστρατο, η νεροτριβή και το μαντάνι ανήκουν στην κοινότητα, έχουν κατασκευαστεί πριν από 15 χρόνια, η δε συντήρησή τους, που είναι αναγκαία, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα «Θησέας».
Σήμερα, ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι νεροτριβές είναι η εγκατάλειψη του παραδοσιακού τρόπου κατασκευής τους. Τσιμέντο και λαμαρίνες έχουν αντικαταστήσει το πεύκο και το ρόμπολο προς χάριν της ευκολίας. Το αποτέλεσμα δεν είναι το ίδιο. «Οι δριστέλλες είναι μια προβιομηχανική μορφή καθαριότητας και επεξεργασίας του μαλλιού των προβάτων. Είναι παράδοση και ως τέτοια πρέπει να διατηρηθεί», τονίζει ο πρόεδρος της Κοινότητας του Δίστρατου.
Κείμενο: Π. Γιούλτση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου