- Όχι και γιούφτο, αφού σπουδάζει καθηγητής…
Αυτός ήταν ο διάλογος συγγενή μου με τη μάνα μου, όταν έμαθε από αυτήν, πριν τριάντα χρόνια, ότι είχα αγοράσει μπουζούκι. Και εγώ βέβαια δεν το ανήγγειλα παρά μόνο από το τηλέφωνο –όντας φοιτητής στα Γιάννινα. Και για να μην υπάρχει και μομφή ότι θα γίνω γιούφτος με ξένα χρήματα -των γονιών μου δηλαδή- είχα εργασθεί στο φόρτωμα καπνών και με δικά μου χρήματα πήρα το πολυπόθητο μπουζούκι…
Τριάντα χρόνια μετά η νοοτροπία δεν έχει αλλάξει και πολύ. Ακόμη και σήμερα όλοι οι οργανοπαίχτες και τραγουδιστές λίγο πολύ αποκαλούνται με αυτόν τον προσδιορισμό. Έχουν πάρει την εκδίκηση τους όμως, αφού η συμμετοχή τους στα πανηγύρια αμείβεται αδρά. Τουλάχιστον οι ξενόφερτοι ‘’γύφτοι’’ πληρώνονται αδρά. Όντες όλοι μας για τα πανηγύρια –άλλη ωραία έκφραση- ακόμη και εκεί επιλέγουμε τους ξένους…
Ας σοβαρευτούμε! Δεν θα αναφερθώ στην ευρύτερη έννοια του όρου «γύφτος»* αλλά στην στενότερη έννοια που κακώς της δίνουμε: αυτής του μουσικού. Οι καλλιτέχνες αυτοί που χρόνια γλέντησαν γενεές και γενεές, πραγματικοί φορείς της παραδοσιακής μας μουσικής έχουν τεθεί στο περιθώριο στον τόπο μας. Θυμάμαι από διηγήσεις παλαιότερων ότι ο Βάσος από τη Μηλιά έπαιζε στο χωριό μου μετά το Πάσχα για μία περδίκα! Ναι! Παράγγελνες το τραγούδι που ήθελες να χορέψεις και το αντίτιμο ήταν μία περδίκα…
Αφού περάσαμε και από τα πανηγύρια, όπου η χαρτούρα γέμιζε την πίστα και όπου οι καυγάδες για τη σειρά που θα χόρευε κάποιος ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του πανηγυριού, φτάσαμε σήμερα σε δύο σοβαρές στρεβλώσεις του θεσμού των πανηγυριών.
Η πρώτη έχει να κάνει με το χρόνο διεξαγωγής τους. Παλιότερα το πανηγύρι γινόταν την ημέρα που πανηγύριζε ο Πολιούχος Άγιος του χωριού. Ο κόσμος εκκλησιαζόταν, συναντούσε συγγενείς και φίλους και το βράδυ χόρευε και γλεντούσε στην πλατεία του χωριού.
Οι νοικοκυρές φρόντιζαν για το φαγητό που προσέφεραν στους μουσαφίρηδες πανηγυριώτες. Στον Ταξιάρχη που έχει πανηγύρι 5-6 Σεπτεμβρίου, εκείνες τις ημέρες στην αλουμινένια κατσαρόλα έβραζε –ευτυχώς ακόμη και στις μέρες μας- το λάχανο με κρέας, πρόβειο κατά προτίμηση. Σήμερα τα περισσότερα πανηγύρια γίνονται συνήθως τον Δεκαπενταύγουστο.
Η δεύτερη έχει να κάνει με την κομπανία που έπαιζε στο πανηγύρι. Ήταν της ευρύτερης περιοχής των Γρεβενών και έπαιζε τοπικά τραγούδια προάγοντας πραγματικά τον τοπικό πολιτισμό.
Σήμερα καλούμε ορχήστρες και καλλιτέχνες εκτός της περιοχής μας που αμείβονται με υπέρογκα ποσά και υπηρετούν κατεξοχήν το στυλ των γύφτικων τσιφτετελιών και άλλων συναφών ασμάτων μέσω των σύγχρονων μικροφωνικών και των εξωτικών ενορχηστρώσεων τους –ηλεκτρικές κιθάρες, μπάσο ντραμς κλπ.
Ξέρω, ξέρω! «Κακό χωριό τα λίγα σπίτια», αλλά ας προσπαθήσουμε να αναδιοργανώσουμε τα πανηγύρια μας στην παραδοσιακή τους ημερομηνία με τοπικές, παραδοσιακές ορχήστρες με όσο το δυνατόν πιο φυσικό ήχο για να ξανακουστεί στα αυτιά των μερακλήδων –των ντόπιων και όχι μόνο**- ο νταϊρές…***
* Υπάρχει και όρος ασπρόγιουφτος
** Ευτυχώς οι πόντιοι τιμούν ακόμη την παραδοσιακή ορχήστρα τους.
*** Νταϊρές: κρουστό μουσικό όργανο, μτφ τιποτένιος άνθρωπος.
Υ.Γ. Για να μην μας λένε «γιούφτους» ή «νταϊρέδες» ή «ότι είμαστε για τα πανηγύρια», για να μην μιλάμε για «συνεννόηση μπουζούκι», το λέω ξεκάθαρα: ας επιλέξουμε ντόπιους καλλιτέχνες και ας διοργανώσουμε παραδοσιακά πανηγύρια.
Στα Γρεβενά υπάρχουν σπουδαίοι μουσικοί που υπηρετούν άξια όλα τα είδη μουσικής : παραδοσιακή, λαϊκή, σύγχρονη, ροκ, ας επιλέξουμε αυτούς για τις εκδηλώσεις μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου