Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έκαναν σημαντική πρόοδο στο να κατανοήσουν για ποιο λόγο μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με προδιάθεση για καρδιοπάθεια, ενώ άλλοι τρώνε μεγάλες ποσότητες λιπαρών φαγητών, χωρίς να φαίνεται να κινδυνεύουν.Ο έλεγχος όλου του ανθρώπινου γενετικού κώδικα (DNA) από μια μεγάλη διεθνή ομάδα επιστημόνων από την... Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ασία αποκάλυψε 95 γονίδια (τα 59 για πρώτη φορά) που επηρεάζουν το επίπεδο της χοληστερίνης στο αίμα.
Η ανακάλυψη ρίχνει πλέον νέο -γενετικό - φως στον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν αρκετοί άνθρωποι να εμφανίσουν καρδιαγγειακό πρόβλημα, την κυριότερη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες. Μερικά γονίδια που ανακαλύφθηκαν, μπορεί να αποτελέσουν τη βάση για νέα φάρμακα, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα κ.α. παίζουν ρόλο στην αύξηση της χοληστερίνης στο αίμα, αλλά τώρα φαίνεται πως ο γενετικός παράγων παίζει επίσης σημαντικό ρόλο.
Η ανακάλυψη αναδεικνύει τη σημασία των γονιδίων και εξηγεί γιατί η ρύθμιση του επιπέδου της χοληστερίνης είναι ακόμα πιο πολύπλοκη υπόθεση από ό,τι θεωρούσαν οι επιστήμονες μέχρι τώρα. Η διεθνής μελέτη, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό “Nature”, σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό και το BBC, εκτιμά ότι τα γονίδια που βρέθηκαν, ερμηνεύουν περίπου το ένα τέταρτο έως το ένα τρίτο της κληρονομικότητας, αναφορικά με τα επίπεδα της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων.
Οι συνεργαζόμενοι περίπου 200 ερευνητές (μεταξύ αυτών και έλληνες επιστήμονες), υπό τον Σεκάρ Καθιρεσάν του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, «χαρτογράφησαν» το DNA περισσότερων από 100.000 ατόμων για να εντοπίσουν εκείνα τα γονίδια που επηρεάζουν τις διάφορες μορφές της χοληστερίνης, όπως την «καλή» (HDL), την «κακή» (LDL) και τα τριγλυκερίδια. Τα λιπίδια αυτά του αίματος είναι ζωτικά για τα κύτταρα, από την άλλη όμως μπορεί να φράξουν και να σκληρύνουν τις αρτηρίες, οδηγώντας σε έμφραγμα, εγκεφαλικό κ.α.
Οι γιατροί εδώ και καιρό γνωρίζουν ότι ορισμένοι άνθρωποι κληρονομούν υψηλά επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων, ενώ άλλοι χαμηλά επίπεδα. Επίσης οι άνθρωποι διαφέρουν στο βαθμό που η τροφή τους αυξάνει (ή μειώνει) την χοληστερίνη. Από φαρμακευτικής πλευράς, τα γνωστότερα φάρμακα που ρίχνουν την χοληστερίνη, είναι οι στατίνες (όπως το Lipitor της Pfizer και το Crestor της AstraZeneca), που αποφέρουν δισεκατομμύρια κέρδη στις φαρμακοβιομηχανίες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ένας στους πέντε ανθρώπους (ποσοστό 20% περίπου) έχουν γενετική προδιάθεση για χαμηλή «κακή» χοληστερίνη, με συνέπεια να έχουν 40% μικρότερο κίνδυνο για έμφραγμα σε σχέση με τον μέσο όρο. Ομάδα ερευνητών, υπό τον καθηγητή Ντάνιελ Ρέιντερ της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, ελπίζουν ότι θα μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα φάρμακο που θα μιμείται τη δράση του γονιδίου, το οποίο προσφέρει φυσική προστασία σε αυτά τα τυχερά άτομα.
Οι επιστήμονες αναγνώρισαν την ανάγκη, λόγω της πολυπλοκότητας της βιολογίας της χοληστερίνης, να κάνουν περαιτέρω έρευνες για να κατανοήσουν ακριβώς τι κάνει κάθε εμπλεκόμενο γονίδιο και πώς αυτά τα 95 γονίδια αλληλεπιδρούν. Ο βρετανός καθηγητής ιατρικής Πίτερ Γουάισμπεργκ έκανε λόγο για «το πρώτο βήμα σε ένα μακρύ δρόμο».
Links: Για τις πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες (με συνδρομή) στις διευθύνσεις: http://www.nature.com/nature/journal/v466/n7307/abs/nature09270.html και http://www.nature.com/nature/journal/v466/n7307/abs/nature09266.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου