Ιστορική ομιλία Σαμαρά για την Συνταγματική Αναθεώρηση και τη Νέα Ελλάδα

«Για αυτήν τη Νέα Ελλάδα δεν πρόκειται να κάνω πίσω δεν πρόκειται να συμβιβαστώ. Σας καλώ να μου δώσετε την εντολή να δημιουργήσουμε τη Νέα Ελλάδα. Αυτή η Βουλή βάζει την ατζέντα των μεγάλων αλλαγών»..

Τo χέρι σε όσους θέλουν να αλλάξει πραγματικά η Ελλάδα και όχι σε εκείνους που είναι προσκολλημένοι στο παρελθόν και στο αποτυχημένο και ξεπερασμένο μεταπολιτευτικό πολιτικό μοντέλο, τείνει ο Αντώνης Σαμαράς. Ανακοινώνοντας τις προτάσεις του για την Συνταγματική Αναθεώρηση ο πρωθυπουργός παίρνει στις πλάτες του την πρωτοβουλία των κινήσεων για τις θεσμικές αλλαγές που χρειάζεται η χώρα για να πάει μπροστά. Και δεν υπάρχει πλέον καμιά δικαιολογία από κανέναν, ούτε από κόμματα ούτε από πολίτες, να μην συμμετάσχουν σε μια εθνική προσπάθεια θεσμικής ανάτασης της χώρας.
«Εμείς τολμάμε» είπε χαρακτηριστικά και απευθυνόμενος στους πολίτες τόνισε: «Για αυτήν τη νέα Ελλάδα δεν πρόκειται να κάνω πίσω δεν πρόκειται να συμβιβαστώ. Σας καλώ να μου δώσετε την εντολή να δημιουργήσουμε τη νέα Ελλάδα. Αυτή η Βουλή βάζει την ατζέντα των μεγάλων αλλαγών». Παράλληλα, δήλωσε ανοικτός σε διάλογο με όλους μεταφέροντας την πρόκληση της μεγάλης αλλαγής και στα άλλα στρατόπεδα.
Καθόλου τυχαία δεν ήταν η αναφορά του πρωθυπουργού στον ιδρυτή της Νέας Δημοκρατίας τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 και την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Πρόκειται για τρεις σταθμούς στη σύγχρονη ελληνική ιστορία και δημοκρατία στις οποίες το κόμμα της ΝΔ έχει μεγάλο μερίδιο. Με τον τρόπο αυτό ο κ. Σαμαράς θέτει το νέο στόχο, βάζει τις βάσεις για το νέο σταθμό τον οποίο και πάλι προωθεί η Νέα Δημοκρατία πρώτη απ' όλους, και από το κέντρο και από την Αριστερά οι οποίοι έτσι κι αλλιώς ήταν απόντες σε γενικές γραμμές από τους πυλώνες της μεταπολιτευτικής ελληνικής δημοκρατίας.
Όπως δεν είναι καθόλου τυχαία και η αναφορά για το «επόμενο ιστορικό άλμα» που καλείται να κάνει η Νέα Δημοκρατία. «Η μεταρρύθμιση δεν μπορεί συνεχώς να αναβάλλεται, είπε και τόνισε χαρακτηριστικά ότι «εμείς τολμάμε και θέτουμε την ατζέντα για την μεταρρύθμιση του Συντάγματος».
Ίσως πολλοί δεν το έχουν αντιληφθεί, όμως, αυτή η ομιλία του πρωθυπουργού μπορεί να χαρακτηριστεί ιστορική διότι αλλάζει την ατζέντα της ελληνικής πολιτικής και της κοινωνίας. Αυτά που οδήγησαν σε απαξίωση του πολιτικού συστήματος, που έχουν κάνει έξαλλο τον ελληνικό λαό, που υποβάθμισαν το δημοκρατικό πολίτευμα και απαξίωσαν την κοιτίδα της Δημοκρατίας μπορούν να αρθούν εφόσον ακολουθήσουν τον Αντώνη Σαμαρά και οι υπόλοιποι.

Κανείς δεν ξέρει αν θα γίνουν όλα όσα προτάθηκαν. Άλλωστε απαιτείται ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, φαντασία στην εξουσία, άρση των κομματικών και πολιτικών γραμμών και κυρίως να θάψουν όλοι τα τσεκούρια του πολέμου. Να ξεχαστούν οι εμφυλιοπολεμικές κραυγές και να ενωθεί ο ελληνικός λαός σε έναν κοινό σκοπό. Τη Νέα Ελλάδα που όλοι μας ονειρευόμαστε και όλοι μας επιθυμούμε.
Η επιτροπή υπό τον Δ. Αβραμόπουλο, κατέληξε στις προτάσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν αντικείμενο συζήτησης με όλα τα σοβαρά πολιτικά κόμματα, χωρίς παρωπίδες και προαπαιτούμενα. Ο κ. Σαμαράς πρότεινε η επόμενη Βουλή να είναι αναθεωρητική και κατέθεσε τις προτάσεις του για μείωση του αριθμού των βουλευτών, εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας απ' ευθείας από το λαό, χρονικά όρια για τη θητεία του πρωθυπουργού καθώς και άρση των προνομίων των βουλευτών που τόσο έχουν κατακριθεί από τον ελληνικό λαό.
«Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα. Αποκτούμε την ανταγωνιστικότητα που μας αξίζει. Χωρίς αυτή θα ήμασταν πάντα εξαρτημένοι» ανέφερε ο πρωθυπουργός στην εισαγωγική του ομιλία επισημαίνοντας ότι «νοικοκυρεύουμε τη χώρα και τελειώνουμε με τα ελλείμματα, οραματιζόμαστε ένα αύριο χωρίς τα βαρίδια του παρελθόντος».
Ο κ. Σαμαράς είπε πως «αποδείξαμε στους εαυτούς μας και στους γύρω μας ότι η Ελλάδα μπορεί να ξεπεράσει την κρίση του δανεισμού. Ήδη πετύχαμε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση που έγινε ποτέ. Ανακτήσαμε την αξιοπιστία μας, κερδίσαμε την εμπιστοσύνη των αγορών, αλλάξαμε διεθνώς την εικόνα της χώρας, σταθεροποιήσαμε την πατρίδα, κερδίσαμε το σεβασμό του υπόλοιπου κόσμου, κερδίσαμε ξανά την χαμένη μας αυτοπεποίθηση». Παράλληλα τόνισε ότι οι ευρωεκλογές δεν θα προκαλέσουν κυβερνητική κρίση και κατάρρευση.
Ο πρωθυπουργός άνοιξε το δρόμο για αλλαγή του άθλιου νόμου περί ευθύνης υπουργών επισημαίνοντας ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η διάταξη που προσδιορίζει την ποινική ευθύνη των υπουργών, της διάταξης για την ασυλία των βουλευτών με την ασυλία να περιορίζεται αποκλειστικά στα όρια της άσκησης των κοινοβουλευτικών καθηκόντων.
Όπως τόνισε, «το Σύνταγμα έχει κλείσει τον κύκλο του» και πως «η Ελλάδα χρειάζεται μία νέα αρχιτεκτονική».
Στις προτάσεις αυτές που ξεχωρίζουν είναι:
• Θέσπιση ασυμβίβαστου του αξιώματος του υπουργού με την ιδιότητα του βουλευτή,
• Επανεξέταση του αριθμού των βουλευτών και των βουλευτών Επικρατείας,
• Ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων,
• Κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας (χρόνος παραγραφής) ως προς την ποινική ευθύνη των υπουργών,
• Αλλαγή της διάταξης για την ασυλία των βουλευτών,
• Πρόβλεψη για το «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων και ανάθεση του ελέγχου σε ειδικό σώμα, αποτελούμενο αποκλειστικά από ανώτατους λειτουργούς των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας,
• Κατάργηση των βουλευτικών προνομίων που δεν έχουν σχέση με τα καθήκοντα του βουλευτή,
• Καθιέρωση σταθερού εκλογικού συστήματος με την πρόβλεψη ότι η αλλαγή του απαιτεί πλειοψηφία των 3/5 της Βουλής,
• Ισχυροποίηση των εγγυήσεων για εξάντληση της διάρκειας της κοινοβουλευτικής περιόδου,
• Ενίσχυση του ρόλου των βουλευτών τόσο σε νομοθετικό όσο και σε ελεγκτικό επίπεδο,
• Θεσμοθέτηση συγκεκριμένου κυβερνητικού σχήματος και αντίστοιχου οργανογράμματος με απόφαση των 3/5 της Βουλής,
• Κατάργηση του θεσμού των Γενικών Γραμματέων των υπουργείων και της αντίστοιχης αναβάθμισης του ρόλου των Γενικών Διευθυντών,
• Ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου,
• ίδρυση ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τη γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων μεγάλων δημόσιων συμβάσεων και ιδιωτικών επενδύσεων,
• Αναθεώρηση των περί δημοψηφισμάτων διατάξεων, για την πρόβλεψη διενέργειας δημοψηφίσματος και με λαϊκή πρωτοβουλία,
• Πρόβλεψη για την υποχρέωση κατάθεσης ετήσιου αναλυτικού απολογισμού από όλους τους φορείς που χρηματοδοτούνται από το κρατικό προϋπολογισμό,
• Θεσμοθέτηση δύο μόνιμων υπηρεσιακών υφυπουργών, Εξωτερικών και επί του Προϋπολογισμού, με 5ετή θητεία και εκλογή τους από τα 3/5 της Βουλής.
Διαβάστε όλη την ομιλία του Πρωθυπουργού για τη Συνταγματική Αναθεώρηση- Μεταρρυθμίσεις

Κύριε εκπρόσωπε του Αρχιεπισκόπου, κύριε Πρόεδρε της Βουλής, κύριοι υπουργοί, φίλες και φίλοι,
Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα! Για πρώτη φορά μιλάμε για το αύριο, χωρίς να φοβόμαστε ότι αυτό είναι κάτι το δύσκολο, ή το μάταιο, ή το μακρινό. Για πρώτη φορά νοικοκυρεύουμε τη Χώρα και τελειώνουμε με τα ελλείμματα που μας γονάτιζαν, κατακτούμε την ανταγωνιστικότητα που μας αξίζει. Δηλαδή την Ελευθερία που μας αξίζει! Γιατί χωρίς ανταγωνιστικότητα θα ήμασταν πάντοτε εξαρτημένοι, από τους δανειστές και τα δανεικά. Για πρώτη φορά οραματιζόμαστε ένα αύριο, χωρίς τα βαρίδια του παρελθόντος.
Τα τελευταία δύο χρόνια αποδείξαμε στους εαυτούς μας πρώτα απ’ όλα, αλλά και σε όλους τους γύρω μας, ότι η Ελλάδα μπορεί: Να ξεπεράσει την κρίση του δανεισμού! Να κερδίσει το χαμένο έδαφος δεκαετιών. Και ήδη πετύχαμε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση που έχει γίνει ποτέ. Ήδη εφαρμόζουμε το πιο σαρωτικό κύμα μεταρρυθμίσεων που υπήρξε ποτέ. Και ήδη ανακτήσαμε ως Χώρα την αξιοπιστία μας απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο. Ήδη κερδίσαμε την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών, με πολύ κόπο, με τεράστιες θυσίες του Ελληνικού λαού, αλλάξαμε διεθνώς την εικόνα της Χώρας μας.
Σταθεροποιήσαμε την Πατρίδα και τη μετατρέπουμε σε παράγοντα σταθερότητας, σε μια περιοχή πολύ ανήσυχη. Με πολλούς κόπους και πολλές θυσίες, κερδίσαμε το σεβασμό του υπόλοιπου κόσμου. Και – το πιο σημαντικό – κερδίσαμε ξανά τη δική μας χαμένη αυτοπεποίθηση.
Τώρα, λοιπόν, μιλάμε για το αύριο με άλλους όρους. Όχι ένα αύριο που μας επιβάλλει αναγκαστικά η μοίρα μας, χωρίς εμείς να μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Αλλά το αύριο που μπορούμε εμείς οι ίδιοι να κερδίσουμε, με τη δημιουργικότητα και τα ταλέντα μας, ως λαός, με τα πλεονεκτήματα και τη μοναδική γεωπολιτική μας θέση, ως Χώρα. Το αύριο που μας αξίζει. Το αύριο που αξίζει σε όλους τους δημιουργικούς Έλληνες, που θέλουν ευκαιρίες και αξιοκρατία. Που απαιτούν απέναντί τους ένα κράτος έντιμο, που δεν θα τους προκαλεί ασφυξία κι ούτε θα νοθεύει τους κανόνες του παιγνιδιού. Που έχουν ανάγκη από ένα υγιές τραπεζικό σύστημα απέναντί τους, που θα τους χορηγεί ρευστότητα, θα τους παρέχει στήριξη και ασφάλεια. Μιλάω για το αύριο μιας χώρας που δεν θα περάσει ποτέ ξανά από κρίση, όπως εκείνη που περάσαμε τα τελευταία χρόνια. Μιλάω για το αύριο της Νέας Ελλάδας! Μιας Χώρας πρότυπο από πλευράς Ανάπτυξης, πρότυπο από πλευράς ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης, μιας Χώρας ισχυρής, μιας Χώρας θωρακισμένης, μιας Χώρας με ρόλο στην περιοχή της και με επιρροή πέρα από την περιοχή της, στην Ευρώπη, στον κόσμο ολόκληρο…
Με δύο λόγια, μιλάω για Την Ανάπτυξη που θέλουμε και που μπορούμε… Αλλά και για την Πολιτεία που μας αξίζει! Τη σύγχρονη Πολιτεία που μπορεί να κάνει τρία πράγματα:
Να θεραπεύσει τις αδυναμίες του πολιτικού μας συστήματος.
Να εγγυηθεί την Ελευθερία, την Ασφάλεια και την ευημερία του Έλληνα Πολίτη.
Και να απελευθερώσει – το κυριότερο από όλα- τη δυναμικότητα του Έλληνα, το δυναμικό της Χώρας, για να επιτύχουμε την Ανάπτυξη και την ευημερία που αξίζουμε.
Για το μοντέλο Ανάπτυξης θα σας μιλήσω την επόμενη εβδομάδα. Σήμερα θα σας μιλήσω για την ανασυγκρότηση, για την Αναγέννηση της δημοκρατικής μας Πολιτείας. Για τις μεγάλες τομές που προτείνουμε και που θα αποτελέσουν τον κορμό της απαραίτητης συνταγματικής μεταρρύθμισης. Αλλά και για τις μεγάλες θεσμικές αλλαγές, πέρα από το Σύνταγμα, μερικές των οποίων ήδη γίνονται ή θα προωθηθούν άμεσα ή λίγο αργότερα.
Η παράταξη αυτή, αγαπητοί φίλοι, ιδρύθηκε μέσα από δύο ιστορικές παρακαταθήκες που έχει αφήσει στον τόπο.
Την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974.
Και την ενσωμάτωση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια το 1981.
Αυτή είναι η κληρονομιά μας. Και είναι η κληρονομιά του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Σήμερα, 40 χρόνια μετά, καλούμαστε να κάνουμε το επόμενο ιστορικό άλμα: Να αλλάξουμε τη πολιτειακή και αναπτυξιακή ταυτότητα της Χώρας. Η Πολιτεία που θεμελιώσαμε το 1975, αποκατέστησε τις ελευθερίες των Ελλήνων, έκλεισε τον ιστορικό κύκλο του διχασμού. Στα χρόνια, όμως, που μεσολάβησαν πέρα από τις μεγάλες κατακτήσεις, είχαμε και σοβαρές καθυστερήσεις. Και προβλήματα. Και αγκυλώσεις:
Τη στιγμή που όλες οι ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, απελευθέρωναν τις οικονομίες τους, εμείς φορτώναμε την κοινωνία μας με το βάρος του κρατισμού.
Τη στιγμή που σε όλο τον κόσμο κατέρρεαν τα σύνορα στην επικοινωνία και το εμπόριο, εμείς εγκλωβίσαμε την οικονομία μας στα τείχη ενός συντεχνιακού προστατευτισμού και μιας ασφυξίας γραφειοκρατικής.
Τη στιγμή που οι κοινωνίες σ’ όλο τον κόσμο επέλεγαν τη δημιουργική συναίνεση για τα μεγάλα ζητήματα, εμείς επιλέξαμε τον καταστροφικό δρόμο του κομματικού φανατισμού.
Κι έτσι, αρχίσαμε να μένουμε πίσω. Όλο και περισσότερο… Πίσω σε σχέση με τους εταίρους μας. Πίσω σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας μας. Πίσω στην ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα…
Και αυτή η υστέρηση, έφερε την παραγωγική κρίση. Κι αυτή η παραγωγική κρίση με τη σειρά της οδήγησε σε αυτή τη συνεχή εξάρτηση από τα δανεικά και τους δανειστές. Που με τη σειρά της μας έφερε στο κατώφλι της χρεωκοπίας. Που μας οδήγησε τελικά στην κατάρρευση εκείνου που ονομάστηκε «καθεστώς της μεταπολίτευσης».
Τα τελευταία δύο χρόνια, αποτρέψαμε την πλήρη χρεοκοπία της Χώρας. Αποτρέψαμε την έξοδο από την ευρωζώνη. Εξυγιάναμε τα δημοσιονομικά. Ξαναβάλαμε την Ελλάδα σταθερά στην Ευρώπη, στο διεθνές προσκήνιο, στις διεθνείς αγορές. Αλλάζουμε πορεία, αλλάζουμε σελίδα. Σ’ αυτή τη νέα πορεία, πρέπει, όμως, απαραιτήτως να βγούμε νικητές.
Και για να το πετύχουμε αυτό, χρειαζόμαστε, φίλες και φίλοι, ένα καινούργιο Σύνταγμα. Ένα νέο Καταστατικό Χάρτη της Χώρας. Γιατί το σημερινό Σύνταγμα έχει κλείσει τον κύκλο του. Όπως έκλεισε τον κύκλο της και η εποχή των Μνημονίων. Η Χώρα, λοιπόν, χρειάζεται μια καινούργια αρχιτεκτονική.

Γι’ αυτό το λόγο, προχωράμε σήμερα στην πρόταση για Συνταγματική Αναθεώρηση. Με στόχο στις 3 Σεπτεμβρίου να ξεκινήσει και επίσημα η συνταγματική διαδικασία, ώστε η επόμενη Βουλή να είναι Αναθεωρητική.
Γιατί δεν είναι δυνατόν, όλοι να συμφωνούμε ότι πρέπει να γίνουν αληθινές θεσμικές τομές παντού, κι όταν ξεκινάει η συνταγματική αναθεώρηση, κάποιοι να διστάζουν, ή να κάνουν πίσω. Δεν μπορεί όλοι να μιλάνε για συνταγματική μεταρρύθμιση, οι περισσότεροι να συμφωνούν για το τι πρέπει να αλλάξουμε και τελικά ή να μην ξεκινάει ποτέ αυτή η μεταρρύθμιση ή όταν ξεκινήσει να συρρικνώνεται σε ένα άτολμο εγχείρημα. Εμείς σήμερα τολμάμε! Είμαστε ανοικτοί στο διάλογο με όλα τα κόμματα. Με τον καθένα. Θέτουμε την ατζέντα της μεταρρύθμισης. Θα συζητήσουμε τα πάντα. Θα ακούσουμε τους πάντες. Κανείς μας δεν έχει το μονοπώλιο της ορθότητας. Το μέλλον της Ελλάδας είναι, άλλωστε, κοινό για όλους μας και από κοινού - όλοι μαζί - θα το θεμελιώσουμε. Αλλά σήμερα, εμείς τολμάμε. Δεν βιάζεται η παράταξή μας! Η Ελλάδα βιάζεται…
Έτσι, λοιπόν, το Σύνταγμα της Νέας Ελλάδας χρειάζεται πάνω από όλα να θεμελιώσει την Εθνική συναίνεση στα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίζει το Έθνος μας και να εγγυηθεί τη λειτουργία των θεσμών. Η Χώρα, για να κάνει αληθινά άλματα στη νέα εποχή, χρειάζεται πάνω από όλα σταθερότητα και θεσμική θωράκιση.
1. Για αυτό τον λόγο προτείνουμε την ενίσχυση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας και την άμεση εκλογή του από τους Έλληνες πολίτες.
2. Ακόμα, ισχυρές εγγυήσεις για εξάντληση της διάρκειας της κοινοβουλευτικής περιόδου, για εξάντληση της τετραετίας. Με σταθερό εκλογικό σύστημα. Ένα σταθερό εκλογικό σύστημα που θα μπορεί να αλλάζει, μόνο με ισχυρές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες, από τα τρία πέμπτα της Βουλής.
3. Για τους ίδιους λόγους προτείνουμε, επίσης, τη θεσμοθέτηση συγκεκριμένου κυβερνητικού σχήματος και αντίστοιχου οργανογράμματος με απόφαση των 3/5 της Βουλής.
4. Ακόμα, μια ευέλικτη Κυβέρνηση, μικρή, με θεσμοθέτηση τριών Μόνιμων Υπηρεσιακών Υφυπουργών - Εξωτερικών, Άμυνας και επί του Προϋπολογισμού - με 5ετή θητεία.
5. Την κατάργηση των πολλών Γενικών Γραμματέων των υπουργείων, όπως είναι σήμερα, με αντίστοιχη αναβάθμιση του ρόλου των Γενικών Διευθυντών. Και με θέσπιση ενός μόνο Γενικού Γραμματέα σε κάθε υπουργείο.
Το Σύνταγμα της Νέας Ελλάδας οφείλει, επίσης, να εγγυηθεί την ισονομία. Η ισονομία είναι η βασική προϋπόθεση της Δημοκρατίας. Να βάλει τέλος στα ιδιαίτερα προνόμια του πολιτικού κόσμου, που πλήγωσαν τη Δημοκρατία μας και την εμπιστοσύνη των πολιτών στο κοινοβουλευτικό μας σύστημα. Προτείνουμε λοιπόν:
6. Την αναθεώρηση της διάταξης που προσδιορίζει την ποινική ευθύνη των υπουργών. Γιατί με τη σημερινή της μορφή είναι πια ξεπερασμένη.
7. Την αναθεώρηση της διάταξης για την ασυλία των Βουλευτών. Γιατί η ασυλία πρέπει να περιορισθεί αποκλειστικά στα όρια της άσκησης των κοινοβουλευτικών καθηκόντων του κάθε βουλευτή.
8. Προτείνουμε τον ουσιαστικό εκδημοκρατισμό των Πολιτικών Κομμάτων, με αξιόπιστες εγγυήσεις διαφάνειας στα οικονομικά των κομμάτων.
9. Την κατάργηση των βουλευτικών προνομίων που δεν έχουν σχέση με τα καθήκοντα του Βουλευτή.
10. Στο πλαίσιο αυτό θα προωθήσουμε και τον εξορθολογισμό των διατάξεων για τα Μ.Μ.Ε. ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια και η αντικειμενικότητά τους.
Η επόμενη αρχή που πρέπει να κατοχυρώσουμε στο νέο Σύνταγμα της Χώρας μας, είναι η ουσιαστική διάκριση των εξουσιών.
Η Νέα Ελλάδα χρειάζεται υπουργούς που παίρνουν αποφάσεις χωρίς προηγουμένως να έχουν κάνει εκατό συνεδριάσεις μεταξύ τους, υπολογίζοντας πολλές φορές μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Αυτή η Νέα Ελλάδα απαιτεί βουλευτές που αφοσιώνονται στην ελεγκτική και στη νομοθετική τους αποστολή και δικαστές που αποδίδουν με ανεξαρτησία και με ταχύτητα τη Δικαιοσύνη.
Για να θεμελιώσουμε λοιπόν την ουσιαστική διάκριση των εξουσιών προτείνουμε:
11. Τo ασυμβίβαστο του αξιώματος του υπουργού με εκείνο του Βουλευτή. Έτσι η Βουλή θα πάψει να είναι πια προθάλαμος υποψήφιων υπουργών και θα γίνει Συνέλευση εκπροσώπων του λαού. Με αναβαθμισμένες εξουσίες στην άσκηση του νομοθετικού τους έργου και του κοινοβουλευτικού τους ελέγχου.
Επιπλέον προτείνουμε:
12. Την αναθεώρηση του άρθρου 90, ώστε να ενισχυθεί η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και να περιοριστεί η διακριτική ευχέρεια της Εκτελεστικής Εξουσίας ως προς την επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης.
13. Επίσης, να σταματήσει η διάχυση που υπάρχει σήμερα στον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων. Και να δημιουργηθεί ένα Ειδικό και Μόνιμο Δικαστικό Σώμα, που θα έχει την αποκλειστική ευθύνη να ελέγχει τη συνταγματικότητα με αδιαμφισβήτητο τρόπο. Αυτό είναι και σημαντική προϋπόθεση για την επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης. Αλλά και για την απελευθέρωση σειράς επενδύσεων που δυστυχώς εκκρεμούν.
Οφείλουμε επίσης, φίλες και φίλοι, να ενισχύσουμε την αρχή της λογοδοσίας και της θέσπισης χρονικών ορίων στην άσκηση των καθηκόντων.
Η Νέα Ελλάδα δεν έχει ανάγκη, δεν χρειάζεται, ισόβιους άρχοντες. Χρειάζεται περισσότερη αποτελεσματικότητα, περισσότερη ανανέωση και περισσότερη λογοδοσία για το παραγόμενο έργο των αιρετών της δημόσιων λειτουργών.
Προτείνουμε συνεπώς για ανοικτή συζήτηση:
14. Τη θέσπιση χρονικών ορίων ως προς τη θητεία του Πρωθυπουργού.
15. Τη θέσπιση χρονικών ορίων ως προς τις θητείες των Περιφερειαρχών, των Δημάρχων και των Συνδικαλιστών.
16. Με ανοιχτή συζήτηση προτείνουμε τη μείωση του αριθμού των Βουλευτών.
17. Και βεβαίως, την ενίσχυση του ρόλου των Βουλευτών, τόσο σε νομοθετικό –επαναλαμβάνω- όσο και σε ελεγκτικό επίπεδο.
Για να περάσουμε στην Νέα Ελλάδα, όμως, θέλουμε ένα Σύνταγμα που θα κατοχυρώνει την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδιασμού στην χάραξη και στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής.
Έτσι, από τις πιο σημαντικές επιδιώξεις της συνταγματικής αναθεώρησης είναι και το να θεμελιώσει ένα πολιτειακό περιβάλλον που δεν θα εμποδίζει την ανάπτυξη. Αλλά, αντίθετα, θα ενθαρρύνει την παραγωγική διαδικασία, θα είναι σύμμαχος στην επιχειρηματικότητα και σύμμαχος στην προσέλκυση επενδύσεων.

Διότι εστία των κακών ήταν το κράτος. Και αυτό το κράτος το αλλάζουμε!
Και προτείνουμε:
18. Την υποχρεωτική σύνταξη μελέτης σκοπιμότητας για τα μεγάλα δημόσια έργα και τις σημαντικές προμήθειες του Δημοσίου.
19. Την οριοθέτηση της δικαιοδοσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημόσιων συμβάσεων, ώστε να μη συγκρούεται με εκείνη του Συμβουλίου της Επικρατείας.
20. Την ίδρυση ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων μεγάλων δημόσιων συμβάσεων και ιδιωτικών επενδύσεων.
21. Την αναμόρφωση της οικονομικής θεματικής του Συντάγματος. Τη σύνδεση της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας με την οικονομική μας ανάπτυξη και την εξασφάλιση της ανάλογης ωφέλειας για το κοινωνικό σύνολο.
22. Την αναθεώρηση του άρθρου 17, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η προστασία του πυρήνα του ατομικού δικαιώματος της ιδιοκτησίας. Πιο συγκεκριμένα, να προβλεφθούν σαφείς χρονικοί περιορισμοί στη δέσμευση ακινήτων με σκοπό την απαλλοτρίωση…
23. Την προσθήκη στο άρθρο 79 της υποχρέωσης αναλυτικού απολογισμού απ’ όλους τους φορείς που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο Προϋπολογισμό.
24. Την αναθεώρηση του άρθρου 24 (και του άρθρου 117 παρ. 3 και 4), ώστε να γίνει πληρέστερη η προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και η αντιμετώπιση ακραίων καταστάσεων σε βάρος, όχι μόνο της ατομικής ιδιοκτησίας, αλλά και της ίδιας της περιουσίας του Δημοσίου.
Το περιβάλλον δεν οφείλουμε μόνο να το προστατεύουμε, οφείλουμε και να το βελτιώνουμε. Τα δάση δεν οφείλουμε μόνο να τα διαφυλάσσουμε, αλλά και να δημιουργούμε δάση σε αναδασωτέες περιοχές, ή σε περιοχές που προσφέρονται γι’ αυτό. Και, παράλληλα, οφείλουμε να οριοθετήσουμε τους βοσκότοπους, χωρίς τους οποίους υφίσταται σοβαρή καταστροφή η κτηνοτροφία μας. Την ίδια ευθύνη έχουμε όχι μόνο απέναντι στα δάση, αλλά και απέναντι στα υδάτινα αποθέματα της χώρας και τη διαχείρισή τους. Για περιβαλλοντικούς, αλλά και αναπτυξιακούς λόγους.
Και βέβαια είμαστε, φίλες και φίλοι, αποφασισμένοι να προχωρήσουμε στην
25. Αναθεώρηση του άρθρου 16, για την ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Έτσι ώστε η γνώση να συνδεθεί με την παραγωγή και με την αγορά. Έτσι ώστε η γνώση και η έρευνα να μην παραμείνουν ένα αντιπαραγωγικό μονοπώλιο στα χέρια των λίγων.
Γιατί για ποια Παιδεία συζητάμε, όταν απαγορεύονται τα ιδιωτικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα; Πώς θα υπάρξει δημόσια Παιδεία, χωρίς το γόνιμο ανταγωνισμό στη Γνώση;
Άλλωστε, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, δημόσιο και ιδιωτικό, θα βρίσκεται υπό την εποπτεία, υπό τον έλεγχο του Κράτους, ώστε να εγγυάται την πλήρη, την ουσιαστική και την ελεύθερη εκπαίδευση των νέων. Αλλά και την παραμονή τους στην Ελλάδα. Και τη διάχυση της γνώσης και της έρευνας στην Ελληνική οικονομία.
Δεν μπορεί η Ελλάδα να παραμένει η μόνη χώρα στην Ευρώπη που… συνταγματικά απαγορεύει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια! Θα πρέπει αυτό να τελειώσει, να το ρίξουμε στο κάλαθο του χθες μια για πάντα.
Η Νέα Ελλάδα προφανώς απαιτεί, φίλες και φίλοι, περισσότερη και καλύτερη Δημοκρατία.
Απαιτεί τη συμμετοχή των πολιτών σε καίριες αποφάσεις που αφορούν στην ποιότητα της ζωής τους και στην προάσπιση των βασικών τους δικαιωμάτων.
Απαιτεί και την αναγνώριση από την πολιτεία, του αδιαμφισβήτητου γεγονότος ότι, στην εποχή μας, η κοινωνία βρίσκεται πολλές φορές πολύ πιο μπροστά και από τους επίσημους θεσμούς του κράτους.
Για αυτό το λόγο προτείνουμε την:
26. Αναθεώρηση των διατάξεων για τα δημοψηφίσματα, ώστε να προβλέπεται διενέργεια δημοψηφίσματος και με λαϊκή πρωτοβουλία! Αυτό θα αποτελέσει μια πραγματική, μια καίρια τομή, που θα διευρύνει τη συμμετοχή των πολιτών στην άσκηση της διακυβέρνησης της Χώρας. Και προτείνουμε επίσης:
27. Τον εξορθολογισμό των διατάξεων που αφορούν στη λειτουργία των Ανεξάρτητων Αρχών, έτσι ώστε να καταστούν πιο αποτελεσματικές στο έργο τους για την προάσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη. Να είναι πραγματικές «αρχές» στην υπηρεσία του δημοσίου συμφέροντος, όχι γραφειοκρατικά όργανα χωρίς ουσιαστική παρέμβαση. Και να είναι ανεξάρτητες, όχι ανεξέλεγκτες!
28. Την προτεραιότητα μετά στην ασφάλεια του πολίτη. Που πρέπει να αναβαθμιστεί και να θωρακιστεί. Γιατί η ασφάλεια είναι δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών, είναι υποχρέωση της Πολιτείας και αποτελεί η ίδια μια ουσιώδη ανθρώπινη ελευθερία!
Για να ακριβολογούμε, η ασφάλεια αποτελεί την προϋπόθεση όλων των άλλων δημοκρατικών ελευθεριών! Μια κοινωνία όπου οι πολίτες δεν νιώθουν ασφαλείς, ούτε ελεύθεροι είναι, ούτε δημοκρατικά μπορεί να λειτουργήσει.
29. Την κατοχύρωση του δικαιώματος της ελεύθερης διακίνησης όλων και της ανεμπόδιστης πρόσβασης στην εργασία τους. Ώστε να μην διαταράσσεται συνεχώς η κοινωνικοοικονομική ζωή από την αυθαιρεσία ατόμων ή μικρών ομάδων.
30. Τέλος, το Σύνταγμα της Νέας Ελλάδας οφείλει με ρητή πρόβλεψη να προστατέψει την Εθνική μας ταυτότητα και την Ελληνική μας γλώσσα.
Στην εποχή που ζούμε, η ανάδειξη της Εθνικής ταυτότητας είναι ένα τεράστιο πολύτιμο συγκριτικό πλεονέκτημα και πλούτος για την ανάπτυξη και την πρόοδο των Εθνών. Πολύ περισσότερο, όταν πρόκειται για έθνη όπως η Ελλάδα, ο διαχρονικός πολιτισμός της οποίας θεωρείται οικουμενική παράδοση κάθε σύγχρονης κοινωνίας.
Δεν μπορούν όλοι οι υπόλοιποι να σέβονται τον Πολιτισμό μας, περισσότερο απ’ ό,τι τον σεβόμαστε εμείς οι ίδιοι!
Φίλες και φίλοι,
Αυτά όλα είναι μεγάλες θεσμικές τομές, που βάζουμε στην ημερήσια διάταξη, εν όψει της αναγκαίας αναθεώρησης του Συντάγματος.
Η οποία πρέπει να ξεκινήσει απ’ αυτή τη Βουλή και να ολοκληρωθεί στην επόμενη. Διαφορετικά θα χαθούν κι άλλα υπέρ-πολύτιμα χρόνια.
Το επαναλαμβάνω: Δεν βιαζόμαστε εμείς…
Η Ελλάδα βιάζεται! Η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει.
Δεν απαιτούν όλα όσα ανέφερα αλλαγή του Συντάγματος. Κάποια αποτελούν θεσμικές τομές που μπορούν να γίνουν άμεσα.
Ενώ υπάρχουν και αρκετές μεγάλες μεταρρυθμίσεις, που έχουν ήδη ξεκινήσει και προχωρούν. Και θα ήθελα με την ευκαιρία ενδεικτικά να σας αναφέρω μόνο ορισμένες:
Πρώτον, το συμψηφισμό οφειλών του ΦΠΑ: Γιατί με το νέο σύστημα η καταβολή του ΦΠΑ θα πραγματοποιείται, όταν το τιμολόγιο πληρωθεί. Δίνει τεράστια ανάσα ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Και στόχος μας είναι να επεκταθεί αργότερα και σε όλες τις οφειλές ιδιωτών προς το δημόσιο.
Δεύτερον, τον εξορθολογισμό της Φορολογικής Διοίκησης, με απλούστευση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, με συγχώνευση των ΔΟΥ και με την ψηφιακή διασύνδεσή τους. Ήδη –ακούστε τον αριθμό- το 97% των φορολογικών δηλώσεων υποβάλλονται ηλεκτρονικά! Κι αυτό επιτρέπει πλέον αυτόματες διασταυρώσεις στοιχείων, που περιορίζουν την φοροδιαφυγή. Το ίδιο και το σύστημα ιχνηλάτησης καυσίμων που τίθεται σε λειτουργία.
Τρίτον, απλοποιήσαμε τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, καταργήσαμε τα δελτία αποστολής, εισάγοντας την ηλεκτρονική τιμολόγηση και την άυλη σήμανση. Έτσι μειώνεται το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων και διευκολύνεται ο έλεγχος των αρχών. Γιατί για χρόνια, υπήρχε χάος ανομίας στις συναλλαγές. Και αυτό πια τελειώνει…
Τέταρτον, εκσυγχρονίσαμε το ασφαλιστικό σύστημα: αναφέρω το πρόγραμμα ΑΤΛΑΣ, που καταγράφει το σύνολο του ασφαλιστικού βιογραφικού του κάθε Έλληνα πολίτη. Το πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ για την απονομή και τον έλεγχο των συντάξεων. Και το πρόγραμμα ΑΡΙΑΔΝΗ, που ελέγχει την απόδοση επιδομάτων και ληξιαρχικών πράξεων. Έτσι τελειώνουν εκείνα τα κυκλώματα που λυμαίνονταν το χώρο, τελειώνουν οι καθυστερήσεις, τελειώνουν τα «γρηγορόσημα».
Πέμπτον, προχωρήσαμε σε μεγάλες – και πρωτοφανείς για την Ελλάδα - αλλαγές στην Αδειοδότηση των Επιχειρήσεων. Έτσι, μαζί με τον επενδυτικό νόμο, υπάρχει πλέον ένα νομοθετικό πλαίσιο αντίστοιχο με εκείνο που έχουν χώρες με μεγάλα αναπτυξιακά επιτεύγματα. Γιατί ανάπτυξη και απασχόληση, σημαίνει επενδύσεις και επιχειρηματικότητα. Εμείς ως πρόσφατα, είχαμε ένα περίπλοκο, ένα γραφειοκρατικό σύστημα που έδιωχνε τις επενδύσεις, αποθάρρυνε την επιχειρηματικότητα. Τώρα έχουμε μία Κεντρική Μονάδα Αδειοδοτήσεων που αποτελεί το one-stop-shop, για την αδειοδότηση σημαντικών επενδύσεων, ενώ παράλληλα το fast track επιταχύνει τις στρατηγικές επενδύσεις.
Και τέλος, προχωράμε σε συνεχείς αλλαγές στη Δημόσια Διοίκηση: Αξιολογούνται για πρώτη φορά και οι δομές της Δημόσιας Διοίκησης και το προσωπικό της Δημόσιας Διοίκησης! Εφαρμόζονται, επιτέλους, νέα οργανογράμματα σύγχρονα στα υπουργεία και συμπληρώνονται από το νέο μηχανισμό αξιοκρατικής επιλογής των προϊσταμένων. Ολοκληρώνονται και ήδη λειτουργούν: το Εθνικό δημοτολόγιο, η ηλεκτρονική Πολεοδομία, το Σύστημα Ηλεκτρονικών Προμηθειών του Δημοσίου, η εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης πόρων και ανθρώπινου δυναμικού, οι ηλεκτρονικές πληρωμές προς το δημόσιο, η μείωση των διοικητικών βαρών, το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων.
Και επαναλαμβάνω ολοκληρώνονται ή θα λειτουργήσουν πάρα πολύ σύντομα ορισμένες από αυτές. Όλα αυτά δημιουργούν, φίλες και φίλοι, τη δημόσια διοίκηση του 21ου αιώνα, με παροχή ψηφιοποιημένων υπηρεσιών στους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Σας ανέφερα μερικά μόνο στοιχεία από αυτό που λέμε μεταρρυθμιστική κοσμογονία που γίνεται αυτή τη στιγμή. Δεν μίλησα για όλα. Ούτε για την κατάργηση των άχρηστων οργανισμών μίλησα. Ούτε για την ηλεκτρονική υπογραφή που καταργεί εκατοντάδες χιλιάδες ώρες ταλαιπωρίας των πολιτών. Ούτε για τα εκατοντάδες άχρηστα πιστοποιητικά που πια δεν θα τα χρειαστούμε. Ούτε για τα ανοιχτά πλέον μουσεία μας. Ούτε για το νέο, πραγματικά ενιαίο μισθολόγιο...
Αυτά που ανέφερα έχουν ξεκινήσει. Βρίσκονται ήδη στη δύσκολη φάση της προσαρμογής. Και δεν μιλάμε για λόγια, για υποσχέσεις, για ευχές. Μιλάμε για πράγματα που ήδη γίνονται, ήδη «τρέχουν»…
Οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και οι υπόλοιπες μεγάλες θεσμικές αλλαγές που σας ανέφερα σήμερα, θα συμπληρώσουν και θα δώσουν νέα ώθηση σε μια αληθινή μεταμόρφωση της Πατρίδας μας. Από ένα προβληματικό κράτος φορτωμένο με γραφειοκρατία, από μια Ελλάδα γεμάτη ελλείμματα και στρεβλώσεις, σε μια Πολιτεία σύγχρονη, αναπτυξιακή και δημοκρατική.
Αγαπητοί Φίλοι,
Η Παράταξή μας δεν συμβιβάζεται με την ιδέα μιας απλής διαχείρισης.
Το 1975 αλλάξαμε την Ελλάδα! Την αλλάζουμε και τώρα με πολύ αγώνα και πολλές θυσίες, αφήνουμε πίσω μας την εποχή των μνημονίων. Και η Πατρίδα μας, πράγματι, αλλάζει σελίδα. Απέναντί μας έχουμε τις πολιτικές δυνάμεις της αδράνειας: Όσους επενδύουν στο λαϊκισμό, στο φόβο, στο διχασμό, να διαιρέσουν, όχι να ενώσουν τους Έλληνες. Όλους εκείνους που προσπαθούν να μας κρατήσουν στο χθες. Απέναντί μας έχουμε όσους νοσταλγούν όλα όσα οι Έλληνες δεν θέλουν να θυμούνται: όταν καίγονταν οι δρόμοι, οργίαζαν οι κουκουλοφόροι, παρέλυαν καθημερινά οι πόλεις, όταν κυριαρχούσαν οι ανεξέλεγκτες συντεχνίες και οι αυθαιρεσίες μικρών, λίγων αλλά οργανωμένων ομάδων. Αλλά σίγουρα και οργανωμένων συμφερόντων! Όταν οι πανεπιστημιακοί χώροι είχαν παραδοθεί σε ομάδες παρανόμων, όταν κατέρρεε η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας και όταν βούλιαζε ο Προϋπολογισμός από τα ανεξέλεγκτα ελλείμματα.
Απέναντί μας έχουμε αυτούς που θέλουν, με κάθε τρόπο, να μας γυρίσουν πίσω, όχι μπροστά να πάμε: Πίσω στην κρίση. Και σε ό,τι μας έφερε σε αυτήν την κρίση… Πίσω στα μνημόνια, στη δανειακή εξάρτηση… Όσους αγωνίζονται να διατηρήσουν τις παθογένειες του Ελληνικού Κράτους, για να μπορέσουν να έχουν λόγο ύπαρξης! Γιατί χωρίς κρίση δεν θα έχουν από τίποτα άλλο να τρέφονται. Σε μίαν Ελλάδα άλλη από εκείνη που θέλουμε, άλλη από εκείνη που αξίζουμε. Σε μια Χώρα που θα ανακυκλώνει συνέχεια πότε την φτώχεια, πότε τη μιζέρια, πότε και τα δύο μαζί.
Η παράταξή μας τα παραμέρισε όλα αυτά… Και η παράταξή μας με το έργο, τον αγώνα της και με αυτές τις προτάσεις φέρνει σήμερα τη Νέα Ελλάδα!
Με δύο καθοριστικές τομές, όπως κάναμε και το 1975:
Τότε ήταν η αποκατάσταση της δημοκρατίας και η Ευρώπη.
Σήμερα, είναι η αναπτυξιακή αναγέννηση της οικονομία μας και η συνταγματική αναθεώρηση.
Για μιαν Ελλάδα που παράγει πλούτο, όχι ελλείμματα. Για μια σύγχρονη Πολιτεία που θα τρέχει με τους ρυθμούς της εποχής μας. Που δεν θα μένει πίσω από τον υπόλοιπο κόσμο.
Για αυτή την Νέα Ελλάδα, δεν πρόκειται να κάνω πίσω. Δεν θα συμβιβαστώ. Σας καλώ να μου δώσετε την εντολή για να αλλάξουμε μαζί την Ελλάδα. Οδηγώντας τον τόπο και το έθνος μας στο μέλλον. Αυτή η Βουλή βάζει την ατζέντα των μεγάλων αλλαγών. Η επόμενη Βουλή, χρειάζεται δυνάμεις υπεύθυνες, για να μπορέσει να είναι Αναθεωρητική. Για να ζήσουμε εμείς και τα παιδιά μας σε μία Πατρίδα που προσφέρει στους πολίτες Ασφάλεια, Αυτοπεποίθηση, Υπερηφάνεια, που την αξίζουμε για μια οικονομία Ανταγωνιστικότητας, Ανάπτυξης, Ευημερίας. Για μια κοινωνία δημοκρατική, που κοιτάει μπροστά. Με δικαιοσύνη για όλους και με ευκαιρίες για όλους. Τα θεμέλια μιας τέτοιας πατρίδας είναι αυτά που ήδη βάζουμε!
Ζητώ να δώσετε στην Παράταξή μας τη δύναμη, αυτό να το κάνουμε πραγματικότητα.
Ζητώ να δώσετε στην Παράταξή μας τη δύναμη, να παραμερίσουμε τα εμπόδια και τους νοσταλγούς του χθες.
Ζητώ να δώσετε στην Παράταξή μας τη δύναμη, να νικήσουμε οριστικά όσους θέλουν να κρατήσουν την Ελλάδα πίσω.
Ζητώ να δώσετε στην Παράταξή μας τη δύναμη, για να πετύχουμε το μεγάλο άλμα στο αύριο.
Θυμηθείτε λίγο: Επί δύο χρόνια δώσαμε μαζί μεγάλες, δύσκολες μάχες. Και νικήσαμε! Λίγοι το πίστευαν τότε… Αλλά τώρα η Πατρίδα είναι όρθια στα πόδια της.
Τώρα την κοιτάζουν με έκπληξη, ακόμα κι εκείνοι που μας είχαν «τελειωμένους».
Ζητώ να δώσετε στην Παράταξή μας τη δύναμη να πάμε την Ελλάδα πιο ψηλά, πιο μακριά.
Και να κόψουμε όλες τις γέφυρες με το χθες.
Να αποστομώσουμε μια και καλή όσους νοσταλγούν αυτό το χθες της ντροπής.
Και να περπατήσουμε μαζί το δρόμο που οδηγεί σε μια Νέα Ελλάδα!
Της αξιοσύνης. Της ανταγωνιστικότητας. Της ευημερίας.
Και πάνω απ’ όλα της αξιοπρέπειας!
Σας ευχαριστώ πολύ.