Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΝΘΥΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ (1774-1778)

Το πέρασμα του Αγίου Κοσμά μας γίνεται γνωστό από ενθυμήσεις που βρέθηκαν γραμμένες σε
εμπροσθόφυλλα και οπισθόφυλλα εκκλησιαστικών βιβλίων Ιερών Ναών και Μοναστηριών της περιοχής ,που αποτελούν πηγή ιστορίας για τα Γρεβενά.

Πρώτα επισκέφθηκε την περιοχή των Βεντζίων ερχόμενος από Σιάτιστα συνοδεύομενος από κατοίκους της Σιάτιστας μέρχι την περιοχή Μύλοι του χωριού Έξαρχος. 
Μετά επισκέφθηκε την Ιερά Μονή Ζάβορδας και αυτό διαπιστώνεται από ενθύμιση που είναι γραμμένη σε χειρόγραφο ‘’1778 μαίου 5 θίμισις όταν ευγίκεν ένας ασκιτίς το ώνομα του Κοσμά μουναχου, και εδίδαξεν ολον τον κόσμον από περάτου εος περάτου (ο του θαυματος) .Τόσο θαυμαστός ανθροπος ιταν εος οπου ο κοσμος ετριμαν και εβαλεν πουλους και τους εκαμεν καλόψιχους και γράφομεν καί δια θιμησιν’’ Η ενθύμιση μας κάνει να γνωρίσουμε την φυσιογνωμία του Αγίου Κοσμά αλλά και τον σεβασμό που έτρεφε ο λαός στο προσωπό του.

Άλλη ενθύμησι είναι από το παρεκκλήσι του χωριού Κηπουριού όπου αναφέρεται, ‘’1774.φεβρουαρίου 17.Απέρασεν ο άγιος Κοσμάς εις τούτα τα μέρη και την αρβανιτιά όλην, την πρώτην φοράν,ότι απέρασεν 3 φορές,και εδίδαξεν τον κόσμον τα όσα ήθελαν πάθει από τον αλήπασιαν δια παίδευσιν και ακρίβιες,σκλαβιές,προδοσίες και φυλακές,μετατοπισίες του κόσμου,στεναχωρίες και πολέμους και πάσαν άλλην στεναχώρια’’. Από την ενθύμησι μαθαίνουμε για την σκλαβιά και την καταπιέση που δεχοτάν ο λαός από τους Τούρκους και τους Αρβανίτες,ο λόγος και οι διδαχες του Αγίου ήταν βάλσαμο στις ψυχές των καταπιεσμένων και έδιωχνε κάθε στεναχώρια.

Ο Άγιος Κοσμάς πέρασε και δίδαξε και στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σπηλαίου όπως αναγράφεται σε χειρόγραφο που σήμερα βρίσκεται στην Μονή Ζάβορδας. ‘’θημισίν όταν ευγίκεν ένας ασκυτής και εδίδαξε τον κόσμον και το ώνομα του Κοσμά μοναχού και ίταν άγιος άνθροπος 1778.’’ Αν και ανακηρύχθηκε Άγιος αργότερα δηλαδή 20 απριλίου 1961 ο λαός τον ονομάζει από τότε Άγιο γιατί με τις διδαχές του γίνεται η παρηγοριά των καταπιεσμένων σκλάβων.

Μία άλλη ενθύμησι πάλι από το Κηπουργιό μας κάνει γνωστό το θάνατο του Αγίου Κοσμά αν και σφάλει ως προς τη ημερομηνία θανάτου που ειναι 24 Αυγούστου 1779 ημέρα Σάββατο παρόλα αυτά φαίνεται ποσό μεγάλο γεγονός είναι για την εποχή εκείνη ο θανατός του. Η ενθύμησι αναφέρει ‘’Σεπτέμριος 1789. Εφονεύθη ο άγιος Κοσμάς υπό του Κούρτιπασιαν,παρα των Εβραίων.Εδόθησαν μπογκιά 40 και έτζι επλέρωσεν το κενόν χρέος υπό ξίφος εκόπη, ήγον σπαθί.’’

Επίσης είναι γνωστές και προφήτειες του Αγίου σε χωρία των Γρεβενών όπως στο Βοδεντσκό σημερινό Πολυνέρι η προφητεία αναφέρει“Το κακόν θα έλθη μέχρι τόν Σταυρόν και δεν θα μπορέση να πάη κάτω. Μή φοβηθήτε. Μή φύγετε από τα σπίτια σας”.
Πράγματι τώ 1940 οι Ιταλοί έφθασαν μέχρι την τοποθεσίαν Σταυρός, όπου είχε κηρύξει ο ΄Αγιος, και εσταμάτησαν)
Άλλη μία ειπώθηκε στο χωρίο Τσιράκι όπου φυλλασεται και ο Σταυρός του Αγίουκαι το χωριό προς τιμη του πήρε το όνομα΄Αγιος Κοσμάς. “Όταν θα πέση ο κλώνος (πού είναι στημένος ο Σταυρός), θά γίνη μεγάλο κακόν, που θά έλθη από τό μέρος όπου θα δείξη ο κλώνος και όταν θα πέση τό δένδρον, θα γίνη ένα μεγαλύτερον κακόν’’.
Πράγματι το 1940 έπεσεν ο κλώνος καί ο Σταυρός προς το μέρος της Αλβανίας, όταν επετέθησαν οι Ιταλοί, και το δένδρο έπεσε το 1947 στην εποχή του εμφυλίου
ΠΗΓΕΣ
Μαρία Λίνου Πολίτη:Τα χειρόργαφα της Ιεράς Μονής Ζάβορδας
Αθανάσιος Ράχος : ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ‘’ΤΑ ΓΡΕΒΝΑ’’
Αυγουστίνος Καντιώτης: AΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ

Σάκης Πέτρου