Η Βαρβάρα Τζημορώτα γράφει για την γιορτή της Μητέρας

Κυριακή 10 Μαΐου, γιορτή της Μητέρας

Μπορεί και να ‘ναι η νεράιδα, συλλογιζόμουν…

“… Ποτέ δεν είχα δει τη μητέρα μου να γελάει, χαμογελούσε μόνο, και τα
βαθουλά μαύρα μάτια της κοίταζαν τους ανθρώπους γεμάτα υπομονή και καλοσύνη.

Πηγαινόρχουνταν σαν πνεύμα αγαθό μέσα στο σπίτι, κι όλα τα πρόφταινε ανέκοπα κι αθόρυβα, σα να ‘χαν τα χέρια της μιαν καλοπροαίρετη μαγική δύναμη, που κυβερνούσε με καλοσύνη την καθημερινήν ανάγκη.

Μπορεί και να ‘ναι η νεράιδα, συλλογιζόμουν κοιτάζοντάς τη σιωπηλά, η νεράιδα που λεν τα παραμύθια, και κινούσε στο παιδικό μυαλό μου η φαντασία να δουλεύει: μια νύχτα ο πατέρας μου, περνώντας από τον ποταμό, την είδε να χορεύει στο φεγγάρι, χίμηξε, της άρπαξε το κεφαλομάντιλο, κι από τότε την έφερε σπίτι και την έκαμε γυναίκα του. Κι ολημέρα τώρα πάει κι έρχεται η μάνα μέσα στο σπίτι και ψάχνει να βρει το κεφαλομάντιλο, να το ρίξει στα μαλλιά της, να γίνει πάλι νεράιδα και να φύγει.

Την κοίταζα να πηγαινοέρχεται, ν’ ανοίγει τα ντουλάπια και τις κασέλες, να ξεσκεπάζει τα πιθάρια, να σκύβει κάτω από το κρεβάτι, κι έτρεμα μην τύχει και βρει το μαγικό κεφαλομάντιλο της και γίνει άφαντη…”

Νίκος Καζαντζάκης

“Αναφορά στον Γκρέκο” (απόσπασμα)

Μ’ αυτά τα λόγια περιγράφει ο Νίκος Καζαντζάκης στην ‘Αναφορά στο Γκρέκο’ τη μητέρα του, με λέξεις παραμυθένιες και αποκαλυπτικές, που ταξιδεύουν στου μυαλού τα σοκάκια και ξεδιπλώνουν το μεγαλείο του θαυμαστού, μυστηριώδους πλάσματος, της μάνας, της μητέρας, της μανούλας, της μαμάς, του δημιουργού της ζωής.

Αλήθεια πόσο δύσκολο είναι να γράψει κανείς για ένα πρόσωπο για το οποίο έχουν γραφεί τόσα πολλά ……… μα και πάλι είναι τόσα λίγα ……… για τον πιο σημαντικό – για καθέναν από μας – άνθρωπο της ζωής μας. Πάντα υπάρχει κάτι να προσθέσει κανείς, ορμώμενος μόνο από αληθινή αγάπη, να προσθέσει μια προσωπική χροιά σ’ αυτή την ξεχωριστή μέρα.

Η ανάγκη να τιμήσουμε τη μητέρα ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα. Στη γιορτή της Άνοιξης λατρευόταν η Γαία, η μητέρα γη, μητέρα των θεών και των ανθρώπων ενώ αργότερα τη θέση της πήρε η Ρέα θεά της γονιμότητας.

Η γιορτή δεν σταματά εκεί. Στην Αγγλία του 17^ου αιώνα είχαν αφιερώσει την ΄΄Κυριακή της Μητέρας΄΄ (Mothering Sunday), την τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής, στην Παναγία και σε όλες τις μητέρες της Αγγλίας. Κατά τη διάρκεια λοιπόν αυτής της μέρας οι ευγενείς έδιναν άδεια στους υπηρέτες να γιορτάσουν τη μέρα με τις μητέρες τους.

Η συνέχεια εκτυλίχθητε στις ΗΠΑ όπου η Anna Javris   θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη της μητέρας της ξεκίνησε μια εκστρατεία το 1908 για να καθιερωθεί μια επίσημη γιορτή της μητέρας. Και πράγματι το 1914 με προεδρικό διάταγμα ορίστηκε η δεύτερη Κυριακή του Μάη ως η γιορτή της μητέρας. Τη μέρα αυτή την αφιερώνουμε στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες στις μητέρες όλου του κόσμου για να τους πούμε ένα μεγάλο ‘ευχαριστώ’ που μας έφεραν στη ζωή, για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για την προσφορά τους στην οικογένεια αλλά και σ’ όλη την ανθρωπότητα.

Αναμφισβήτητα και οι δύο γονείς επωμίζονται ευθύνες μέσα στην οικογένεια, αλληλοσυμπληρώνονται και συμβάλλουν στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών τους. Ωστόσο η μητέρα από την εγκυμοσύνη ήδη αναπτύσσει έναν ιδιαίτερο δεσμό με το σπλάχνο της. Το μητρικό ένστικτό της τη βοηθά να μεγαλώσει το παιδί της σωστά, με στοργή και τρυφερότητα, να του διδάξει τα πρώτα βήματα, τις πρώτες λέξεις, να το βοηθήσει να γνωρίσει τον κόσμο. Με υπομονή, φροντίδα και αγάπη διαπαιδαγωγεί το παιδί της σκυμμένη πάνω από την κούνια του, του ψιθυρίζει λόγια τρυφερά, το νανουρίζει και του μαθαίνει τραγούδια και κουβεντούλες, το καθησυχάζει μόλις αυτό κλάψει και του προσφέρει την ασφάλεια της αγκαλιάς της.

Στη   σχολική ηλικία η μητέρα είναι αυτή πάλι που βοηθά το παιδί της να μάθει τα πρώτα του γράμματα, να αναπτύξει τη φαντασία και τις γλωσσικές ικανότητες του, να αναπτύξει κίνητρα για μάθηση και να διαπλάσει ένα καλό χαρακτήρα με ηθικές αρχές, σεβασμό, αξιοπρέπεια, υπευθυνότητα, αξίες και ιδανικά. Η μητέρα είναι αυτή που συμβουλεύει το παιδί της να πράξει το καλό, να αποφεύγει το κακό, δίνοντας πρώτα απ’ όλα η ίδια το παράδειγμα. Είναι δίπλα στο παιδί της για να συζητά τα προβλήματα του επικοινωνώντας μαζί του, αφουγκράζεται τον πόνο του, το βοηθά να ηρεμεί, να θέτει τα όρια για να λειτουργεί σωστά σε επίπεδο σχέσεων αλλά και το νουθετεί όταν αυτό παρεκτρέπεται. Ο ισχυρός δεσμός λοιπόν μάνας-παιδιού είναι αυτός που καθορίζει όλη τη μετέπειτα ζωή μας, η αγωγή που παίρνουμε από τη μητέρα μας καθορίζει τις πράξεις και τις επιλογές μας, όπως έχει πει και ο Αβραάμ Λίνκολν ΄΄ο,τι είμαι ή ελπίζω να γίνω, το χρωστάω στη μητέρα μου΄΄.

Ο πολυδιάστατος ρόλος όμως της μητέρας μας δεν σταματά στην βρεφική και στην παιδική μας ηλικία, μας συντροφεύει σε όλη μας τη ζωή. Ακόμη και όταν αποκτήσουμε δικά μας παιδιά η μητέρα μας είναι δίπλα μας να βοηθήσει στην ανατροφή τους, να μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτερες μητέρες με τη σειρά μας. Είναι το κεντρικό σημείο αναφοράς όχι μόνο για τα παιδιά της αλλά και για τα εγγόνια και τα δισέγγονα, είναι το κέντρο της οικογενειακής εστίας.

Είναι αυτή που χαίρεται πρώτη αληθινά με τις προσωπικές και επαγγελματικές επιτυχίες μας, που μας συμπαραστέκεται στις δύσκολες στιγμές μας και έχει πάντα έναν γλυκό λόγο να μας παρηγορήσει. Όλα τα στάδια της ζωής μας έχουν μέσα το όνομα της μάνας σαν φυλαχτό, ‘μάνα’ είναι η πρώτη λέξη που ψιθυρίζουμε όντας μικρά παιδιά, ‘μάνα’ και η τελευταία λέξη όταν πεθαίνουμε. ΄΄Μάνα! Δε βρίσκεται λέξη καμία να ΄χει στον ήχο της τόση αρμονία………….΄΄ για να δανειστούμε τους στοίχους του ποιητή Γ. Μαρκορά. Δικαιολογημένα, γιατί αυτή αισθανθήκαμε πιο κοντά απ’ όλους στη ζωή μας, στις χαρές και στις λύπες μας, δικαιώνοντας μια Εβραϊκή παροιμία που αναφέρει πως ο Θεός δε μπορούσε να βρίσκεται παντού γι’ αυτό δημιούργησε τις μητέρες.

Θα μπορούσε να γράφει ώρες πολλές κανείς για να εξυμνήσει γυναικείες μητρικές μορφές που καθόρισαν την εξέλιξη της  ιστορίας της Ελλάδας. Την μορφωμένη μητέρα στην Αρχαία Σπάρτη που ανέτρεφε τον Σπαρτιάτη πολεμιστή, τη Μικρασιάτισσα μάνα που με αξιοπρέπεια και θάρρος άφησε τη Σμύρνη και όδευσε σε ένα νέο ξεκίνημα, τη γυναίκα – μάνα της Μάνης, στυλοβάτη της Μανιάτικης γης στο διάβα των κατακτητών, τη γυναίκα της Κρήτης που με αυτοθυσία αγωνίστηκε για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, τη Σουλιώτισσα, τη γυναίκα της Πίνδου που πολέμησαν ηρωικά μέχρι θανάτου.

Θυμόμαστε λοιπόν σήμερα όλες τις μητέρες που θυσιάστηκαν και θυσιάζονται για την ελευθερία, την αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις μητέρες που δεν έχουν τα απαραίτητα όπως ένα ποτήρι γάλα ή ένα εμβόλιο για τα παιδιά τους και τα βλέπουν να πεθαίνουν στην αγκαλιά τους, τις μητέρες που αντιμετωπίζουν ενδοοικογενειακή βία και συγκρούσεις, τις εργαζόμενες μητέρες που αγωνίζονται για ίση μεταχείριση στη δουλειά, στην ασφάλιση, στη μόρφωση, που δεν έχουν αρκετό χρόνο να αφιερώσουν στα παιδιά τους.

Σε όλες αυτές τις μητέρες, στις δικές μας μητέρες λέμε σήμερα ένα μεγάλο Ευχαριστώ που μας έφεραν στη ζωή, ένα Ευχαριστώ για όλα όσα μας πρόσφεραν απλόχερα με αγνή αγάπη, αφοσίωση και στοργή και τέλος ένα Ευχαριστώ για όλα όσα συνεχίζουν και θα συνεχίζουν να κάνουν για μας.  

Βαρβάρα Τζημορώτα

·         Πτυχιούχος Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας

      Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

·         Μεταπτυχιακό στη Διδασκαλία της Αγγλικής

      Γλώσσας από το Πανεπιστήμιο Πατρών