Πώς ο Όλυμπος Ελλάδος και ο Όλυμπος Βιθυνίας είναι ακριβώς στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος; Του Γιώργου Λεκάκη

 Το όρος Όλυμπος είναι το υψηλότερο βουνό της Ελλάδος, γνωστό παγκοσμίως για την μυθολογία του,

ως η κατοικία των 12 (ολύμπιων) θεών της ελληνικής Μυθολογίας - βλ. Όμηρος. Στους Ολυμπίους ορκίζονταν, γι' αυτό και το όρος είναι και σχήμα όρκου («οὐ τὸν Ὄλυμπον ἀπείρων», Σοφ.).

Υψηλότερη κορυφή του ο Μύτικας (2.917,727 μ.).

Είναι επίσης το δεύτερο σε ύψος βουνό των Βαλκανίων.

Ετυμολογείται από την αρχαια ελληνική λέξη λύκειο = φωτεινό, λαμπρό > λάμπω.(*)

Η ορεωνυμία Όλυμπος / Ούλυμπος / Έλυμπος / Ύλυμπος έχει δοθεί σε πολλά βουνά από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο έως σήμερα.

Ο Όλυμπος ευρίσκεται στον 40ό παράλληλο

40°05′00″N 22°21′00″E - τον παράλληλο των Ολυμπίων Θεών – ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΧΩΣ…

Το «περίεργο» είναι πως στον ίδιο ακριβώς παράλληλο, ευρίσκεται και ένας άλλος Όλυμπος, αυτός της Βιθυνίας Μικράς Ασίας:

40°04′14″N 29°13′18″E

Ο Όλυμπος της Βιθυνίας στην Μικρά Ασία φέρει ακόμη το αρχαιοελληνικό όνομα του Ολύμπου, αλλά… παραφρασμένα: Ουλού > Ulu dağ και στην αρχαιότητα πότε λογιζόταν στην Μυσία (Μυσιακός Όλυμπος) και πότε στην Βιθυνία (Βιθυνιακός Όλυμπος). Σήμερα το βουνό ανήκει στην επαρχία Προύσας, στην έκταση που καταλαμβάνει νυν η Τουρκία, και έχει ύψος 2.543 μ.

Τα δυο όρη απέχουν σε ευθεία απόσταση 583,5 χλμ. 

Κάθε τόπος, κάθε ελληνικό φύλλο, ήθελε να έχει έναν… Όλυμπο κοντά του, για να αισθάνεται κοντά με την κατοικία των θεών, και να νιώθει την προστασία τους. Για την ιστορία, υπάρχουν και άλλα όρη με το ίδιο όνομα, στην αρχαία ελληνική επικράτεια:

            - στην Παφλαγονία Μικράς Ασίας (νυν όρος Arıt, κοντά στο Μπαρτίν Τουρκίας).

            - στην Λυδία (όρος Νιφ, κοντά στην Σμύρνη).

            - στην Λυκία Μικράς Ασίας, με ομώνυμη κοιλάδα, νυν Tahtalı Dağı, κοντά στο Kemer 90 χλμ. νοτιοδυτικά της Αττάλειας.

            - στην Κύπρο (με υψηλότερη κορυφή τα 1.951 μ. – η υψηλότερη της μεγαλονήσου), στην οροσειρά Τρόοδος, 

            - στην Εύβοια, κλάδος της Δίρφυος.

            - στην Λέσβο, το δεύτερο σε ύψος βουνό της νήσου (967 μ.), που σήμερα το λένε δυστυχώς… Άγιος Ηλίας!

            - στην Κάρπαθο Δωδεκανήσου νυν δυστυχώς… Προφήτης Ηλίας, ύψους 719 μ., από το οποίο ονομάσθηκε και το ομώνυμο υπέροχο παραδοσιακό σημερινό χωριό (η) Όλυμπος / Έλυμπος.

            - στην Σκύρο, λέγεται παραφρασμένα και Λυμπιανή ή/και Ολυμπιακή.

            - στην Ολυμπία Ηλείας, παρυφάδα της Φολόης.

            - στην Λαυρεωτική Αττικής, ο Λαυρεωτικός Όλυμπος.

            - στην Αρκαδία, άλλη ονομασία του Λυκαίου όρους.

            -  στην Λακωνία, ο Λακωνικός Όλυμπος, νυν δυστυχώς… Τουρλοβούνι Πάρνωνος. Η αρχαία ονομασία όμως σε πείσμα διατηρείται στα τοπωνύμια Λυμπιάδα και Ολυμποχώρια, που βρίσκονται στην περιοχή!

ΠΟΙΑ ΣΧΕΣΗ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΟΛΥΜΠΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ;

Και σύγχρονοι αντιγραφείς του αρχαίου ολυμπιακού ελληνικού κλέους:

        - στην πολιτεία Ουάσινγκτον των ΗΠΑ, πάνω στην ομώνυμη χερσόνησο (Olympic Peninsula), το υψηλότερο της Ολυμπιακής Οροσειράς.

        - στην πολιτεία Γιούτα των ΗΠΑ.

        - στο San Francisco ΗΠΑ στα υψίπεδα Ashbury.

        - στην Νέα Ζηλανδία (2.096 μ.)

Και εκτός Γης:

        - στον πλανήτη Άρη, το Olympus Mons, το υψηλότερο γνωστό ηφαίστειο και βουνό (25.000 μ.) σε ολόκληρο το Ηλιακό μας Σύστημα.

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης «Ορεωνυμικά». Γ. Λεκάκης «Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις». Γ. Λεκάκης «Η αρχαία Βιθυνία». Γ. Λεκάκης «Η άγνωστη Μικρά Ασία». ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.5.2012.

 

 

(*) Ὄλυμπος: Ἰων. Οὔλυμπος, (ἀμφότερα παρ’ Ὁμ.), ὁ, ὄρος ἀποτελοῦν τὸ πρὸς τὴν Μακεδονίαν ὅριον τῆς Θεσσαλίας. ― Ἐν τῇ Ἰλ. θεωρεῖται ὡς ἕδρα τῶν θεῶν, ἀλλὰ ῥητῶς διακρίνεται ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, Ἰλ. Ε. 867 κἑξ., Ο. 192 κἑξ.· ἐπὶ τῆς ἀκροτάτης αὐτοῦ κορυφῆς ἐκάθητο ὁ Ζεύς, Α. 394 κἑξ., Ε. 753· καὶ ἐνταῦθα ἦσαν τὰ βασίλεια αὐτοῦ, Α. 533, κτλ.· ἐνῷ τὰ μέγαρα τῶν ἄλλων θεῶν ἔκειντο κατωτέρω ἐντὸς τῶν κοιλάδων καὶ φαράγγων τοῦ Ὀλύμπου, (κατὰ πτύχας Οὐλύμπιο), Λ. 77, πρβλ. Σ. 186· ἐπὶ τῆς ἀκροτάτης δὲ κορυφῆς τοῦ Ὀλύμπου ἐκαλοῦντο οἱ θεοὶ εἰς εὐωχίαν ἢ συμβούλιον, Θ. 2, Υ. 5, κτλ.· οὔτε δὲ βροχὴ οὔτε χιὼν ἔπιπτεν εἰς τὴν κορυφὴν αὐτοῦ, καὶ ἐβασίλευεν ἐκεῖ αἰωνία γαλήνη, Ὀδ. Ζ. 41 κἑξ. ― Ἐν τῇ Ὀδ. ἡ διάκρισις μεταξὺ Ὀλύμπου καὶ οὐρανοῦ εἶναι ἧττον ὁριστική· μάλιστα εν Υ. 103. 113 τὰ δύο φαίνονται ὡσεὶ ταυτιζόμενα. ― Ἐν μεταγενεστέροις χρόνοις, ὅτε οἱ φιλόσοφοι ἔθετον τὸ ἀνάκτορον τοῦ Διὸς ἐν τῷ κατακορύφῳ σημείῳ τοῦ οὐρανοῦ, τὸ ὄνομα Ὄλυμπος ἐξηκολούθει νὰ σημαίνῃ τὸν οὐρανόν, τὸ στερέωμα, ἴδε μάλιστα Voss. εἰς Οὐεργ. Γεωργ. 3. 261, σελ. 586 κἑξ.· ― παρὰ τοῖς Ἀττ., σχῆμα ὅρκου, οὐ τὸν Ὄλ. = οὐ μὰ τὸν Ὄλ., Σοφ. Ο. Τ. 1088, πρβλ. Ἀντ. 758. ΙΙ. τὸ ὄνομα τοῦτο ἀπεδίδετο καὶ εἰς ἄλλα ὄρη, ὧν ἕκαστον, συνήθως ὑψηλότερον τῶν γειτνιαζόντων, ἐν Μυσίᾳ, Ἡρόδ. 1. 36, Σοφ. Ἀποσπ. 468, Ξεν. Κυν. 11, 1· ἐν τῇ Λακωνικῇ, Πολύβ. 2. 65, 8· ἐν Ἤλιδι, Στράβ. 356· ἐν Λυκίᾳ, ὁ αὐτ. 666. 671· ἐν Κύπρῳ, ὁ αὐτ. 682. ΙΙΙ. ὡς ἐπίρρ. Ὀλυμπόνδε, παρ’ Ὁμ. ἀείποτε Ἰων. Οὐλυμπόθεν, ἐκ τοῦ Ὀλ., Πινδ. Π. 4. 382. (Ὁ Κούρτ. κλίνει νὰ ἀναφέρῃ τὴν λέξιν εἰς τὴν √ΛΑΜΠ, λάμπω, θεωρῶν τὸ Ὀ- ὡς εὐφωνικὸν καὶ τὸ υ ὡς Αἰολ.). - ΠΗΓΗ: L&S.

αρχαιος Ολυμπος Ελλαδος Βιθυνιας γεωγραφικο πλατος ορος υψηλοτερο βουνο Ελλαδας, ελληνικη μυθολογια κατοικια δωδεκα 12 ολυμπιοι θεοι υψηλοτερη κορυφη Μυτικας υψος Βαλκανια ετυμολογια λεξη λυκειο = φωτεινο, λαμπρο > λαμπω λαμπερο σχημα ορκος ου τον ολυμπον απειρων Σοφοκλης ορεωνυμια ελυμπος βουνα αρχαιος κοσμος ελληνικος Ουλυμπος / ελυμπος / υλυμπος 40ος παραλληλος Βιθυνια Μικρας Ασια μικρα ασια αρχαιοελληνικο ονομα παραφραση Ουλου > Ulu dag Uludag ουλουνταγ ουλουδαγ αρχαιοτητα Μυσια Μυσιακος Βιθυνιακος επαρχια Προυσα Τουρκια, ελληνικο φυλλο, προστασια ορη αρχαια ελληνικη επικρατεια Παφλαγονια αριτ Arıt, Μπαρτιν Τουρκιας Λυδια Νιφ, Σμυρνη Λυκια κοιλαδα, ταχταλι ταταλι Tahtalı Dagı, κεμερ Kemer Ατταλεια Κυπρος μεγαλονησος οροσειρα τροοδος Ευβοια, Διρφυς Λεσβος, υψομετρο νησι νησος αγιος Ηλιας Καρπαθος Προφητης Ηλιας, παραδοσιακο χωριο Σκυρος βορειων σποραδων μαγνησιας θεσσαλιας, Λυμπιανη Ολυμπιακη βορειες σποραδες μαγνησια θεσσαλια Ολυμπια ηλεια, παρυφαδα Φολοη Λαυρεωτικη Αττικης, Λαυρεωτικος Λαυριο Αττικη Αρκαδια, Λυκαιο λυκαιον Λακωνια, Λακωνικος Τουρλοβουνι Παρνωνας παρνων ονομασια τοπωνυμιο Λυμπιαδα Ολυμποχωρια, Ολυμποχωρι ΣΧΕΣΗ ΟΛΥΜΠΟΙ ολυμπιακο πολιτεια Ουασινγκτον ΗΠΑ, ολυμπιακη χερσονησος Οροσειρα Γιουτα σαν φρανσισκο San Francisco υψιπεδο ασμπουρυ ασμπουρι Ashbury Νεα Ζηλανδια Γη διαστημα πλανητης Αρης, ηφαιστειο Ηλιακο Συστημα Ορεωνυμικα Δωδεκανησα Δωδεκανησος ιωνικα ομηρος Μακεδονια Θεσσαλια ιλιαδα ιλιας εδρα θεων, ουρανος ακροτατη διας Ζευς, βασιλεια βασιλειο μεγαρο φαραγγας φαραγγι πτυχη ευωχια συμβουλιο βροχη χιων χιονι αιωνια γαληνη, οδυσσεια φιλοσοφος ανακτορον ανακτορο Διος κατακορυφο σημειο στερεωμα, ηροδοτος Ξενοφων Λακωνικη, Πολυβιος ηλιδα ηλις Στραβων ολυμπονδε, ομηρου Ουλυμποθεν, Πινδαρος Κουρτιος λεξις ευφωνικο αιολικα