Είναι πλέον κοινός τόπος ότι η Δυτική Μακεδονία βιώνει πολύ σκληρά τη διαδικασία βίαιης μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται, οι εξειδικευμένοι εργαζόμενοι αναζητούν αλλού την τύχη τους και οι ανειδίκευτοι «κλειδώνονται» στη μακροχρόνια ανεργία, καθώς εδώ σπανίζει και η εποχική εργασία.
Η αγορά που παραδοσιακά είναι το πιο αξιόπιστο βαρόμετρο της τοπικής οικονομίας πιέζεται αφόρητα αποδεικνύοντας του λόγου το αληθές.
Η τεράστια διαθεσιμότητα γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας εδώ, σε αντίθεση με την υπόλοιπη χώρα, ενώ συνιστά πλεονέκτημα για την περιοχή, μετατρέπεται ταχύτατα σε μειονέκτημα. Το περιβάλλον, αλλά και η κοινή λογική βιάζονται καθημερινά με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη ΑΠΕ από επενδυτές που αξιοποιούν τα κενά της νομοθεσίας και την αβελτηρία πολλών θεσμικών παραγόντων της περιοχής. Ο τόπος θυσιάζεται στο βωμό μεταπρατικών συμφερόντων και τώρα είναι η ώρα οι πολίτες να ορθώσουμε ανάστημα.
Χρειαζόμαστε επειγόντως μια σημαντική νίκη μετά τις αλλεπάλληλες ήττες προκειμένου να αλλάξει η ψυχολογία μας, αλλά κυρίως η φορά των πραγμάτων. Επιβάλλεται με απλά λόγια να συμφωνήσουμε σε ένα μεγάλο στόχο και να τον πετύχουμε όλοι μαζί και αυτός δεν είναι το υδρογόνο. Η πρόσφατη ανακοίνωση της ΔΕΠΑ για το White Dragon τοποθετεί την ολοκλήρωση του έργου στο 2040 γιατί υπάρχουν τεράστια θεσμικά κενά που έχουν σχέση με το καθεστώς επιδότησης της παραγωγής υδρογόνου. Πολύ καλή η πρωτοβουλία και μακάρι να ευοδωθεί, αλλά τα αποτελέσματα της θα αργήσουν πολύ να φανούν.
Η μεγαλύτερη γνωστή επένδυση που έχει προγραμματιστεί για την περιοχή είναι η ανάπτυξη 2 GW από τη ΔΕΗ και το ερώτημα είναι ποιά πρέπει να είναι η στάση μας. Δεδομένου ότι το έργο θα καταλάβει περίπου 40.000 στρέμματα στο ενεργειακό λεκανοπέδιο είναι προφανές ότι δεν μπορεί να γίνει ερήμην της τοπικής κοινωνίας. Το ελάχιστο που οφείλουμε να επιδιώξουμε είναι η μέγιστη δυνατή συμμετοχή μας σε αυτό. Επουδενί δεν μπορούμε να αποδεχτούμε μια από τα ίδια που ζούμε με τους διάφορους «επενδυτές» να εξασφαλίζουν εισοδήματα οι ίδιοι χωρίς κανένα όφελος για τον τόπο.
Η επένδυση επιβάλλεται να είναι πολυμετοχική με μετόχους μόνιμους κατοίκους της περιοχής που θα κατέχουν αθροιστικά μέχρι το 49% και με ξεκάθαρους όρους: Άνω και κάτω όριο συμμετοχής, σαφές κριτήριο εντοπιότητας, δεδομένη σχέση κόστους-οφέλους. Ό,τι ποσοστό του 49% δεν καλυφθεί από τους πολίτες, το αναλαμβάνουν από κοινού οι Δήμοι και η Περιφέρεια. Όσο περισσότεροι συμμετέχουν τόσο περισσότερο θα μειώνεται το κόστος δανεισμού της επένδυσης και αντίστοιχα το όφελος της περιοχής θα αυξάνεται.
Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι η δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ στις ΑΠΕ υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον γιατί αποτελεί τη μόνη εγγύηση συγκράτησης της τιμής της KWh σε λογικά επίπεδα τα επόμενα χρόνια και αυτό δίνει ευρύτερο νόημα στη συμμετοχή μας.
Ένα τέτοιο εγχείρημα είναι δεδομένο ότι θα ανοίξει το δρόμο που οδηγεί στις πολυπληθείς ενεργειακές κοινότητες με ηγέτη ένα φορέα δημοσίου συμφέροντος, όπως συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με τους Δήμους, θα μας φέρει δηλαδή πιο κοντά στην ενεργειακή δημοκρατία που είναι το μέγα ζητούμενο της εποχής. Η πρόκληση είναι μεγάλη για να την αγνοήσουμε και η έκβαση μπορεί να είναι νικηφόρα αρκεί να δράσουμε έγκαιρα και σωστά.
Η τεράστια διαθεσιμότητα γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας εδώ, σε αντίθεση με την υπόλοιπη χώρα, ενώ συνιστά πλεονέκτημα για την περιοχή, μετατρέπεται ταχύτατα σε μειονέκτημα. Το περιβάλλον, αλλά και η κοινή λογική βιάζονται καθημερινά με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη ΑΠΕ από επενδυτές που αξιοποιούν τα κενά της νομοθεσίας και την αβελτηρία πολλών θεσμικών παραγόντων της περιοχής. Ο τόπος θυσιάζεται στο βωμό μεταπρατικών συμφερόντων και τώρα είναι η ώρα οι πολίτες να ορθώσουμε ανάστημα.
Χρειαζόμαστε επειγόντως μια σημαντική νίκη μετά τις αλλεπάλληλες ήττες προκειμένου να αλλάξει η ψυχολογία μας, αλλά κυρίως η φορά των πραγμάτων. Επιβάλλεται με απλά λόγια να συμφωνήσουμε σε ένα μεγάλο στόχο και να τον πετύχουμε όλοι μαζί και αυτός δεν είναι το υδρογόνο. Η πρόσφατη ανακοίνωση της ΔΕΠΑ για το White Dragon τοποθετεί την ολοκλήρωση του έργου στο 2040 γιατί υπάρχουν τεράστια θεσμικά κενά που έχουν σχέση με το καθεστώς επιδότησης της παραγωγής υδρογόνου. Πολύ καλή η πρωτοβουλία και μακάρι να ευοδωθεί, αλλά τα αποτελέσματα της θα αργήσουν πολύ να φανούν.
Η μεγαλύτερη γνωστή επένδυση που έχει προγραμματιστεί για την περιοχή είναι η ανάπτυξη 2 GW από τη ΔΕΗ και το ερώτημα είναι ποιά πρέπει να είναι η στάση μας. Δεδομένου ότι το έργο θα καταλάβει περίπου 40.000 στρέμματα στο ενεργειακό λεκανοπέδιο είναι προφανές ότι δεν μπορεί να γίνει ερήμην της τοπικής κοινωνίας. Το ελάχιστο που οφείλουμε να επιδιώξουμε είναι η μέγιστη δυνατή συμμετοχή μας σε αυτό. Επουδενί δεν μπορούμε να αποδεχτούμε μια από τα ίδια που ζούμε με τους διάφορους «επενδυτές» να εξασφαλίζουν εισοδήματα οι ίδιοι χωρίς κανένα όφελος για τον τόπο.
Η επένδυση επιβάλλεται να είναι πολυμετοχική με μετόχους μόνιμους κατοίκους της περιοχής που θα κατέχουν αθροιστικά μέχρι το 49% και με ξεκάθαρους όρους: Άνω και κάτω όριο συμμετοχής, σαφές κριτήριο εντοπιότητας, δεδομένη σχέση κόστους-οφέλους. Ό,τι ποσοστό του 49% δεν καλυφθεί από τους πολίτες, το αναλαμβάνουν από κοινού οι Δήμοι και η Περιφέρεια. Όσο περισσότεροι συμμετέχουν τόσο περισσότερο θα μειώνεται το κόστος δανεισμού της επένδυσης και αντίστοιχα το όφελος της περιοχής θα αυξάνεται.
Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι η δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ στις ΑΠΕ υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον γιατί αποτελεί τη μόνη εγγύηση συγκράτησης της τιμής της KWh σε λογικά επίπεδα τα επόμενα χρόνια και αυτό δίνει ευρύτερο νόημα στη συμμετοχή μας.
Ένα τέτοιο εγχείρημα είναι δεδομένο ότι θα ανοίξει το δρόμο που οδηγεί στις πολυπληθείς ενεργειακές κοινότητες με ηγέτη ένα φορέα δημοσίου συμφέροντος, όπως συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με τους Δήμους, θα μας φέρει δηλαδή πιο κοντά στην ενεργειακή δημοκρατία που είναι το μέγα ζητούμενο της εποχής. Η πρόκληση είναι μεγάλη για να την αγνοήσουμε και η έκβαση μπορεί να είναι νικηφόρα αρκεί να δράσουμε έγκαιρα και σωστά.
Όλοι μαζί, μπορούμε!
Πάρις Κουκουλόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου