Σε μια χώρα σαν τη δική μας, όπου οι γιαγιάδες παθαίνουν πανικό μόλις η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 20 βαθμούς και αρχίζουν το γνωστό μάντρα «ζακέτα να βάλεις», η εικόνα ενός μωρού στους -5 φαντάζει σενάριο τρόμου. Και ενώ στην Ελλάδα μια ψυχρούλα αρκεί για να σημάνει συναγερμός, στις σκανδιναβικές χώρες συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Εκεί, το κρύο δεν θεωρείται απειλή αλλά σύμμαχος. Σε τέτοιο βαθμό που οι γονείς αφήνουν τα μωρά τους να κοιμούνται έξω στο χιόνι, σαν να είναι το πιο φυσιολογικό στον κόσμο.
Σύμφωνα με την παράδοση των σκανδιναβικών χωρών, ο ύπνος των μωρών σε εξωτερικό χώρο και σε χαμηλές θερμοκρασίες ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και προάγει την καλή υγεία.
Είναι σύνηθες καροτσάκια να βρίσκονται παραταγμένα έξω από καφέ στο κρύο, ενώ οι γονείς τους απολαμβάνουν έναν ζεστό καφέ. Οι περισσότεροι παιδικοί σταθμοί στη Σουηδία βγάζουν τα παιδιά έξω για να ξεκουραστούν, ακόμα κι όταν το τοπίο είναι κατάλευκο. Εκείνα μοιάζει να μην ενοχλούνται. Αντιθέτως, κοιμούνται βαθιά.
Κρύο με προϋποθέσεις
Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με την παράδοση των σκανδιναβικών χωρών, ενισχύεται η άμυνα του οργανισμού και προάγεται η καλή υγεία. Απαραίτητες προϋποθέσεις ο σωστός ρουχισμός των βρεφών, οι ειδικοί υπνόσακοι και τα αντιανεμικά προστατευτικά. Παράλληλα, οι γονείς χρησιμοποιούν καροτσάκια που οι ρόδες τους κλειδώνουν ή τοποθετούν σφήνες για να τα αποτρέψουν από το να κυλήσουν, τοποθετούν θερμόμετρα για να παρατηρούν τη θερμοκρασία και πολλές φορές οθόνη για να έχουν τον πλήρη έλεγχο. Σε περίπτωση που οι θερμοκρασίες είναι πραγματικά χαμηλές -για τα δικά τους δεδομένα- περιορίζουν τον ύπνο σε εξωτερικούς χώρους. Σημαντικό είναι το μωρό να έχει συνηθίσει ώστε η πρακτική να έχει μεγαλύτερη επιτυχία. Υποστηρίζουν ότι έτσι κοιμούνται καλύτερα και για περισσότερο, εκτίθενται σε λιγότερα μικρόβια σε σύγκριση με όσα κοιμούνται στο εσωτερικό.
Δεν είναι λίγα τα νηπιαγωγεία σε αυτές τις χώρες που στο πρόγραμμά τους περιλαμβάνουν πολλές δραστηριότητες στον καθαρό αέρα, παρά στις κλειστές αίθουσες όπου ο συγχρωτισμός με πολλά παιδάκια μπορεί να οδηγήσει σε εξάπλωση ιώσεων. Με το μοντέλο «σχολείο του δάσους» η ύπαιθρος μετατρέπεται σε σχολική αίθουσα. Οι μικροί μαθητές μπαίνουν στο εσωτερικό, μόνο την ώρα του φαγητού, ή όταν οι καιρικές συνθήκες είναι πραγματικά δύσκολες. «Δεν υπάρχει κακός καιρός, μόνο κακά ρούχα», ή «λίγος καθαρός αέρας δεν έβλαψε ποτέ κανέναν», λένε οι Σουηδοί και το πιστεύουν ακράδαντα.
Είναι σύνηθες καροτσάκια να βρίσκονται παραταγμένα έξω από καφέ στο κρύο, ενώ οι γονείς τους απολαμβάνουν έναν ζεστό καφέ. Οι περισσότεροι παιδικοί σταθμοί στη Σουηδία βγάζουν τα παιδιά έξω για να ξεκουραστούν, ακόμα κι όταν το τοπίο είναι κατάλευκο. Εκείνα μοιάζει να μην ενοχλούνται. Αντιθέτως, κοιμούνται βαθιά.
Κρύο με προϋποθέσεις
Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με την παράδοση των σκανδιναβικών χωρών, ενισχύεται η άμυνα του οργανισμού και προάγεται η καλή υγεία. Απαραίτητες προϋποθέσεις ο σωστός ρουχισμός των βρεφών, οι ειδικοί υπνόσακοι και τα αντιανεμικά προστατευτικά. Παράλληλα, οι γονείς χρησιμοποιούν καροτσάκια που οι ρόδες τους κλειδώνουν ή τοποθετούν σφήνες για να τα αποτρέψουν από το να κυλήσουν, τοποθετούν θερμόμετρα για να παρατηρούν τη θερμοκρασία και πολλές φορές οθόνη για να έχουν τον πλήρη έλεγχο. Σε περίπτωση που οι θερμοκρασίες είναι πραγματικά χαμηλές -για τα δικά τους δεδομένα- περιορίζουν τον ύπνο σε εξωτερικούς χώρους. Σημαντικό είναι το μωρό να έχει συνηθίσει ώστε η πρακτική να έχει μεγαλύτερη επιτυχία. Υποστηρίζουν ότι έτσι κοιμούνται καλύτερα και για περισσότερο, εκτίθενται σε λιγότερα μικρόβια σε σύγκριση με όσα κοιμούνται στο εσωτερικό.
Δεν είναι λίγα τα νηπιαγωγεία σε αυτές τις χώρες που στο πρόγραμμά τους περιλαμβάνουν πολλές δραστηριότητες στον καθαρό αέρα, παρά στις κλειστές αίθουσες όπου ο συγχρωτισμός με πολλά παιδάκια μπορεί να οδηγήσει σε εξάπλωση ιώσεων. Με το μοντέλο «σχολείο του δάσους» η ύπαιθρος μετατρέπεται σε σχολική αίθουσα. Οι μικροί μαθητές μπαίνουν στο εσωτερικό, μόνο την ώρα του φαγητού, ή όταν οι καιρικές συνθήκες είναι πραγματικά δύσκολες. «Δεν υπάρχει κακός καιρός, μόνο κακά ρούχα», ή «λίγος καθαρός αέρας δεν έβλαψε ποτέ κανέναν», λένε οι Σουηδοί και το πιστεύουν ακράδαντα.
Σύμφωνα με μελέτες ο υπαίθριος ύπνος διαρκεί 92 λεπτά περισσότερο απ’ ό,τι εκείνος στο σπίτι, τα παιδιά είναι πιο ήρεμα, κοιμούνται πιο βαθιά, ξυπνούν πιο ανανεωμένα και γίνονται πιο ανθεκτικά.
Τι λένε οι μελέτες
Τι υποστηρίζουν οι επιστήμονες, όμως; Μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είχαν πιο συχνή έκθεση σε εξωτερικούς χώρους νωρίς στη ζωή τους ήταν λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν διάφορους τύπους αλλεργιών και αυτοάνοσων νοσημάτων. Η έκθεση σε ένα ευρύ φάσμα μικροοργανισμών στο εξωτερικό περιβάλλον βοηθά το ανοσοποιητικό τους σύστημα να αναπτύξει ανοχή και αντίσταση. Επιπλέον, έρευνα που διεξήχθη στη Φινλανδία παρατήρησε ότι τα μωρά που κοιμόντουσαν σε εξωτερικούς χώρους ξεκουράζονταν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από εκείνα που βρίσκονταν σε εσωτερικούς χώρους, καθώς ρυθμιζόταν καλύτερα ο κιρκάδιος ρυθμός τους. Ερευνητές από τη Νορβηγία, μάλιστα, υπολόγισαν ότι ο ύπνος διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 92 λεπτά περισσότερο απ’ ό,τι εκείνος στο σπίτι. Τα παιδιά είναι πιο ήρεμα, κοιμούνται πιο βαθιά, ξυπνούν πιο ανανεωμένα, και γίνονται πιο ανθεκτικά.
Παράλληλα, μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι έδειξε ότι τα παιδιά που περνούν περισσότερο χρόνο σε φυσικά περιβάλλοντα μεγαλώνουν με μεγαλύτερη εκτίμηση για τη φύση, με οφέλη στη συμπεριφορά και τη στάση τους απέναντι στο περιβάλλον και την προστασία του ως ενήλικες. Την ίδια στιγμή, με αυτόν τον τρόπο προωθείται η ανεξαρτησία και ο ύπνος σε εξωτερικό χώρο είναι ένα διακριτικό βήμα για την αυτονομία. Πολλοί μπορεί να θεωρήσουν παράτολμο να αφήσουν τα παιδιά τους έξω από ένα εστιατόριο ή καφέ, καθώς φοβούνται την αρπαγή. Ωστόσο, οι πολίτες των σκανδιναβικών χωρών υποστηρίζουν ότι η πρακτική αυτή ενισχύει την αίσθηση της κοινότητας και της εμπιστοσύνης. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι δεν έχουν επίβλεψη του μωρού τους.
Υπάρχουν προκλήσεις;
Παρότι υπάρχουν δεδομένα σχετικά με τη διάρκεια του ύπνου, αυτά είναι περιορισμένα, καθώς οι έρευνες είναι μικρές, με λίγα δείγματα, χωρίς μακροπρόθεσμες συνέπειες. Σε έρευνα σχετικά με τη θερμοκρασία του σώματος του παιδιού, παρατηρήθηκε ότι μειώθηκε σταδιακά και σε μερικές περιπτώσεις τα άκρα ήταν πιο δροσερά, γεγονός που δείχνει δυσκολία στη ρύθμιση της θερμοκρασίας. Όσο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, οι έρευνες δεν είχαν μεγάλη διάρκεια και συχνά βασίζονταν σε παρατηρήσεις των γονέων ή σε παραδόσεις της χώρας.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι για την πρακτική αυτή, πρέπει να τηρούνται σχολαστικά συγκεκριμένοι όροι, όπως ο κατάλληλος ρουχισμός και το περιβάλλον, η διαρκής παρακολούθηση, η σταδιακή προσαρμογή στη θερμοκρασία και η αποφυγή υπερβολών. Διαφορετικά, δεν αποκλείονται κίνδυνοι υποθερμίας ή θερμικής καταπόνησης τους θερινούς μήνες, ιδίως για νεογέννητα.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image
Εισαγωγική φωτογραφία: 123RF
Τι λένε οι μελέτες
Τι υποστηρίζουν οι επιστήμονες, όμως; Μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είχαν πιο συχνή έκθεση σε εξωτερικούς χώρους νωρίς στη ζωή τους ήταν λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν διάφορους τύπους αλλεργιών και αυτοάνοσων νοσημάτων. Η έκθεση σε ένα ευρύ φάσμα μικροοργανισμών στο εξωτερικό περιβάλλον βοηθά το ανοσοποιητικό τους σύστημα να αναπτύξει ανοχή και αντίσταση. Επιπλέον, έρευνα που διεξήχθη στη Φινλανδία παρατήρησε ότι τα μωρά που κοιμόντουσαν σε εξωτερικούς χώρους ξεκουράζονταν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από εκείνα που βρίσκονταν σε εσωτερικούς χώρους, καθώς ρυθμιζόταν καλύτερα ο κιρκάδιος ρυθμός τους. Ερευνητές από τη Νορβηγία, μάλιστα, υπολόγισαν ότι ο ύπνος διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 92 λεπτά περισσότερο απ’ ό,τι εκείνος στο σπίτι. Τα παιδιά είναι πιο ήρεμα, κοιμούνται πιο βαθιά, ξυπνούν πιο ανανεωμένα, και γίνονται πιο ανθεκτικά.
Παράλληλα, μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι έδειξε ότι τα παιδιά που περνούν περισσότερο χρόνο σε φυσικά περιβάλλοντα μεγαλώνουν με μεγαλύτερη εκτίμηση για τη φύση, με οφέλη στη συμπεριφορά και τη στάση τους απέναντι στο περιβάλλον και την προστασία του ως ενήλικες. Την ίδια στιγμή, με αυτόν τον τρόπο προωθείται η ανεξαρτησία και ο ύπνος σε εξωτερικό χώρο είναι ένα διακριτικό βήμα για την αυτονομία. Πολλοί μπορεί να θεωρήσουν παράτολμο να αφήσουν τα παιδιά τους έξω από ένα εστιατόριο ή καφέ, καθώς φοβούνται την αρπαγή. Ωστόσο, οι πολίτες των σκανδιναβικών χωρών υποστηρίζουν ότι η πρακτική αυτή ενισχύει την αίσθηση της κοινότητας και της εμπιστοσύνης. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι δεν έχουν επίβλεψη του μωρού τους.
Υπάρχουν προκλήσεις;
Παρότι υπάρχουν δεδομένα σχετικά με τη διάρκεια του ύπνου, αυτά είναι περιορισμένα, καθώς οι έρευνες είναι μικρές, με λίγα δείγματα, χωρίς μακροπρόθεσμες συνέπειες. Σε έρευνα σχετικά με τη θερμοκρασία του σώματος του παιδιού, παρατηρήθηκε ότι μειώθηκε σταδιακά και σε μερικές περιπτώσεις τα άκρα ήταν πιο δροσερά, γεγονός που δείχνει δυσκολία στη ρύθμιση της θερμοκρασίας. Όσο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, οι έρευνες δεν είχαν μεγάλη διάρκεια και συχνά βασίζονταν σε παρατηρήσεις των γονέων ή σε παραδόσεις της χώρας.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι για την πρακτική αυτή, πρέπει να τηρούνται σχολαστικά συγκεκριμένοι όροι, όπως ο κατάλληλος ρουχισμός και το περιβάλλον, η διαρκής παρακολούθηση, η σταδιακή προσαρμογή στη θερμοκρασία και η αποφυγή υπερβολών. Διαφορετικά, δεν αποκλείονται κίνδυνοι υποθερμίας ή θερμικής καταπόνησης τους θερινούς μήνες, ιδίως για νεογέννητα.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image
Εισαγωγική φωτογραφία: 123RF
newmoney.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου