Γιατί η ΕΥΠ αποχαρακτήρισε τα έγγραφα για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο - Το παρασκήνιο και τα πρώτα συμπεράσματα

Η ΕΥΠ αποχαρακτήρισε τα τηλεγραφήματα της Υπηρεσίας (τότε ΚΥΠ) που αφορούν το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και την εισβολή των Τούρκων.Πολλά σενάρια έχουν δει το φως της δημοσιότητας για τους λόγους που οδήγησαν τη σημερινή ηγεσία της ΕΥΠ να δώσει στη δημοσιότητα τα τηλεγραφήματα της τότε ΚΥΠ που αφορούν το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου αλλά και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο- ακόμα και σενάρια που έχουν να κάνουν με την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα διατυπώθηκαν- αλλά η αλήθεια είναι λίγο πιο πεζή.


Η πρωτοβουλία ανήκει στον διπλωμάτη και σημερινό επικεφαλής της Υπηρεσίας, Θεμιστοκλή Δεμίρη, που προηγουμένως πήρε φυσικά το πράσινο φως από το Μαξίμου και ακολουθεί την πρακτική άλλων υπηρεσιών στο εξωτερικό- όπως είναι το State Department για παράδειγμα- που δίνουν στη δημοσιότητα τα αρχεία τους, μετά την πάροδο ικανού χρόνου, για την ιστορική έρευνα και την ενημέρωση.
 

 



Αλλωστε το περιεχόμενο των τηλεγραφημάτων της Υπηρεσίας αφορά μια κρίσιμη ιστορικά περίοδο- το τραύμα της οποίας παραμένει δυστυχώς ανοιχτό- και συμπίπτει με την επέτειο για τα 50 χρόνια από την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ενώ η χρονική απόσταση είναι τέτοια που δεν τίθεται θέμα αποκάλυψης κάποιων ευαίσθητων μυστικών. Παρά ταύτα, οι αρμόδιοι της ΕΥΠ πήραν μέτρα και ήλεγξαν ώστε να μην υπάρχουν στα τηλεγραφήματα αναφορές, που μπορεί να δημιουργήσουν θέμα εθνικής ασφάλειας και γι΄αυτό όλα τα κείμενα ελέγχθηκαν εξονυχιστικά.

Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο αποχαρακτηρισμός των σχετικών εγγράφων δεν θα είναι μια μεμονωμένη κίνηση, καθώς θα ακολουθήσουν και άλλες και έτσι η ΕΥΠ θα εναρμονιστεί με τις πρακτικές που ακολουθούν και άλλες υπηρεσίες πληροφοριών ανά τον κόσμο.

Τα πρώτα συμπεράσματα

Η δημοσίευση του υλικού έγινε ταυτόχρονα με τη δημοσίευση μιας πρώτης ανάλυσής των τηλεγραφημάτων από τον καθηγητή Ιστορίας του Μεταπολεμικού Κόσμου στο ΕΚΠΑ, Ευάνθη Χατζηβασιλείου.

Στα πρώτα συμπεράσματα του καθηγητή κ. Χατζηβασιλείου ότι η ΕΥΠ δεν ήταν σε γνώση του πραξικοπήματος που οργάνωσε η χούντα εναντίον του Μακαρίου, τουλάχιστον όχι οι αξιωματικοί που συνέτασσαν τα τηλεγραφήματα. Ως έμπειροι συνωμότες δεν αποκάλυψαν τον σχεδιασμό τους παρά σε ελάχιστους.

Την ίδια στιγμή, όπως προκύπτει από τα τηλεγραφήματα, οι πράκτορες της ΚΥΠ προειδοποίησαν όμως την Αθήνα για τις ετοιμασίες των Τούρκων για την εισβολή, αλλά ο δικτάτορας Ιωαννίδης ήταν τόσο πεπεισμένος ότι οι Τούρκοι δεν θα αντιδράσουν στο πραξικόπημα, που δεν τους έδωσε σημασία. Και αρνήθηκε έως το τέλος να δώσει την εντολή να ετοιμαστούν Ελλάδα και Κύπρος για τον πόλεμο. Εως τη στιγμή που πλέον οι Τούρκοι στρατιώτες είχαν πια πατήσει στο νησί…


Εχει ενδιαφέρον ότι στα τηλεγραφήματα υπάρχει η ενημέρωση προς την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων που κάνει ο "ευσυνείδητος αξιωματικός Σημαιοφορίδης", τότε επικεφαλής του κλιμακίου της ΕΥΠ στην Κυρήνεια, που καταγράφει και ενημερώνει επειγόντως την Αθήνα για επικείμενη τουρκική απόβαση αλλά... εις μάτην.

Να σημειωθεί ότι από το υλικό υπάρχουν κομμάτια που έχουν διαγραφεί για λόγους ασφαλείας, ενώ τηλεγράφημα την ημέρα του πραξικοπήματος δεν εστάλη. Επίσης δεν εστάλη τηλεγράφημα την ημέρα της εισβολής των Τούρκων και τις δυο επόμενες. Τέτοιο ήταν το χάος που βασίλευε στις τάξεις των χουντικών στελεχών.


 thetoc.gr