Με την κακοκαιρία, τις πλημμύρες και τους
σεισμούς να έχουν δείξει για άλλη μια φορά τα απειλητικά δόντια τους στην οικουμένη, πρέπει να έχουμε πάντα στον νου μας ότι παρά τις ανείπωτες φυσικές καταστροφές που προκαλούν, τα γεγονότα αυτά παραείναι αμελητέα σε γεωλογικούς όρους.
Οι φυσικές καταστροφές του παρελθόντος άλλαζαν το τοπίο και χωρίς αυτές η πορεία της Γης θα ήταν εντελώς διαφορετική. Όσο πίσω πάμε μάλιστα στον ιστορικό χρόνο, τόσο πιο πολύ τρανταζόταν συθέμελα η οικουμένη από φαινόμενα που σφυρηλάτησαν το περιβάλλον.
Γεωλογικά γεγονότα δηλαδή όπως…
Η μανία της Λίμνης Αγκασίζ - Βόρεια Αμερική
Πριν από 14.500 χρόνια, ο πλανήτης μας μόλις άρχισε να βγαίνει από την τελευταία Εποχή των Παγετώνων. Όσο οι θερμοκρασίες ανέβαιναν, τόσο οι αρκτικοί πάγοι που είχαν καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου άρχισαν να λιώνουν. Κάπου 1.600 χρόνια αργότερα, το σημείο που είναι σήμερα τα κεντρικά της Βόρειας Αμερικής καλυπτόταν από μια τεράστια παγετώδη λίμνη, τη Λίμνη Αγκασίζ, στο μέγεθος της σημερινής Μαύρης Θάλασσας, που ήταν τότε η μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου.
Το φυσικό φράγμα που κρατούσε το νερό παγιδευμένο στη λίμνη έσπασε κάποια στιγμή και εκατομμύρια τόνοι νερού ξεχύθηκαν στον Αρκτικό Ωκεανό, ξεπλένοντας τη βλάστηση σε όλα τα βόρεια της ηπείρου. Το καταστρεπτικό αυτό γεγονός άλλαξε τις ισορροπίες μεταξύ Αρκτικού και Ατλαντικού Ωκεανού και έκλεισε τον διακόπτη του Ρεύματος του Κόλπου, ρίχνοντας τη θερμοκρασία κατά αρκετούς βαθμούς Κελσίου σε όλο σχεδόν το βόρειο ημισφαίριο. Το οποίο επέστρεψε σε πολικές συνθήκες κλίματος για τα επόμενα 1.200 χρόνια.
Ήταν το μεγαλύτερο κλιματικό γεγονός των τελευταίων 15.000 ετών και προκάλεσε από τις δραματικότερες αλλαγές που γνώρισε ποτέ ο πλανήτης μας…
Η Μεγάλη Σιβηριανή Έκρηξη - Κεντρική Ρωσία
Κάπου 252 εκατομμύρια χρόνια πριν, ο πλανήτης μας ήταν εντελώς διαφορετικός από ό,τι σήμερα. Ήταν η εποχή της Παγγαίας, της μοναδικής υπερηπείρου της Γης, και η ζωή εξελισσόταν κανονικά τόσο στη στεριά όσο και τη θάλασσα. Και τότε, στα ξαφνικά, θα συνέβαινε κάτι που θα τα άλλαζε όλα.
Στα απώτερα βόρεια της Παγγαίας, εκεί που είναι σήμερα η Σιβηρία, εξερράγη ένα υπερηφαίστειο βιβλικών διαστάσεων. Η έκρηξη ήταν τόσο πελώρια και καταστροφική που το μάγμα κάλυψε μια περιοχή σαν τις σημερινές ΗΠΑ. Υπολείμματα της γεωλογικής αυτής δραστηριότητας εντοπίζονται ακόμα και σήμερα σε μια μεγάλη έκταση της Σιβηρίας.
Η ηφαιστειακή έκρηξη, τα ποτάμια λάβας και τα γεωλογικά γεγονότα που πυροδότησαν θα σκότωναν το 75% της ζωής στη στεριά, αλλά και το 95% όλων των θαλάσσιων πλασμάτων. Το κατακλυσμιαίο γεγονός σηματοδότησε μάλιστα τη μετάβαση από την Πέρμια Περίοδο, την πέμπτη και τελευταία περίοδο της Παλαιοζωικής Εποχής, στην Τριασική, την πρώτη περίοδο της Μεσοζωικής Εποχής!
Το υπερηφαίστειο μάστισε όλο το βόρειο ημισφαίριο, εξαφάνισε τη ζωή και μετέτρεψε τον αέρα σε ένα φονικό τοξικό νέφος, πυροδοτώντας έναν χειμώνα που κράτησε αρκετούς αιώνες. Όταν έληξε, η ραγδαία άνοδος της θερμοκρασίας εξαφάνισε άλλο ένα 35% των έμβιων όντων της στεριάς και το σύνολο σχεδόν των οργανισμών του νερού.
Η Σιβηριανή Έκρηξη παραμένει η μεγαλύτερη μεμονωμένη περίπτωση μαζικής εξαφάνισης όντων στην ιστορία του πλανήτη Γη…
Οι περιπέτειες της Νορβηγικής Θάλασσας
Κάπου 8.000 χρόνια πριν και λίγα χιλιόμετρα μακριά από τις βόρειες ακτές της Νορβηγίας, ένα μεγάλο κομμάτι γης, στο μέγεθος της Ισλανδίας, διαχωρίστηκε από την ευρωπαϊκή ήπειρο και αποτραβήχτηκε στον πυθμένα της Νορβηγικής Θάλασσας. Ο καταποντισμός της γης στη θάλασσα, που προκλήθηκε πιθανότατα από σεισμική δόνηση, προκάλεσε ένα πελώριο τσουνάμι που έπληξε όλες τις γύρω στεριές.
Με τον πλανήτη Γη να έχει μόλις βγει από άλλη μια Εποχή Παγετώνων, τα επίπεδα της θάλασσας ήταν αρκετά χαμηλότερα απ’ ό,τι σήμερα, ακόμα κι έτσι όμως γεωλογικά πειστήρια του συμβάντος εντοπίστηκαν ακόμα και 70 χιλιόμετρα μέσα στην ενδοχώρα σε κάποιες περιοχές! Με τα πελώρια κύματα να σαρώνουν τα πάντα στο πέρασμά τους, μέρη όπως η Σκοτία, η Αγγλία, η Νορβηγία, η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Γροιλανδία, ακόμα και η Ολλανδία, ισοπεδώθηκαν.
Η εν λόγω φυσική καταστροφή διαμόρφωσε τη Βόρεια Θάλασσα στη σημερινή της μορφή και άλλαξε εντελώς τον χάρτη του ευρωπαϊκού Βορρά…
Η τελευταία φορά που βρυχήθηκε η Λίμνη Αγκασίζ αλλά και η Μαύρη Θάλασσα - Βόρεια Αμερική και Ανατολική Ευρώπη
Η ασίγαστη Λίμνη Αγκασίζ έδωσε για τελευταία φορά σημεία ζωής πριν από 8.200 χρόνια περίπου. Μετά την προτελευταία δραστηριότητά της που αναφέραμε πρωτύτερα, ο πάγος κάλυψε και πάλι τη λίμνη και έπειτα από 1.200 χρόνια, με τις θερμοκρασίες να έχουν ανέβει ξανά, η Αγκασίζ βγήκε για άλλη μια φορά στην επιφάνεια.
Αυτή τη φορά είχε συγχωνευτεί όμως με μια εξίσου μεγάλη γειτονική λίμνη και τα μανιασμένα νερά και των δυο τους βρήκαν τώρα διέξοδο στον Κόλπο Χάντσον. Αυτό το γεωλογικό φαινόμενο κράτησε μόλις 150 χρόνια, μια στιγμή δηλαδή σε γεωλογικούς όρους, η ξαφνική έκλυση νερού όμως στον Αρκτικό Ωκεανό ανέβασε για άλλη μια φορά τη στάθμη της θάλασσας, αυτή τη φορά κατά 4 μέτρα.
Το αποτέλεσμα; Τεράστιες πλημμύρες σε όλες τις γωνιές του κόσμου, από την Αμερική και την Ευρώπη μέχρι την Αφρική, τη Νότια Ασία και τα νησιά του Ειρηνικού! Αναρίθμητοι βυθισμένοι ανθρώπινοι οικισμοί έχουν εντοπιστεί παντού στην υδρόγειο και χρονολογούνται από αυτή ακριβώς την εποχή. Η ίδια περίοδος, μας λένε οι αρχαιολόγοι, γέννησε ενδεχομένως όλους τους μύθους περί κατακλυσμού που συναντάμε σε τόσους και τόσους πολιτισμούς.
Η μεγαλύτερη πλημμύρα έλαβε ωστόσο χώρα στη Μαύρη Θάλασσα, που εκείνη την εποχή δεν ήταν παρά μια σχετικά μικρή λίμνη. Η άνοδος της στάθμης των νερών έκανε τον Βόσπορο να υποχωρήσει και το νερό της Μεσογείου όρμησε μέσα στη λίμνη, γεννώντας στην πορεία την τεράστια Μαύρη Θάλασσα. Η Μαύρη Θάλασσα γέμιζε νερό για τους επόμενους τρεις αιώνες, καταπίνοντας ολοένα και περισσότερη στεριά εντός της, αν και δεν υπάρχει επιστημονική συναίνεση ούτε για την ποσότητα των υδάτων ούτε για την ταχύτητα με την οποία έλαβε χώρα ο κατακλυσμός…
Η πλημμύρα της Μεσογείου
Όπως ακριβώς και η Μαύρη Θάλασσα, και η Μεσόγειος ήταν κάποτε λίμνη. Όσο η αφρικανική τεκτονική πλάκα προσέγγιζε όμως ολοένα και περισσότερο την Ευρασία στο διάβα εκατομμυρίων ετών, οι δυο ήπειροι συγκρούστηκαν κάποια στιγμή. Το σημείο της αρχικής επαφής τους ήταν μεταξύ Ιβηρικής Χερσονήσου και βόρειων ακτών της Δυτικής Αφρικής κάπου 5,6 εκατ. χρόνια πριν.
Αποκομμένη από τον Ατλαντικό, η σημερινή Μεσόγειος άρχισε να εξατμίζεται εξαιτίας των ξηρών συνθηκών που επικράτησαν για αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Το θαλασσινό αλάτι της αποξηραμένης λίμνης παρασυρόταν πια από τους ανέμους, σπέρνοντας τον όλεθρο στο γύρω τοπίο.
Ευτυχώς για τη γειτονιά μας, κάπου 300.000 χρόνια αργότερα η Μεσόγειος ήταν και πάλι γεμάτη. Ο λόγος πιστεύεται ότι είναι η διαρκής κίνηση των τεκτονικών πλακών, που έκανε το έδαφος γύρω από τα στενά του Γιβραλτάρ να υποχωρήσει. Μερικές χιλιάδες χρόνια αργότερα, ο Ατλαντικός βρήκε τελικά διέξοδο στο κανάλι του Γιβραλτάρ πλημμυρίζοντας τη λεκάνη της Μεσογείου.
Οι γεωλόγοι μάς λένε πως ο ρυθμός της πλημμύρας ήταν αργός στις αρχές, αν και παρέμενε τριπλάσιος από την εκβολή του σημερινού Αμαζονίου στη θάλασσα. Κάποια στιγμή ωστόσο, όσο το κανάλι του Γιβραλτάρ γινόταν ολοένα και πιο πλατύ δηλαδή, το νερό ξεχυνόταν πια με τρομακτικούς ρυθμούς, γεμίζοντας το υπόλοιπο 90% της λεκάνης της Μεσογείου μέσα σε μια περίοδο από μερικούς μήνες μέχρι και δύο χρόνια!
Η άνοδος των νερών της Μεσογείου, εκτιμούν οι ειδικοί, έφτανε ακόμα και τα 10 μέτρα τη μέρα. Ναι, τη μέρα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου