Ελληνες – μέλη ΜΚΟ: Ετσι ζει ο μέσος κάτοικος της Γάζας

«Οι αποτρόπαιες δολοφονίες Ισραηλινών και ξένων αμάχων από ένοπλους μαχητές από τη Γάζα είναι κάτι που δεν χωρούσε στο μυαλό

κανενός μας· όπως αντίστοιχα και η απάνθρωπη και πρακτικά αδύνατη εντολή εκκένωσης που αφορά τον μισό πληθυσμό της Γάζας κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών από τον ισραηλινό στρατό, για στρατιωτικές επιχειρήσεις εμβέλειας με καταστροφικές συνέπειες στους αμάχους της Γάζας, ξεπερνά τη φαντασία μας – ζούμε μια τραγωδία εν εξελίξει». 

Η Μαριέττα Προβοπούλου, επικεφαλής σήμερα της ιταλικής οργάνωσης WeWorld που δραστηριοποιείται στη Λωρίδα της Γάζας, μιλάει στην «Κ» από το σπίτι της στην Ιερουσαλήμ για τις τελευταίες εξελίξεις και την εμπειρία της στη Γάζα τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Και από τις δύο πλευρές τα θύματα είναι στη συντριπτική πλειονότητά τους άμαχοι και κυρίως παιδιά», τονίζει, «δηλαδή εκείνοι που δεν αντιπροσωπεύουν τις πολιτικές επιλογές στην περιοχή».

 

 

Αν η επίθεση της Χαμάς είχε ξεκινήσει άλλη ώρα, θα την είχε πετύχει στα γραφεία της οργάνωσης στη Γάζα και τώρα θα ήταν πλάι σε πολλούς συναδέλφους της, στα σύνορα με την Αίγυπτο, χωρίς καμία ενημέρωση για την επόμενη μέρα. Οπως ο υπεύθυνος επικοινωνίας των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» στη Γάζα, Λουί Μποντουάν-Λααρμάν: «Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, μαζί με αρκετές χιλιάδες Παλαιστινίους· ήρθαμε όλοι εδώ χθες για να βρούμε καταφύγιο. Δημιουργήσαμε ένα σχέδιο εκκένωσης εκτάκτου ανάγκης και φύγαμε με αυτοκινητοπομπή 300 αυτοκινήτων στις 8 π.μ.» περιγράφει από τα σύνορα. «Κατά την τελευταία καταμέτρηση (σ.σ. την Παρασκευή το βράδυ) υπολογίστηκε ότι είχαμε έρθει εδώ 10.000 άνθρωποι», συνεχίζει. «Οι άνθρωποι αναζητούν ένα μικρό μέρος για να καταφύγουν, όπου μπορούν, κοιμούνται σε σκάλες, σε διαδρόμους, υπάρχουν παντού άνθρωποι που τοποθετούν το στρώμα τους ή απλώς μια κουβέρτα στο έδαφος».

«Στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη ισχύει ένα ειδικό καθεστώς περιορισμού μετακινήσεων, το οποίο, αν δεν το δεις με τα μάτια σου, αν δεν το ζήσεις στην καθημερινότητά σου, είναι πολύ δύσκολο να συλλάβεις την πολυπλοκότητά του», εξηγεί στην «Κ» η κ. Προβοπούλου. Η ίδια ζει στα Ιεροσόλυμα, αλλά, καθώς τα προγράμματα της οργάνωσης είναι στη Δυτική Οχθη και στη Γάζα, πηγαίνει συνεχώς στα περιφερειακά γραφεία στη Ραμάλα, στο Τουμπάς, στη Χεβρώνα και στη Γάζα, όπως και στα σημεία όπου η WeWorld δραστηριοποιείται στο πεδίο.

H Γάζα περικλείεται από φράχτες, τείχη ασφαλείας, στρατιωτικούς πύργους και κάμερες επιτήρησης. Οι κάτοικοι της Γάζας απαγορεύεται να πλησιάσουν στα τείχη και να περάσουν στο Ισραήλ, εκτός εάν λάβουν ειδική άδεια για ανθρωπιστικούς (ιατρικούς) λόγους ή εργασία. Το συνοριακό φυλάκιο που αφορά το πέρασμα πολιτών είναι το Ερετς, το οποίο θυμίζει αεροδρόμιο ασφαλείας με οπλισμένους στρατιωτικούς και υπαλλήλους ασφαλείας. Ο αριθμός των αδειών που δίνονται για λόγους εργασίας εξαρτάται από τις ισορροπίες στις διμερείς σχέσεις. Ωστόσο, και όσοι διαθέτουν την πολυπόθητη άδεια, καθώς οι έλεγχοι είναι εξονυχιστικοί, χρειάζονται κάθε μέρα για να εισέλθουν και να εξέλθουν περί τις τέσσερις ώρες. Ξένοι εργαζόμενοι σε ΜΚΟ και δημοσιογράφοι διέρχονται επίσης από το ίδιο σημείο.

Το προφίλ του μέσου νέου κατοίκου της Γάζας είναι διαμετρικά αντίθετο από αυτό του μαχητή της Χαμάς, περιγράφουν η Μαριέττα Προβοπούλου, επικεφαλής ιταλικής ανθρωπιστικής οργάνωσης, και ο Διονύσιος Μαυροδής, γιατρός.

Οκτώ ώρες έλεγχος

«Εξι ώρες θυμάμαι ότι διήρκεσε ο έλεγχος στο Ερετς την πρώτη φορά που πήγα στη Γάζα ως μέλος ανθρωπιστικής οργάνωσης», μεταφέρει στην «Κ» τη δική του εμπειρία ο κ. Διονύσιος Μαυροδής, αναισθησιολόγος, εντατικολόγος και επειγοντολόγος, που εργάζεται στο Βερολίνο και είχε δουλέψει το 2019 για πέντε μήνες στη Λωρίδα της Γάζας μαζί με τους «Γιατρούς Χωρίς Σύνορα» της Γερμανίας. «Στην αντίστροφη πορεία, όταν έβγαινα από τη Γάζα, ο έλεγχος διήρκεσε οκτώ ώρες: μου άνοιξαν τη βαλίτσα και μετακίνησαν όλο το περιεχόμενο, με ρώτησαν επανειλημμένως τα ίδια πράγματα».

 

 

Σύμφωνα με τον ίδιο, «αποτελεί τακτική ώστε να σπάσουν το ηθικό των ανθρώπων που συμμετέχουν σε ανθρωπιστικές αποστολές». Ωστόσο, η ζωή θα ήταν αβίωτη στη Γάζα αν δεν υπήρχε η συνεχής παρουσία και αρωγή ανθρωπιστικών οργανώσεων από όλο τον κόσμο.

Εξαρτώνται απολύτως από τη βοήθεια των διεθνών οργανώσεων. Εμβόλια, φάρμακα και αναλώσιμα φθάνουν χάρη στην καλοσύνη των ξένων.

«Εξαρτώνται απολύτως από τη βοήθεια που παρέχουν οι διεθνείς οργανώσεις», επιβεβαιώνει η κ. Προβοπούλου. Εμβόλια, φάρμακα, αντιβιώσεις και αναλώσιμα φθάνουν χάρη στην καλοσύνη των ξένων. Υπενθυμίζεται ότι 1,7 εκατ. από τα 2,1 εκατ. της Γάζας είναι πρόσφυγες, μένουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς, πυκνοκατοικημένες περιοχές, με μεγάλες οικογένειες και χωρίς εργασία

Η WeWorld υλοποιεί ανθρωπιστικά και αναπτυξιακά προγράμματα. «Επικεντρωνόμαστε στο θέμα του νερού στη Λωρίδα της Γάζας, με έργα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της έλλειψης λόγω της περιορισμένης ποσότητας και φυσικά της ποιότητας νερού». Οπως εξηγεί στην «Κ» η κ. Προβοπούλου, «ο παράκτιος υδροφόρος ορίζοντας είναι η μοναδική διαθέσιμη πηγή νερού στη Λωρίδα της Γάζας, τα επίπεδα όμως αλατότητας και νιτρικών αλάτων ξεπερνούν τα όρια ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κατά 96,2%, δηλαδή το νερό δεν είναι πόσιμο». Οι κάτοικοι στη Γάζα καλούνται συνεχώς να φιλτράρουν το νερό που βγαίνει από τη βρύση του σπιτιού τους – και αυτό δεν είναι το μοναδικό εμπόδιο στην καθημερινότητά τους. Οι διακοπές ρεύματος είναι στην ημερήσια διάταξη. «Η δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος δεν αρκεί για να καλύπτει όλο το 24ωρο. Προκειμένου να μπορεί να συνεχιστεί η λειτουργία ενός νοσοκομείου λ.χ., υπάρχει γεννήτρια, όσο φυσικά υπάρχει και πετρέλαιο για να δουλεύει η γεννήτρια», αναφέρει η κ. Προβοπούλου. Τα νοικοκυριά, μοιραία, μένουν αρκετές ώρες χωρίς ηλεκτρικό. «Ισως κάποιοι με οικονομική δυνατότητα διαθέτουν μπαταρίες ή γεννήτριες, αλλά είναι μετρημένοι στα δάκτυλα, καθώς η ανεργία κυμαίνεται στο 45%». Τις φορές που υπάρχει σε ένα νοσοκομείο διακοπή ρεύματος, αυτομάτως θερμοκοιτίδες, χειρουργεία και ΜΕΘ παύουν να λειτουργούν. Τις τελευταίες μέρες η ηλεκτροδότηση δεν ξεπερνά τις 4 ώρες την ημέρα.

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομική δραστηριότητα εντός Γάζας είναι ελάχιστη. Οτιδήποτε πάει να ξεκινήσει επιχειρηματικά, μπορεί ανά πάσα στιγμή να καταστραφεί από κάποιο βομβαρδισμό. Πολλές οικογένειες στηρίζονται οικονομικά σε όσους εργάζονται, σε οικοδομή ή σε αγροτικές εργασίες, στο Ισραήλ. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, τον Αύγουστο του 2023 καταγράφηκαν 59.000 έλεγχοι εισόδου και εξόδου Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας για εργασία στο Ισραήλ.

«Συνάδελφοί μου Παλαιστίνιοι εντατικολόγοι παλεύουν να ζήσουν με 400 ευρώ τον μήνα και την ίδια στιγμή μέλη της Χαμάς κυκλοφορούν με πολυτελή αυτοκίνητα που δεν έχω συναντήσει ποτέ στη Γερμανία», τονίζει ο κ. Μαυροδής, που έζησε από κοντά το κίνημα Great March Return: «Κάθε Παρασκευή νεαροί Παλαιστίνιοι διαδήλωναν στον φράχτη», θυμάται. «Οι Ισραηλινοί ελεύθεροι σκοπευτές τούς πυροβολούσαν στα κάτω άκρα, τα βλήματα διέλυαν το κόκαλο σε πολλά μικρά κομμάτια, επρόκειτο για σπάνιας σφοδρότητας τραύματα, η αποθεραπεία απαιτούσε πολλαπλά χειρουργεία», εξηγεί ο ίδιος. Συγκεκριμένα, βάσει στοιχείων που έχουν δημοσιεύσει οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα», από τις 30 Μαρτίου του 2018 έως και τις 30 Νοεμβρίου του 2019 περιέθαλψαν 4.830 τραυματισμένους και πραγματοποίησαν 3.966 χειρουργεία σε 1.796 άτομα. Συνεπώς «οι άνθρωποι αυτοί γίνονταν βάρος για τις οικογένειές τους, δεν μπορούσαν να δουλέψουν ούτε να μετακινηθούν». Ο αριθμός των ακρωτηριασμένων, των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα και αναπηρίες ήταν ανέκαθεν μεγάλος. Οι «Γιατροί χωρίς Σύνορα» υλοποιούσαν το διάστημα προ 20ετίας δύο προγράμματα αποκλειστικά για αυτές τις πληθυσμιακές ομάδες. «Αντιμετωπίζαμε ολιστικά την κατάσταση: από την ευαισθητοποίηση της οικογένειας μέχρι τη χορήγηση αμαξιδίων», θυμάται ο Αντώνης Ρήγας, ο οποίος υπήρξε συντονιστής του προγράμματος της ΜΚΟ από το 1999 έως το 2002. «Είχαμε εγκαινιάσει ένα ανάλογο πρόγραμμα και μέσα στις φυλακές, οι οποίες καταστράφηκαν μία εβδομάδα μετά, από βομβαρδισμό· το επιχείρημα ήταν ότι νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο μέλη της Χαμάς». Σε πείσμα των δυσκολιών, ο κ. Ρήγας απέκτησε τα δύο παιδιά του στη Γάζα. «Εχουν εξαιρετικούς μαιευτήρες, άλλωστε έχουν και έναν από τους υψηλότερους δείκτες γεννήσεων, 3,5 ανά γυναίκα», επισημαίνει ο ίδιος. Τότε ο πληθυσμός ήταν ένα εκατομμύριο, σήμερα έχει φτάσει τα 2,1 εκατομμύρια.

«Πρόκειται για γενιές ανθρώπων που γεννήθηκαν στη Γάζα και δεν έχουν ποτέ μετακινηθεί από εκεί», επισημαίνει ο κ. Μαυροδής. «Ο μισός πληθυσμός και παραπάνω δεν έχει ποτέ ψηφίσει, γιατί δεν είχε την επιλογή», προσθέτει η κ. Προβοπούλου, «δεν έχουν διαμορφώσει πολιτική άποψη». Οπως περιγράφουν και οι δύο, «το προφίλ του μέσου νέου κατοίκου της Γάζας είναι διαμετρικά αντίθετο από αυτό του μαχητή της Χαμάς· πρόκειται για ενηλίκους που έχουν παιδική αθωότητα και συχνά άγνοια του κόσμου έτσι όπως είναι πέρα από τη Γάζα».

kathimerini.gr